توضیح محسنی اژهای در مورد عفو رهبری
رئیس قوه قضائیه در گفتوگو با رسانه KHAMENEI.IR درخصوص جزئیات عفو گسترده محکومان و متهمان اعتراضات اخیر، گفت: عفو یک مسئلهی سیاسی مقطعی نیست؛ این جزو ذات انقلاب ماست.
به گزارش شبکه شرق، رسانه KHAMENEI.IR برای بررسی دقیقتر زمینهها، پیامدها، جزئیات و فرآیندهای منجر به این عفو و بخشودگی، با غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه گفتوگو کردهاست که بخشهایی از آن را میخوانید:
*آیتالله خامنهای هم همینطور مثل حضرت امام خمینی رحمةاللهعلیه عمل کردهاند. ایشان از ابتدای دههی هفتاد تا به امروز، افراد، گروهها، تشکلها و جریانهای مختلف را دعوت میکردند، پیام میدادند یا نمایندهای میفرستادند که پیغام ایشان را به آنها برسانند و بگویند مسیری که میروید این اشکالات را دارد. یک وقتهایی هم خود ایشان جریانها را به حضور میپذیرفتند و با آنها صحبت میکردند و توضیح میدادند.
*چقدر از رهبر انقلاب توصیههای اینچنینی داشتیم؛ چقدر به بندهی حقیر و دیگران گفتند که گزارشهایی به دستمان رسیده است، حواستان جمع باشد طبق قانون باید با مجرم رفتار کنید، از آنچه مقررات و قانون گفته تعدّی نشود؛ مراقب باشید خدای ناکرده کوچکترین توهین و تحقیری نسبت به مجرم صورت نگیرد. مکرّر خودم این را از زبان رهبر انقلاب شنیدم که فرمودند: «حواستان باشد ما باید روز قیامت پاسخگو باشیم، مراقب باشید.
*جریانهایی در داخل و خارج از کشور با تبلیغات پرفشار شبانهروزی، هر لحظه با اخبار و مسائل ناامیدکننده و دروغ و افتراء ذهن مردم را هدف قرار دادند. خب بعضی از افراد، واقعاً تحت تأثیر این القائات قرار گرفتند و برای اینکه عقب نیفتند یک حرفی میزدند یا کاری میکردند؛ بعضی از اینها فکر میکردند که کار انقلاب تمام شد دیگر، مثلاً بیاییم بیانیه بدهیم که عقب نیفتیم.
*درصد بسیار بالایی از این کسانی که آمدند در خیابان و احیاناً شعاری دادند یا کاری کرده بودند، گفتند که ما چنین رفتار و اقداماتی را قبول نداریم، ما اعتراض داشتیم، انتقاد داشتیم فکر میکردیم که حالا از این طریق میتوانیم اعتراض و انتقادمان را بیان کنیم. نمیخواهم بگویم همه، ولی یک تعداد کثیری از اینها به محض اینکه برایشان مسئله و صحنه توضیح داده میشد، صفشان را از خائنین جدا میکردند؛ اینها قبل از این بود که عفو اخیر اعلام شود.
*البته این عفو آنطور که بعضیها تعبیر کردند عفو عمومی نبود. چون عفو عمومی از نظر قانون اساسی و مقررات یک تعریفی دارد.این پیشنهاد عفو هم با استنباط و شناختی بود که ما از مبانی رهبر انقلاب داشتیم. بر اساس آن نکاتی بود که ایشان صراحتاً یا در جلسات علنی یا بهصورت خصوصی به ما سفارش کرده بودند و با جمعبندیای که با کارشناسان مختلف کردیم آن پیشنهاد را تنظیم کردیم.
*ما پیشنهاد دادیم طبق معیارهای خاصی، کسانی که در اغتشاشات مرتکب خطا یا جرمی شدهاند، پروندهشان در هر مرحلهای که قرار دارد بسته شود؛ این پیشنهاد فقط کسانی که حکمشان قطعی شده بود را شامل نمیشد. این کار برای آیندهی این جوانها خیلی مؤثر است. قبلاً چنین عفوی را فقط به صورت موردی داشتیم، اما این بار گفتیم که کلیهی کسانی که در اغتشاشات حضور داشتند و الان میگویند که اشتباه کردیم و پشیمان هستیم، آزاد بشوند.
*بستن پرونده به این معناست که دیگر ادامهی فرایند رسیدگی به آن دنبال نمیشود. نه اینکه ما بگوییم هیچ تأثیری ندارد. این فرد بالاخره آمده یک گناهی را مرتکب شده و یک تعهدی داده است. اگر فردا تعهدش را نقض کرد و دوباره دست به یک گناهی زد، اینطور نیست که این بیتأثیر باشد. اما فرد در صورتی که کارش را تکرار نکند، اگر فردا بخواهد برود جایی یک شغلی بگیرد، نمیگویند این سابقهی کیفری مؤثر دارد.
*الزامی وجود ندارد که کسی را که میخواهند عفو کنند، حتماً اول برایش حکم صادر بشود تا بعد عفوش کنند. قبلاً هم این کار سابقه داشته است. ولیفقیه میتواند فردی را چه بعد از اینکه حکمش قطعی شده یا حتی در زمانی که هنوز حکمی صادر نشده و در مظان اتهام است عفو بکند. از این باب مشکلی نداریم.
* در همان پیشنهادی که خدمت رهبر انقلاب ارائه دادیم، یک مورد را استثناء کردیم. گفتیم کسانی که شاکی خصوصی دارند از عفو مستثنا هستند. چون شاکی پرونده خصوصی است ما نمیتوانیم برای این موارد پیشنهاد عفو بدهیم. ولی برای اینکه باز دوباره دست آنها هم بسته نشود پیشنهاد دادیم کسانی که تا آخر سال جاری بتوانند رضایت شاکی را بگیرند آنها هم شامل عفو میشوند.
*گزارشی که تا الان دادند، تعداد کسانی که مشمول عفو شدند، اعم از دستگیرشدگان اغتشاشات و غیر اغتشاشات، اعم از آنهایی که حکمشان تقلیل پیدا کرده و تخفیف گرفتند از مرز هشتاد هزار نفر گذشته است؛ یعنی تا الان بیش از هشتاد هزار مشمول این عفو واقعاً به نظر بنده پرخیر و برکت رهبر انقلاب قرار گرفتهاند. پیشبینی این است که با آن قسمتی که رضایت شاکی را میگیرند تا نود هزار نفر هم شامل عفو بشوند؛ حتی ممکن است به بالاتر از نود هزار هم برسد.
*رهبر انقلاب هم بهشکل موردی، هم غیرموردی، سفارشهای زیادی کردهاند که کسی صرفاً به خاطر اسائهی ادب به ایشان محکوم نشود. بخصوص در این فضاها، در این شرایط و جاهایی که جو یک مقداری مسموم و ملتهب است، افراد تحت تأثیر فضا و جو قرار میگیرند. من استنباطم این است که آقا راضی نیستند هم اینکه در بعضی موارد ایشان بهصراحت گفتند و فرمودند که راضی به برخورد نیستند.
* اینکه جریانهای سیاسی، در این موضوعات حرف بزنند و نقد بکنند، نباید ما را نگران کند. نه در خصوص این موضوع، در هر موضوع دیگری بالاخره نقد میکنند، حرف میزنند و بخصوص این نقدها اگر همراه با پیشنهاد باشد، استقبال هم باید بکنیم. ما هیچکداممان انسانهای کاملی نیستم که بگوییم بر کار ما، بر دستگاه قضایی، قوهی مجریه و قوه مقننه ما هیچ اشکال و ایرادی، وارد نیست.