قانون، اسلحه، مرگ
نگاهی به قانونی مالکیت سلاح در آمریکا
موضوع کنترل سلاح یکی از چالش برانگیزترین و اختلاف برانگیزترین موضوعات در آمریکا به شمار میرود؛ با هر تیراندازی جمعی در آمریکا اختلاف میان ۲ گروه حامیان و مخالفان حمل سلاح بالا میگیرد.
باقر نوروزیان- موضوع کنترل سلاح یکی از چالش برانگیزترین و اختلاف برانگیزترین موضوعات در آمریکا به شمار میرود؛ با هر تیراندازی جمعی در آمریکا اختلاف میان ۲ گروه حامیان و مخالفان حمل سلاح بالا میگیرد.
مبنای قانونی مالکیت سلاح در آمریکا در متمم دوم قانون اساسی این کشور بیان شده، اما طی تاریخ این کشور با تغییرات بسیاری همراه شده است. این قوانین تولید، تبادل، مالکیت، انتقال، ضبط سابقه، حمل و نقل و تخریب سلاح گرم، مهمات و لوازم آن را تنظیم میکند.
ایالات متحده قبل از شکلگیری خود بخشی از امپراتوری بریتانیا بود. مقامهای بریتانیایی داشتن سلاح توسط مردم عادی را بهشدت ممنوع کرده بودند. زمانی که آمریکاییها موفق شده حاکمان بریتانیایی را از مناطق خود بیرون برانند، «حق مالکیت اسلحه» را در قانون اساسی کشور تازه تاسیسشان ثبت کردند.
در دوره استعمار بریتانیا مردم آمریکا بیاعتمادی عمیقی نسبت به حکومت و دولت مرکزی داشتند و حتی این بیاعتمادی نسل های بعد نیز به ارث بردند. بسیاری از آمریکاییها بر این باورند که مسلح بودن شهروندان میتواند جلوی خودکامه شدن دولت و شکلگیری استبداد در کشور یا کنترل بیش از حد بر روی شهروندان را بگیرد. از این رو مسلح بودن شهروندان عادی برای مبارزه احتمالی با خودکامگی دولتمردان به اندازهای عمیق بود که در سال ۱۷۹۱ میلادی متممی به قانون اساسی ایالات متحده آمریکا در راستای حقوق شهروندی مردم عادی اضافه شد.
خیلی از مردم در ایالات متحده آمریکا داشتن اسلحه را از ضروریات امنیت شخصی میدانند، طبق نظرسنجی سال ۲۰۱۹ موسسه گالوپ ۶۳ درصد «امنیت شخصی» را مهمترین انگیزهشان از نگهداری و حمل سلاح بیان کردهاند.
از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹، هر سال به طور متوسط ۱۳ میلیون اسلحه به طور قانونی در ایالات متحده فروخته شده است. در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ و همزمان با همهگیری کووید 19 فروش سالانه اسلحه به ۲۰ میلیون افزایش یافت.
مقدار زیادی سلاح گرم فروخته شده به مردم در ایالات متحده در داخل تولید میشود علاوه بر این سالانه میلیونها سلاح هم وارد می کند.
هر ایالت قوانین خاص خود را برای صدور مجوز اسلحه دارند که بسته به گرایش سیاسی مقامات آن، الزامات را تقویت یا کاهش میدهد.
چه کسانی اجازه داشتن اسلحه را ندارد؟
بر اساس قانون فدرال کنترل اسلحه در سال ۱۹۶۸، افرادی که یکی از موارد زیر را داشته باشند مجاز به داشتن مجوز اسلحه نمیباشند :
- سن زیر ۱۸ سال برای تفنگ (قنداق دار) و ۲۱ سال برای سایر اسلحهها
- افراد فراری
- مصرف کنندگان غیرقانونی یا شخصی که به یک ماده کنترل شده معتاد است (از جمله مصرف کنندگان ماری جوانا در ایالتهایی که مجاز است)
- مهاجران غیرقانونی و افرادی که دارای ویزای غیر مهاجرتی هستند
- کسانی که از سوی نیروهای مسلح ایالات متحده متهم شدهاند
- کسانی که به طور غیرارادی در بیمارستان بستری شده باشد یا توسط دادگاه به یک مرکز درمانی بهداشت روانی یا سوء مصرف مواد متعهد شده باشند
- کسانی که متهم به یک جنایت با بیش از یک سال زندان باشد
- کسانی که متهم به یک جنایت دولتی (که جنحه نیست؛جرمی که مجازاتش بیشتر از مجازات عمل خلاف و کمتر از مجازات جنایت باشد) با بیش از یک سال حبس
- محکوم یا متهم به جرم دولتی که جنحه محسوب میشود با بیش از دو سال حبس
- محکوم به جرم خشونت خانگی
- کسانی که توسط دادگاه به عنوان خطری برای خود یا دیگران یا فاقد ظرفیت ذهنی برای اداره امور خود تشخیص داده شدهاند.
