آیا توافقی در راه است؟
هفته گذشته، تحرکات دیپلماتیک ازجمله سفر آقای انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر را به تهران داشتیم و در این هفته سفر آقای رئیسی، رئیسجمهوری اسلامی ایران را به عمان؛ در اطراف هریک از این سفرها، مباحثی مطرح شد و انعکاس مصاحبهها و اظهار نظرهای پس از سفر این گمانه را به وجود آورده که گویا اتفاقاتی در راه است که در کنار اظهارنظرهای یأسآفرین برخی مقامات ایالات متحده ازجمله مصوبه سنای آمریکا با 62 رأی مثبت که خواستار عدم خروج سپاه از لیست تروریستی آمریکا موسوم به FTO و در نتیجه عدم موافقت با لغو تحریم علیه سپاه شده بودند، اظهارنظر آقای مورا و رئیس او آقای بورل که ابراز خوشبینی به توافق را نوید داده بودند، نشانگر تحرکات جدید و بعضا غیرعلنی در حوزه دیپلماتیک است.
هفته گذشته، تحرکات دیپلماتیک ازجمله سفر آقای انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر را به تهران داشتیم و در این هفته سفر آقای رئیسی، رئیسجمهوری اسلامی ایران را به عمان؛ در اطراف هریک از این سفرها، مباحثی مطرح شد و انعکاس مصاحبهها و اظهار نظرهای پس از سفر این گمانه را به وجود آورده که گویا اتفاقاتی در راه است که در کنار اظهارنظرهای یأسآفرین برخی مقامات ایالات متحده ازجمله مصوبه سنای آمریکا با 62 رأی مثبت که خواستار عدم خروج سپاه از لیست تروریستی آمریکا موسوم به FTO و در نتیجه عدم موافقت با لغو تحریم علیه سپاه شده بودند، اظهارنظر آقای مورا و رئیس او آقای بورل که ابراز خوشبینی به توافق را نوید داده بودند، نشانگر تحرکات جدید و بعضا غیرعلنی در حوزه دیپلماتیک است.
انریکه مورا در بازگشت از ایران، در فرودگاه فرانکفورت بازداشت شد و گفته شد که از اسناد و مدارک همراه او کپیبرداری شده و این امر را به نفوذ سیستم امنیتی اسرائیل در آلمان منتسب کردند و ناظر بر این امر که به چه میزان، نقش اروپاییها در پیشبرد توافق برجام در نزد اسرائیل و حامیان غربی او در آمریکا و اروپا دارای اهمیت است؛ بنابراین تلاش فراوانی برای تخریب آن صورت گرفت.
در نقطه مقابل سفر امیر قطر دارای اهمیت تلقی شد که در دیدار خصوصی با رهبری پیامهای مهمی را تبادل کردهاند که نشاندهنده علاقه ایشان به حل مشکلات برجامی و همچنین مسائل منطقهای بوده است که برخی اظهارات وزیر خارجه قطر که با واکنشهایی از سوی ایران مواجه شد، مؤید طرح موضوعات مورد اشاره، جدای از اعلام رسمی سفر تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر به تهران است که سفر را درباره مسائل دوجانبه توصیف کرده بود!
نکته دیگر سفر آقای رئیسی، رئیسجمهور به عمان است؛ عمانی که همواره و از گذشته اوایل انقلاب تا به امروز، بهعنوان کشور دارای روابط حسنه با غرب از سویی و جمهوری اسلامی ایران از سوی دیگر شناخته میشده و همواره نقش میانجی و واسطه را در بسیاری از اختلافات ایفا کرده؛ آیا این بار هم در چنین جایگاهی قرار گرفته است که اختلافات مربوط به زندانیان آزادشده مانند خانم زاغری و آشوری و انتقال پولهای ایران که از انگلستان به عمان رفته و ظاهرا هنوز به ایران نرسیده است و حتی موضوع آقای احمدرضا جلالی را حلوفصل کند یا فراتر از آن درصدد است نقشی مهمتر و موضوعات با اهمیت بیشتری درباره موضوع برجامی و احتمالا مسائل منطقهای ایفا کند؟ هیچ بعید نیست که دیگرانی نیز به عمان دعوت شده باشند تا مستقیم و غیرمستقیم، بتوانند با رئیسجمهور ایران موضوعات اختلافی را مورد گفتوگو قرار دهند!؟
آنچه میتوان از مجموع این تحرکات دریافت کرد، آن است که با وجود اقدامات تند سناتورهای آمریکایی که با جلب نظر ۱۶ سناتور دموکرات توانستهاند با 62 رأی مصوبهای را بگیرند تا با خط قرمز اعلامشده از ایران مبنی بر خارجکردن سپاه از تحریم، مقابله کنند و دولت آمریکا و تیم مذاکرهکنندهاش را مکلف کنند که هیچ تعهدی در این زمینه نپذیرد، تلاشهای گستردهای صورت گرفته است تا این بنبست گشوده شود. حال سؤال مهم اینجاست که در این وزنکشی کدامیک موفق خواهند شد؛ تیم اسرائیل و سناتورهای آمریکایی یا تلاشهای مورد اشاره میانجیگرها!! باید منتظر ماند و دید که آینده با خود چه حوادثی را رقم میزند.