اصلاح قانون انتخابات فضای سیاسی را باز کرد/ دولت به انتخابات نگاه جناحی ندارد

به گزارش شبکه شرق، نشست هم‌اندیشی «مشارکت در انتخابات پیش‌رو؛ راهکارها و چالش‌ها» در مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی با حضور «سید مرتضی نبوی» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، «منوچهر متکی» سخنگوی شورای وحدت، «عبدالله مرادی» مدیر کل دفتر امور سیاسی وزارت کشور برگزار شد.

عبدالله مرادی در این نشست با اشاره به نظرسنجی‌های انجام شده درباره میزان مشارکت در انتخابات اسفند ۱۴۰۲، گفت: آنچه که نشان داده می‌شود، مشارکت تقریباً مشابه انتخابات دوره قبل است. برآوردها این است که روند مشارکت، مثبت است. لذا امیدواریم مشارکت حداکثری داشته باشیم.

وی با بیان اینکه بُعد دیگر مشارکت، حضور جریانات و گروه‌های سیاسی مختلف در عرصه انتخابات است، ادامه داد: وقتی حضور طیف‌های مختلف را هم در پیش ثبت‌نام‌ها و ثبت نام نهایی تحلیل می‌کنیم، متوجه می‌شویم که گروه‌های مختلف سیاسی برای انتخابات ثبت نام کردند؛ هم طیف‌های نسل‌های اول و دوم انقلاب و هم طیف‌های جوانتر و جدیدتر. هم در اصولگرایان و هم در اصلاح‌طلبان و هم در مستقلین و هم در گستره استان‌های مختلف کشور. برای مثال، وقتی با نگاه جنسیتی به ثبت نام‌کنندگان نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که تعداد زنان افزایش پیدا کرده است. این افزایش در استانی مثل سیستان و بلوچستان، معنادار است. در آخری نظرسنجی‌ها در استان سیستان و بوچستان، بالاترین مشارکت پیش‌بینی شده است.

مدیرکل دفتر امور سیاسی وزارت کشور اضافه کرد: باید قالب‌های ذهنی که توسط رسانه‌های معاند، ساخته و پرداخته می‌شود، بشکنیم. ذهنیت مستولی شده‌ای که بیان می‌کند مردم به جهت مشکلات و نارضایتی‌هایی که وجود دارد، مشارکت نمی‌کنند. وقتی از مردم درباره مشارکت سوال می‌شود، می‌توان این ذهنیت مستولی شده را دید.

محور محرکه انتخابات هنوز فعال نشده است

مرادی در ادامه با بیان اینکه ما در فضای سیاسی این دوره از انتخابات جاری، هنوز گفتمان و شکاف فعال سیاسی-اجتماعی- ایدئولوژیک مشاهده نمی‌کنیم، تصریح کرد: این مهم‌ترین آسیب است. یعنی یارکشی‌های مختلف، قرارگیری طیف‌ها روی شکاف، زد و خوردهای سیاسی و رسانه‌ای که تبدیل به محل نزاع سیاسی شود، نداریم. این چالش‌ها، محور محرکه انتخابات است.

انتقاد از بی قاعدگی سیاسی نامزدهای انتخابات؛جناح سیاسی خود را عوض و از رنگ‌های مختلف سبز و بنفش استفاده می‌کنند

وی گفت: اگر بخواهیم روی چرایی عدم وجود شکاف فعال تمرکز کنیم، باید به نوع رقابت‌های انتخاباتی به ویژه انتخابات مجلس شورای اسلامی در دوره‌های قبل برگردیم. در انتخابات‌های گذشته به جای اینکه انتخابات محل رقابت گفتمان‌ها، توزیع معانی سیاسی و ارائه ایده‌های حکمرانی باشد، به یک محل مستمر برای شعارزدگی، رفتارها و سخنان و صحبت‌های زرد و عامه پسند شده است. می‌بینیم که با بی‌قاعدگی سیاسی، شخص با یک تابلو وارد مجلس می‌شود و بعد تابلو را عوض می‌کند. فردی در دوران طولانی حیات سیاسی خود، زیر تابلوی یک جناح فعالیت کرده و در یک دورانی احساس کرده برای رأی آوردن می‌تواند جناح سیاسی خود را عوض و از رنگ‌های مختلف سبز و بنفش استفاده کند.