- کسانی که مشمول حکم منع دادگاه برای آزار و اذیت، تعقیب یا تهدید شریک جنسی، کودک یا فرزند شریک زندگی خود
بیایید به دادههای صنعت تولید اسلحه چند میلیارد دلاری در آمریکا بپردازیم.
تولید اسلحه در آمریکا
بر اساس گزارش اداره ATF، ایالات متحده در طول سه دهه گذشته نزدیک به ۱۷۰ میلیون سلاح گرم تولید کرده است که تولید آن در سالهای اخیر به شدت افزایش یافته است.
اسلحهسازان آمریکایی طیف گستردهای از سلاحهای گرم تولید میکنند، اما آنها به طور کلی به پنج دسته تقسیم میشوند. تپانچه، تفنگ (قنداقدار)، تفنگ ساچمهای، هفت تیر و هر سایر سلاحها.
تپانچه با ۳۶٪ و تفنگ (قنداقدار) با ۳۵٪ ، دستههای غالب هستند و با گذشت زمان، تپانچه به رایجترین نوع سلاح گرم تبدیل شده است.
در سال ۲۰۰۱، تپانچه ۲۱ درصد از سلاحهای گرم تولیدی را تشکیل میداد اما امروزه نزدیک به نیمی از کل سلاحهای گرم تولیدی را تپانچه تشکیل میدهد.
شیوه مرگ: با اسلحه
با وجود قانون حمل اسلحه در ایالات متحده دور از انتظار نیست که حوادث تیراندازی هر ساله تیتر رسانهها شوند. بر طبق آمار بدست آمده از «مراکز کنترل بیماری» در سال ۲۰۲۰ بیش از ۴۵ هزار نفر در این سال با مرگ به وسیله اسلحه جان خود را از دست دادهاند. حتی در سال ۲۰۲۰، احتمال مرگ کودکان در ایالات متحده در اثر تیراندازی با اسلحه گرم بیشتر از سایر علل مرگ بود.
مرگبارترین تیراندازیها در ایالات متحده آمریکا
ایالات متحده آمریکا رکورددار تیراندازیهای مرگبار در دنیا است. در جدول زیر نگاهی به ۱۰ حادثه با بیشترین تعداد قربانی میاندازیم:
تیراندازی در مدارس ایالات متحده آمریکا
در این سالها خبرهایی از تیراندازی در مدارس را از رسانه های مختلف شاهد بودهایم. دسترسی آزاد به اسلحه در این کشور برای خیلی از مردم نگرانهایی ایجاد می کنند. هر چند وقت یکبار شاهد قربانی شدن دانشآموزانی هستیم که در واقع قربانی قانون حمل اسلحه شدند. بعد از هر حادثه حضور پلیس را در محوطه مدارس افزایش پیدا میکنند اما باز شاهد این چنین جنایاتی هستیم. طبق تحقیقات بدست آمده در سال ۲۰۱۸ نشان میدهد که ۱۱۹ تیراندازی در مدارس رخ داده است که در هر کدام از آنها حداقل یک نفر کشته یا زخمی شده است. این حوادث حتی آثار روانی جبران ناپذیری برای دانشآموزان نجاتیافته به همراه دارد.
بعد اینگونه حوادث مخالفان قانون حمل سلاح صدایشان بلندتر میشود و خواستار اصلاح این قانون هستند اما گروهی از لابیگران اسلحه، به رهبری NRA، که از سیاستمداران و کمپینهای انتخاباتی آنها در ازای رای حمایت از حقوق اسلحه حمایت مالی میکنند، اصلاحات را کاری تقریباً غیرممکن میسازند. با نگاهی به آمارهای اعلامی میتوان دید که بعد از هر حادثه فروش اسلحه رشد داشته است و به اعتقاد خیلی از افراد، خرید بیشتر اسلحه به امنیت خودشان بیشتر کمک میکند.
در این سالها بحثهای زیادی بین مخالفان و موافقان داشتن سلاح وجود دارد اما همچنان موافقان از قدرت بیشتری برخوردار بوده اند.
کشورهایی مانند بریتانیا و استرالیا موفق شدهاند قوانین اسلحه را اصلاح کنند و محدودیتها و سختگیرهایی برای حمل و نگهداری اسلحه ایجاد کنند. این اصلاحات منجر به کاهش تعداد مرگ و میر ناشی از خشونت با اسلحه در این مناطق شده است.
آیا با وجود حمایتهای جمهوریخواهان و همچنین لابی NRA دموکراتها موفق به اصلاحات میشوند یا نه؟