برخوردی نه‌چندان سخت

شرق: بعد از خبری‌شدن جزئیات اقدامات ایران در پاسخ به صدور قطع‌نامه شورای حکام، شاهد واکنش نه‌چندان تند اروپایی‌ها و آژانس بودیم که مؤیدی بر گزارش‌های قبلی «شرق» مبنی بر عدم تمایل غرب برای بحرانی‌تر‌کردن پرونده فعالیت‌های هسته‌ای ایران است. در همین راستا بعد از موضع‌گیری نرم واشنگتن نسبت به این اقدام، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فقط به گزارش این اقدام سازمان انرژی اتمی بسنده و اعلام کرد ایران غنی‌سازی با خلوص 60 درصد را در نیروگاه زیرزمینی فردو آغاز کرده است. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس،‌ سه‌شنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد‌ ایران تولید هگزافلوراید اورانیوم با خلوص 60 درصد را با استفاده از دو آبشار IR-6 خود در نیروگاه غنی‌سازی سوخت فردو آغاز کرده است. در ادامه لحن تروئیکای اروپایی قدری تندتر از واشنگتن و آژانس بود. سه عضو اروپایی برجام روز سه‌شنبه با صدور بیانیه‌ای نوشتند: «ما -‌دول فرانسه، آلمان و انگلیس‌- اقدامات اخیر ایران را که در جهت پیشبرد برنامه هسته‌ای‌اش است، محکوم می‌کنیم. ایران با افزایش توانایی‌های تولیدی در فردو و نطنز ورای محدودیت‌های برجامی و با تسریع تولید اورانیوم غنی‌سازی‌شده گام‌های بیشتری در جهت تهی‌کردن برجام برداشته است». در ادامه این بیانیه آمده است: «تصمیم ایران برای افزایش تولید اورانیوم غنی‌سازی‌شده با خلوص بالا در تأسیسات زیرزمینی نیروگاه غنی‌سازی سوخت فردو بسیار نگران‌کننده است. گام ایران چالشی برای سیستم عدم اشاعه‌ای جهانی محسوب می‌شود. این اقدام که خطرات اشاعه هسته‌ای مهمی را دربر دارد، هیچ توجیه معتبر غیرنظامی ندارد. از آنجایی که ایران پنج ‌ماه پیش اجرای تدابیر شفافیت‌ برجامی را متوقف کرده است، اقدامات کنونی این کشور بیش ‌از ‌پیش نگران‌کننده هستند». این کشورها در انتهای این بیانیه آورده‌اند: «گفتن اینکه این تشدید در واکنش به تصویب قطع‌نامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران بوده، پذیرفتنی نیست. ایران به‌طور قانونی متعهد است ذیل پیمان عدم اشاعه هسته‌ای توافق پادمانی را به‌طور‌ کامل اجرا کند. ما به رایزنی با شرکای بین‌المللی در زمینه چگونگی رسیدگی به این تشدید هسته‌ای از سوی ایران ادامه می‌دهیم».

‌در آن‌ سو نماینده روسیه در واکنش به آغاز غنی‌سازی ۶۰‌درصدی اورانیوم در سایت فردو، آن را پاسخی قابل‌پیش‌بینی به تلاش آمریکا و تروئیکای اروپا در شورای حکام جهت افزایش تنش‌ها درباره مسئله هسته‌ای ایران تلقی کرد. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین، در واکنش به بیانیه تروئیکای اروپا (آلمان، فرانسه و انگلیس) در پی آغاز غنی‌سازی ایران در سایت فردو در صفحه توییترش نوشت: «تروئیکای اروپا از ایران به خاطر تصمیمش برای افزایش فعالیت‌های غنی‌سازی‌اش انتقاد کرد. آنها نقش خودشان در این تحولات را فراموش کرده‌اند». اولیانوف در ادامه نوشت: «تصمیم تهران پاسخی قابل‌پیش‌بینی به تلاش تروئیکای اروپا و آمریکا برای افزایش تنش‌ها در هفته گذشته در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است».

‌افزون بر آن محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی نیز روز گذشته در جمع خبرنگاران در حاشیه نشست هیئت دولت گفت: «همان‌طور‌ که قبلا اعلام‌ کردیم، رفتار سیاسی و فشار سیاسی و اقداماتی که از جنس ‌بی‌توجهی به روند توافق و مذاکرات بوده، دارای یک عمل متقابل خواهد بود و سازمان انرژی اتمی در راستای قانون اقدام راهبردی در سایت فردو و نطنز ظرفیت جدیدی را برای غنی‌سازی ایجاد کرد که کل این عملیات در چارچوب موازین و مقررات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است». اسلامی ادامه داد: «در نطنز ظرفیت جدید و زنجیره‌های جدید گازدهی آن شروع شده است و در فردو ظرفیتی را که تولید ۲۰ درصد می‌کرد، به ۶۰ درصد رساندیم و در گام‌ تکمیلی‌ای که در حال اقدام است از سانتریفیوژهای نسل جدید استفاده و نسل ششم را جایگزین نسل اول خواهیم‌ کرد». وی تصریح کرد: «فشار سیاسی و قطع‌نامه راه‌حل موضوع نیست و ملاک و معیار برای حل‌وفصل موضوعات، این نوع رفتارها نیست که به موارد اتهامی دامن بزنند و رفتار حرفه‌ای آژانس را می‌طلبد». رئیس سازمان انرژی اتمی بیان کرد: «آمریکا که از این سند خارج شده نه‌تنها به تعهدات خود عمل نکرده‌ بلکه مانع اقدامات دیگران هم شده است. امیدواریم روزی اگر بخواهند به تفاهم پایبند باشند، به همان‌ متن و به همان ضوابط و چارچوب برگردند و بیش ‌از‌ این با عملیات روانی و جوسازی سیاسی حقوق ملت ایران را تضعیف نکنند».