نباید همه بار عدم مشارکت را بر روی دوش رد صلاحیت‌ها بیندازیم

این مقام وزارت کشور گفت: اگر ما یک عدم اقبالی می‌بینیم و یک نارضایتی می‌بینیم و وقتی به نظرسنجی‌ها مراجعه می‌کنیم نارضایتی بیشتر نشانگر تجربه گذشته‌ای است که در حوزه رأی دادن و رأی گرفتن در انتخابات مجلس با مشخصاتی که گفتم می‌بینیم. بنابراین اگر بخواهیم در مسئله مشارکت ریز شویم خیلی واضح است که راه حل مشارکت و یا ارتقاء مشارکت در کشور این نیست که ما همه بار عدم مشارکت را بر روی دوش رد صلاحیت‌ها بیندازیم و این را پررنگ کنیم.

مرادی اضافه کرد: نظرسنجی‌های مختلف نشان می‌دهد که تنها ۱ تا ۳ درصد کسانی که می‌گویند ما رای نمی‌دهیم علت رای ندادن خودشان را موضوعات سیاسی از جمله رد صلاحیت نامزدهای خودشان می‌دانند. بنابراین عدم اقبال را باید درست تحلیل کنیم که منشا آن کجاست و در این میان یک خود انتقادی لازم است که ما چگونه می‌خواهیم در ادوار مختلف رای جمع کنیم.

وی با بیان اینکه راهکار برای افزایش مشارکت بر دو قسم است، گفت: ما وقتی از مشارکت صحبت می‌کنیم، احتمالاً موضوع ما در مسأله مشارکت یک امر از پایین به بالا است. یعنی مشارکت در اختیار تصمیم بالادستی نیست. بلکه یک جوشش درونی از پایین به بالاست. ولی وقتی می‌گوییم رقابت، آن زمان یک تصمیم از بالا به پایین و یک کنش حکمرانی و حاکمیتی است که فضای مشارکت را تسهیل و محیط سیاسی را تنظیم می‌کند.

مدیرکل دفتر امور سیاسی وزارت کشور تاکید کرد: امروز در جامعه ما امر سیاسی دیگر صرفاً در انحصار احزاب و گروه‌های سیاسی و شخصیت‌های سیاسی نیست حالا ممکن است این حرف یک بعد منفی و یک بعد مثبت داشته باشد که در جای خود قابل بحث است. امروز تمام حلقه‌های میانی، اندیشکده‌ها، رسانه‌ها، تشکل‌های صنفی، اتحادیه‌ها، موسسات فرهنگی، جریانات دانشجویی، جریانات استادی و هر حلقه میانی امروز در امر سیاسی تاثیرگذار هستند.

مرادی اظهار کرد: هر چند همچنان کنش و فعالیت سیاسی به درستی و طبق قانون منحصر به احزاب و گروه‌های سیاسی است و طبق ماده ۸ قانون انتخابات فقط احزاب و جبهه‌های سیاسی می‌توانند فهرست انتخاباتی بدهند، اما حتماً رفتار تشکل‌های صنفی، اتحادیه‌ها و ... یک امر سیاسی است و در انتخابات تاثیرگذار خواهد بود.

باید حلقه‌های وسیع سیاسی عرصه انتخابات را به نوعی سالم‌سازی کرده و به جای رقابت زرد و سخن گفتن‌ها و پوسترها به سمت رقابت برنامه‌ها بروند

وی خاطرنشان کرد: این حلقه سیاسی وسیع و این مجموعه‌های متکثری که در امر سیاسی موثر هستند، باید در انتخابات وظیفه خودشان را به انجام برسانند و آن این است که عرصه انتخابات را به نوعی سالم‌سازی کرده و به جای رقابت زرد و سخن گفتن‌ها و پوسترها به سمت رقابت برنامه‌ها بروند. آن زمان است که می‌توانی به سلامت انتخابات برگردیم. سلامت انتخابات صرفاً وظیفه شورای نگهبان نیست که ما سلامت را در اینکه صیانت از رای مردم و صلاحیت‌ها که در اختیار شورای نگهبان است، خلاصه کنیم؛ سلامت انتخابات یک وظیفه همگانی است.

