|

آیا احیای برجام ممکن است؟

توقف مذاکرات وین

دوماه از روزی که ژوزف بورل بود مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خبر توقف مذاکرات وین را اعلام کرده گذشته و حالا انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین، قرار است روز سه‌شنبه سفری به تهران داشته باشد.

توقف مذاکرات وین

مهسا مژدهی- دوماه از روزی که ژوزف بورل بود مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خبر توقف مذاکرات وین را اعلام کرده گذشته و حالا انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین، قرار است روز سه‌شنبه سفری به تهران داشته باشد. گمانه‌زنی‌ها می‌گوید این سفر در خوشبینانه‌ترین حالت، ممکن است به بازگشت همه طرف‌ها بر سر میز مذاکرات بیانجامد. این جدی‌ترین تلاش از سوی طرف غربی برای یافتن راهی جهت خروج از بن‌بست احیای برجام است.

 

تلاش برای یک توافق

روز 20 اسفندماه بورل توقف گفتگو‌ها را اعلام کرده و علتش را«عوامل خارجی» دانسته بود. او در آن زمان در توییتی نوشت که اساسا متن نهایی توافق روی میز حاضر است. اما این روایت از سوی ایران تایید نشد. سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در توییتی نوشت هیچ عامل خارجی نمی‌تواند بر اراده مشترک ما برای پیشروی به سوی توافقی جمعی اثر بگذارد.

 

 ٩ دور مذاکره

توقف گفتگوها برای احیای برجام بعد از 9 دور مذاکره در وین اتفاق افتاد. شش دور از این مذاکرات توسط دولت دوازدهم و به مدیریت عباس عراقچی انجام گرفته بود و دولت سیزدهم بعد از روی کار آمدن پس از وقفه‌ای شش ماهه تیم خود را با هدایت علی باقری‌کنی در هشتم آذرماه به وین راهی کرد.

 

 علت توقف مذاکرات

دلایل متعددی برای توقف مذاکرات وین ذکر شده است. در ابتدا بسیاری بر این موضوع اتفاق نظر داشتند که موضع روسیه و درخواستش از غرب بابت صدور اجازه برای تبادلات تجاری با ایران، یکی از دلایل مهم این وقفه بوده است. برخی دیگر از کارشناسان موضوع را امتیازخواهی مسکو در وین می‌دانستند. اما با گذر زمان مشخص شد که عدم موافقت واشنگتن با بیرون آوردن نام سپاه پاسداران از فهرست سیاه تروریستی، باعث شده تا روند مذاکرات به این سمت و سو برود.

 

ایران ضمانت میخواهد

مساله‌ دیگری که مطرح می‌شود پافشاری ایران برای داشتن این اطمینان خاطر است که نشان دهد آمریکایی‌ها بار دیگر با تغییرات سیاسی، زیر قول و قرارهای خود نمی‌زنند.

 

 آمریکا پیشنهادی ندارد

ماه گذشته ایالات متحده اعلام کرد که دیگر قصد ندارد پیشنهاد جدیدی برای احیای برجام روی میز بگذارد. با این همه واشنگتن هنوز به بازگشت به گفتگوهاعلاقه‌مند است. ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به‌تازگی اعلام کرده کشورش خود را برای هر دو سناریوی حصول توافق با ایران و یا شکست مذاکرات وین آماده می‌کند.

 

مورا چه در آستین دارد؟

انریکه مورا که قرار است از سه‌شنبه تا جمعه در تهران باشد، احتمالا با پیشنهاداتی از سوی طرف‌های برجام به ایران خواهد آمد. این پیشنهادات ممکن است سازوکاری برای حذف نام سپاه از فهرست تروریستی یا خبر قبول پیشنهادات ایران در این زمینه باشد. هنوز مشخص نیست که مورا واقعا چه در چنته دارد. اما مشخص است که اگر او در این سفر شکست نخورد، احتمالا امید تازه‌ای برای احیا و ادامه گفتگوها در وین وجود خواهد داشت.

 

 اوضاع مبهم برجام

مجلس سنا اخیرا دو طرح را علیه ایران به تصویب رسانده که یکی مرتبط با حفظ تحریم‌های مربوط به تروریسم و دیگری عدم حذف سپاه پاسداران از فهرست تروریستی است. البته این مصوبات الزام‌آور نیستند اما کار بازگشت به پای میز مذاکرات و احیای احتمالا توافق را پیچیده‌تر خواهند کرد. مگر اینکه نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین، با پیشنهادات قانع کننده‌ای به تهران سفر کند.