امنیت روانی شهروندان در سایه‌ی بحران‌های پیاپی در خطر است

محمد رهبری- اخبار منفی و استرس‌آور در یک هفته اخیر روندی افزایشی داشته است. هک‌شدن ِ دوربین‌ها و سامانه‌های شهرداری تهران در روز 12 خرداد و ناتوانی شهرداری در حل این مسئله، سرقت از بانک ملی ایران و دزدیدن اموال مردم در صندوق امانات این بانک در همان روزها و نهایتا برخورد قطار یزد- مشهد با بیل مکانیکی و خروج از ریل در صبح روز 18 خرداد ماه، همه از جمله اخبار نگران‌کننده‌ای است که این روزها زندگی، امنیت روانی و جان شهروندان ایرانی را مختل کرده است.

داده‌ها نشان می‌دهد که در این هفته، شهروندان ایرانی هر روز صبحی که از خواب برخواسته‌اند، با یک مسئله و نگرانی مواجه شده‌اند. ابتدا موضوع هک‌شدن سامانه‌های شهرداری بود که موضوع آن از هفته گذشته شروع شد و با تداوم آن و اختلال در روند زندگی شهروندان و افزایش ترافیک شهری، از روز دوشنبه که اولین روز کاری این هفته بود جستجوهای گوگلی راجع به آن افزایش یافت. همزمان با این امر، جستجوها راجع به سرقت صندوق امانات بانک ملی نیز آغاز شد و در روز سه‌شنبه به اوج خود رسید. صبح روز چهارشنبه، از شدت توجهات به هک‌شدن سامانه‌های شهرداری و سرقت صندوق امانت کاسته شده بود؛ اما خبر خروج از ریل قطار یزد-مشهد، بار دیگر موجی از نگرانی را در شهروندان پدید آورد که در جستجوهای گوگلی آن‌ها نیز مشهود است.

فضای توئیتر فارسی نیز متأثر از اتفاقات تلخ روزهای گذشته بوده است. بر اساس داده‌های حاصل از داده‌کاوی، موضوع سرقت از صندوق امانات بانک ملی، اگرچه بیشترین لایک و توجه را به خود گرفته است؛ این امر تا حدی طبیعی است چون سرقت از صندوق امانات موضوعی است که شاید نگران‌کننده‌تر از موضوعات دیگر باشد چرا که اموال مردم در آنجاست. به‌طور طبیعی با توجه به آن که نزدیک به یک هفته از هک شدن سامانه‌های شهرداری می‌گذرد، تعداد لایک‌ها راجع به آن بالاست؛ اما نکته جالب توجه راجع به خروج قطار از ریل راه آهن است که تنها در طول 12 ساعت، تعداد توئیت راجع به آن از تعداد توئیت راجع به هک‌شدن سامانه‌های شهرداری در طول چند روز بیشتر بوده است. این امر نشان می‎‌دهد که حساسیت امور مردم به مشکلات شهری و شهرداری در قیاس با حوادث و فجایعی نظیر خروج قطار از ریل راه‌آهن، بیشتر بوده است.

اما برای آن که بدانیم راجع به هر یک از این مسائل، چه نگاهی وجود داشته است، نگاهی به تویئت‌های پرلایک مربوط به هر موضوع می‌تواند مفید باشد. در خصوص سرقت از صندوق امانات بانک ملی، توئیت‌هایی که بیشترین لایک را داشته به نوعی بیانگر نگرانی بابت امنیت در کشور هستند. این دو توئیت به این شرح هستند:

در یکی از امنیتی ترین خیابان های تهران، هزار صندوق امانات بانک ملی رو خالی کردن؛ درحالی که ۲۰۰ متر بعد از بانک، یک کلانتری، حدود ۵۰۰ متر پایین‌تر، نهاد ریاست جمهوری و قوه قضائیه است.

اینا دیگه چه جیگری داشتن!

مضامین توئیت‌های پرلایک در رابطه با هک‌شدن سامانه‌ها و سیستم‌های شهرداری تهران نیز بیانگر نگرانی بابت امنیت کشور است. در این توئیت‌ها، هک‌شدن سامانه‌های شهرداری تهران بخشی از یک تصویر بزرگتر تصور شده که در آن امنیت اقتصادی و روانی شهروندان روز به روز کمتر می‌شود. این توئیت‌ها به این شرح هستند:

استرس دارید؟

بانک اصلیترین و پر رفت و آمدترین خیابون پایتختتون سرقت شده!دلارتون سقف جدیدی زده!شهرداری پایتختتون هک شده!کشورتون تو راه شورای حکامه!تورم که بماند!

اینها فقط مال یه هفته ی زندگی ماهاست.

خارج‌شدن ریل قطار از ریل هم، به نوعی به نگرانی بابت شرایط کشور و امنیت شهروندان دامن زده است. مضامین پرتکرار توئیت‌ها راجع به این موضوع، علاوه بر تسلیت به هموطنان، به همان تصویر کلی که گفته شد اشاره دارد. توئیت‌های با بیشترین لایک در این زمینه به این شرح است:

حتما در ترکیه هم تورم بالا است، در آمریکا هم ساختمان فرو می‌ریزد، در هند هم قطار از ریل خارج می‌شود، در نیجریه هم به بانک دستبرد می‌زنند، در چین هم هوا آلوده می‌شود، در کره‌شمالی هم تحریم ها فلج کننده است و …

اما تجمیع همه این اتفاقات در یک کشور معنی مصرف شدن آن کشور را دارد!

تسلیت به بازماندگان حادثه‌ی قطار یزد.

مجموع این داده‌ها نشان می‌دهد که با اتفاقات پیاپی که در روزهای گذشته رخ داده، امنیت روانی شهروندان صدمه دیده است وتداوم آن می‌تواند بحران‌های فردی و اجتماعی زیادی به دنبال داشته باشد. دزدی از صندوق امانات یک بانک در منطقه‌ای که باید امنیت بالایی داشته باشد و هک‌شدن سامانه‌های شهرداری و عدم رفع آن پس از یک هفته، نگرانی‌های جدی را به دنبال داشته است. همزمانیِ این اتفاقات با خارج‌شدن ِ قطار از ریل و مرگ هم‌وطنانمان به دلیل حضور ابهام‌برانگیز یک بیل مکانیکی بر روی ریل به این امنیت روانی آسیب بیشتری وارد می‌کند و پاسخگویی و اقدامات فوری مسئولان را می‌طلبد.