مدیرکل دفتر امور سیاسی وزارت کشور با اشاره به نقش دولت و مجلس در افزایش رقابت در انتخابات، گفت: از منظر دولت حتماً انتخابات یک جشن ملی است و در این جشن ملی هرگونه سوگیری سیاسی و جناحی از هر سطحی از مدیران دولتی نکوهیده ناپسند و نادرست خواهد بود.

مرادی تأکید کرد: من بارها گفتم، ویژگی مشخص رئیس جمهور تقوای سیاسی است یعنی آرامش سیاسی و حرکت رو به رشد کشور را فدای رقابت‌ها، حاشیه‌ها و فضاهای درگیر کننده با سایر قوا نمی‌کند. تمرکز بر کار و خدمت است ما در این کشور دوره‌ای داشتیم که گفتند هر ۹ روز یک بحران اتفاقاً کسی که این حرف را می زد 9 روز یک بحران را خود در اختلاف بین قوا دنبال می‌کرد. دولت بر تمام کردن نیمه تمام‌ها تمرکز کرده است؛ پروژه راه‌آهن سنندج پس از ۱۷ سال، پروژه راه‌آهن تبریز بعد از ۲۲ سال، پروژه آب همدان بعد از ۱۷ سال، پروژه جاده اصفهان-شیراز بعد از ۱۲ سال، بیمارستان شهریار بعد از ۳۴ سال و ... . یعنی تمرکز دولت بر تمام کردن ناتمام‌هایی است که به این دولت به ارث رسیده است. دولت اینگونه تسهیلگری و تنظیمگری انجام می‌دهد تا فضا را برای انتخابات باز کند.

ویژگی مشخص رئیس جمهور تقوای سیاسی است یعنی آرامش سیاسی و حرکت رو به رشد کشور را فدای رقابت‌ها، حاشیه‌ها و فضاهای درگیر کننده با سایر قوا نمی‌کنددبیر کمیسیون ماده 10 احزاب با اشاره به تصویب قانون جدید انتخابات در سال جاری گفت: این قانون یک فضایی را برای رقابت انتخاباتی باز کرده است تا چند شاخصه آن را بیان کنند این گسترده شدن مواعید زمانی در بررسی و تایید صلاحیت‌ها در قانون جدید انتخابات یک اتفاق بسیار مهم بود که مجلس آن را رقم زد. ماده ۶۰ قانون انتخابات این اختیار را به شورای نگهبان می‌دهد که هر داوطلبی را برای اخذ مدرک جدید و یا توضیح می‌تواند فرا بخواند. این اتفاق خیلی خوبی است که در این قانون رخ داد.

وی در ادامه به بسیج امکانات عمومی برای برقراری عدالت در تبلیغات انتخاباتی، تصریح کرد: امکانات عمومی برای تبلیغات انتخاباتی به شکل برابر به همه نامزدها داده شود اتفاق بسیار مهمی است که در قانون جدید انتخابات رخ داده است و فضا را برای برابری تبلیغات و فرصت‌های تبلیغات باز کرده است. ۲۰۰ شبکه تلویزیونی برای حوزه‌های انتخابی ایجاد خواهد شد تا فضای تبلیغات و گفت و شنودها و مناظرات در این شبکه‌ها ویژه هر حوزه انتخابیه فراهم شود. این از هدر رفت هزینه‌ها و پول به صورت ناصحیح در انتخابات جلوگیری می‌کند.

مدیر کل دفتر امور سیاسی وزارت کشور، تصریح کرد: موضوع دیگری که در موضوع مالی داوطلبان رخ داده سامانه شفافیت مالی داوطلبان است که استانداردهای سلامت انتخابات را ارتقا می‌دهد و نقش پول و هزینه‌ها را قاعده مند کرده و حتماً مشارکت را افزایش خواهد داد. در این دو سال دولت هیچگونه بن‌بست و چراغ قرمزی برای فعالیت حزبی و جبهه‌های سیاسی وجود نداشته و کمیسیون ماده ۱۰ احزاب، بدون نگاه جناحی و همانگونه که به احزاب اصولگرا نگاه می‌کند، به احزاب اصولگرا نگاه کرده است.