آمریکای اسرائیلی یا اسرائیل آمریکایی!
اسرائیل از دیرباز در کانون توجه هر دو حزب اصلی آمریکا یعنی جمهوریخواه و دموکرات بوده است. نقطه عطف شروع رابطه آمریکا و اسرائیل بعد از جنگ جهانی دوم و در سال 1967 به اوج خود رسید.
سعید محمدیکاوند-کارشناس و پژوهشگر مسائل آمریکا: اسرائیل از دیرباز در کانون توجه هر دو حزب اصلی آمریکا یعنی جمهوریخواه و دموکرات بوده است. نقطه عطف شروع رابطه آمریکا و اسرائیل بعد از جنگ جهانی دوم و در سال 1967 به اوج خود رسید. زمانی که اسرائیل با وجود نیروهای اندک خود، توانست ائتلافی از کشورهای عربی را شکست دهد، تلفات نسبتا کمی را متحمل شود و بخشهایی از سرزمینهای جدید از جمله غزه و کرانه باختری را اشغال کند، در آن زمان، آمریکا نگران پیشروی نفوذ شوروی در منطقه در بحبوحه جنگ با ویتنام بود و توان مداخله نظامی در خاورمیانه را نداشت. و از آن تاریخ به بعد به اسرائیل متحد قسمخورده آمریکا بدل شد. آمریکا از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون بالغ بر 158 میلیارد دلار به اسرائیل کمک مالی کرده است. درحالحاضر، اسرائیل براساس تفاهمنامهای که در سال 2019 به امضا رسید، سالانه 3.8 میلیارد دلار کمک نظامی از ایالات متحده دریافت میکند. این مبلغ حدود 16 درصد از کل بودجه نظامی اسرائیل در سال 2022 را تشکیل میدهد. آمریکا در ابتدا اسرائیل را به منزله یک نیروی دستنشانده برای جلوگیری از نفوذ شوروی تلقی میکرد، این خط فکری حتی پس از جنگ سرد نیز ادامه یافت. اما پس از 11 سپتامبر، زمانی که مشخص شد برخی از عاملان این حمله شهروندان عربستان سعودی بودند، به جای تکیه بر سعودیها، با این تصور که اسرائیل ارزشها و منافع مشترک بیشتری نسبت به دیگر کشورهای منطقه دارد، روابط خود را با اسرائیل را عمیقتر کرد. در حقیقت اسرائیل به شریک راهبردی آمریکا در خاورمیانه تبدیل شد تا منافع این کشور را برای آنها تأمین کند. اما این تنها شروع ماجرا بود، حمایتهای گسترده و بیچون و چرای آمریکا از این کشور بهتدریج باعث قدرتمندترشدن آنها شد. آنها از این فرصت به نفع منافع ملی خود و هدف دیرینه خود یعنی تأسیس اسرائیل بزرگ بهره بردند، آنها با ایجاد لابیهای قدرتمند و تأثیرگذار در آمریکا و اتخاذ مناصب دولتی و حکومتی به نوعی در تصمیمگیریهای کلان آمریکا بسیار نقش مهمی را ایفا میکنند.
یکی از مهمترین لابیهای پرنفوذ و تأثیرگذار اسرائیل ایپک (کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل) است. درباره قدرت این لابی همین بس که وقتی گزارشگری درباره قدرت ایپک از استیون روزن، مسئول سابق آیپک، پرسید او در پاسخ گفت، این دستمال رو میبینی؟ من قادرم در عرض 24 ساعت، امضای 70 سناتور را روی این دستمال برای شما بیاورم. در هفته گذشته مجلس نمایندگان آمریکا با اکثریت آرای دوحزب لایحهای را به تصویب رساندند که با گستردهتر ردن دامنه تعریف «یهودستیزی» به دنبال محدودکردن انتقادها از رژیم صهیونیستی در بحبوحه گسترش اعتراضات در این کشور علیه این رژیم به دلیل جنگ در غزه است. به زبان سادهتر در صورت تصویب نهایی، هرگونه اعتراض به اسرائیل و یهودیت به موجب این قانون ممنوع خواهد شد. این لایحه با متمم یک قانون اساسی آمریکا در تضاد است. طبق این متمم، دولت نمیتواند مانع از آزادی گفتار، آزادی مطبوعات و سلب حق اجتماع صلحآمیز شود و مردم میتوانند به دولت اعتراض کنند. برخی از تحلیلگران بر این عقیده هستند که این طرح یک اشتباه استراتژیک بزرگ برای حامیان اسرائیل است زیرا ممکن است تنفر عمومی و یهودستیزی را در بین جامعه آمریکا بیشتر کند. بااینحال ایپک نقش مهمی در تعیین آینده سیاسی آمریکا دارد. در دولت کنونی آمریکا با دولتی مواجه هستیم که توسط افرادی به ظاهر آمریکایی اداره میشود که به نظر میرسد استقلال سیاسی کمی دارند، و منافع ملی را قربانی منافع شخصی و حفظ قدرت خود میکنند؛ چراکه تقریبا بیش از 40 درصد کابینه دولت بایدن را یهودیان پرنفوذ تشکیل میدهد. برای نمونه آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه، جانت یلن وزیر خزانهداری، لوید آستین وزیر دفاع و... یهودیالاصل هستند. آنها در ازای هر اقدامی که برای اسرائیل انجام میدهند، از طریق ایپک تأمین مالی میشوند.
در حقیقت این افراد حقوقبگیران ایپک بهشمار میآیند. نتانیاهو نخستوزیر راست افراطی اسرائیل صراحتا میگوید که لابی یهود سکاندار ایالات متحده آمریکا (سنا و کنگره) است. با توجه به دادهای مطرحشده، درحالحاضر میتوان گفت حمایت آهنین و تزلزلناپذیر آمریکا از رژیم اسرائیل ریشه در تفکر سیاستمداران تصمیمساز یهودی این کشور دارد که علاوه بر منافع فردی به دنبال حفظ و ابقای هویت ملی و یهودی خود هستند. آمریکا با اقدمات و حمایتهای بیحدوحصر خود از رژیم کودککش، احساسات ضدآمریکایی را در خاورمیانه و سراسر جهان بر انگیخته است، زیرا کشورها شاهد مرگ و ویرانی فلسطینیهای بیگناه در غزه هستند. در حقیقت ایالات متحده آمریکا با تغییر نام به ایالات متحده اسرائیل و در خدمت فرامین یهودیت اداره و کنترل میشود.