سید حسین فاطمی، روزنامه نگار، سیاست مدار و وزیرسابق امور خارجه‌ی ایران
دکتر حسین فاطمی در خانواده‌ای روحانی در سال ۱۲۹۶ و در شهر نایین متولد شد.
دکتر حسین فاطمی در خانواده‌ای روحانی در سال ۱۲۹۶ و در شهر نایین متولد شد.
پدرش سید علی محمد معروف به سیف العلماء از روحانیون طراز اول نایین محسوب میگردید.
حسین پس از طی کردن دوره ابتدایی به اصفهان عزیمت کرد و علاوه بر ادامه تحصیل در روزنامه چاپ اصفهان مشغول به کار گردید .
در دوران دبیرستان نخستین تجربه‌های روزنامه نگاری‌اش را در نشریه هفتگی «باختر» کسب کرد.
«باختر» توسط برادر بزرگ‌ترش مدیریت می‌شد.
دو سال پس از همکاری با برادرش در پی اختلاف نظری که با او پیدا کرد به تهران مهاجرت کرد.
او در سال ۱۳۱۶ وارد دنیای بزرگ مطبوعات ایران شد. در بدو ورودش به تهران در روزنامه ستاره به مدیرمسئولی احمد ملکی مشغول به کار شد و در مدت کوتاهی مورد توجه پیش‌کسوتان روزنامه‌نگاری قرار گرفت.
حسین فاطمی در ۲۱ سالگی اولین درگیری با شهربانی را در پی سوءظنی که شهربانی به مقاله «ای کبوترها» ی او پیدا کرد تجربه کرد اما فاطمی اولین فعالیت آشکار سیاسی خود را در اصفهان آغاز کرد.
او در اصفهان در مقاله‌ای نمایندگان مجلس را به دلیل عملکرد ضعیفشان عروسک‌های خیمه‌شب‌بازی خواند و به همین سبب هم زندانی شد اما با اشغال ایران از سوی متفقین و رفتن رضاشاه، حسین فاطمی نیز آزاد شد.
در آبان‌ماه ۱۳۲۳ بحران نفتی در ایران پدید آمد، مجلس چهاردهم برقرار شد و محمد مصدق به عنوان نماینده اول مردم تهران وارد مجلس شد. مجلس چهاردهم کانون حمله شدید علیه شاه بود.
حسین فاطمی با دقت تحرکات درون مجلس را پیگیری می‌کرد و در این میان معتقد بود از میان رجال موجود تنها محمد مصدق و احمد قوام می‌توانند رسالت تاریخی خود را برای حفظ کشور ایفا کنند؛ مصدق را به‌عنوان کسی که بیمی از قدرت و امیدی به زر نداشت و قوام را به‌عنوان چهره‌ای وطن‌پرست که نمی‌تواند منافع ملی را نادیده بگیرد می‌شناخت.
در این میان همراهی و هم‌نظری ناخودآگاه حسین فاطمی و محمد مصدق به‌تدریج شکل می‌گرفت.
در سال ۱۳۲۴، با پایان مجلس چهاردهم، فاطمی جهت ادامه تحصیل به فرانسه رفت. وی در پاریس به فعالیت‌های سیاسی و مطبوعاتی خود ادامه داد و پس از سه سال و اندی با کسب مدرک دکترا در سال ۱۳۲۷ به ایران بازگشت.
چندی بعد در جریان انتخابات مجلس شانزدهم، مصدق چند روز پیش از شروع انتخابات از مدیران جراید ازجمله حسین فاطمی دعوت کرد تا جراید خود را در اختیار مردم بگذارند و از سلامت انتخابات مجلس شانزدهم دفاع کنند، از این تاریخ همراهی وفادارانه فاطمی با مصدق آغاز شد. هیئت هفت‌نفره مدیران جراید به همراه مصدق تصمیم گرفتند برای روشنگری و همراهی افکار عمومی با خود، دست به تحصن بزنند. تحصن یک روز پیش از سفر شاه به آمریکا صورت گرفت و خبر آن در جراید اصلاح‌طلب کشور منتشر شد
فاطمی در اول آبان ۱۳۲۸ به گروه متحصنین که در منزل مصدق گرد آمده بودند پیشنهاد می‌دهد که جبهه واحدی را تشکیل داده و عنوان جبهه ملی ایران را پیشنهاد می‌کند و به این ترتیب پایه‌های ایجاد سازمان جدیدی را بنا می‌گذارد.
در 25 بهمن 1330 فاطمی که نماینده مردم تهران نیز بود. دوبار ترور شد اولین بار در 1330 و دومین بار در 1332.
در حین سخنرانی بر مزار محمد مسعود توسط محمد مهدی عبد خانی نوجوان پانزده ساله و عضو جمعیت فدائیان اسلام ترور شد که ناکام ماند و گلوله به قلب او آسیبی نرساند.
وی از روی تخت بیمارستان پیام داد: «برای جامعه و ملتی که می‌خواهد زنجیرهای گران بندگی و غلامی را پاره کند این‌طور رنج‌ها و جان سپردن‌ها و قربانی‌دادن‌ها باید امری عادی و بسیار ساده تلقی شود. تنها آتش مقدسی که باید در کانون سینه هر جوان ایرانی برای همیشه زبانه بکشد این آرزو و آرمان بزرگ و پاک است که جان خود را در راه رهایی جامعه و نجات ملت خود از چنگال استعمار و فقر و بدبختی و ظلم و جور بگذارد.
دکتر فاطمی در مهر سال ۱۳۳۱ با استعفای وزیر خارجه وقت به سمت وزیر امور خارجه دولت دکتر مصدق منصوب شد و بدنبال کشف مدارک جاسوسی انگلیس بلافاصله سفارتخانه انگلیس را تعطیل و کارمندان آن را اخراج کرد.
وقتی کودتای ۲۵ مرداد سال ۱۳۳۲ شمسی برای بازگرداندن شاه شکست خورد، آتش سینه فاطمی برافروخته شد و علیه پهلوی دوم در میدان بهارستان سخنرانی کرد و مقالات تندی علیه سلطنت و علیه استعمار انگلیس در ایران و شرق جهان نوشت و پهلوی دوم را که به بغداد فرار کرده بود «فراری بغداد» نامید.
در روز ۲۸ مرداد دوباره انگلیس و آمریکا کودتا کردند و این بار کودتا پیروز شد و مصدق دستگیر شد.
فاطمی در خانه دوستانش مخفی شد و خودش نوشت: بعداز ظهر 28 مرداد وقتی سیل توپ و گلوله و مسلسل به خانه دکتر مصدق می‌بارید من به اصرار یکی از کسانم به خانه روبروی خانه نخست‌وزیر رفته و از آنجا با ماجرای فراوان همین‌که شب رسید به خانه آشنایی پناه بردیم و ۲ روز بعد به جایی که اینک قلم را درآن خانه به دست دارم، آمدم و پنهان شدم.
فاطمی در ۶ اسفند ۱۳۳۲ خورشیدی دستگیر شد... در هفتم مهر ۱۳۳۳ خورشیدی پس از محاکمه غیرعلنی در دادگاه نظامی به دلیل اقدام برای برکناری محمدرضا پهلوی و اقدام علیه سلطنت ، آبان همان سال او را تیرباران کردند و پیکرش در قبرستان ابن‌بابویه شهر ری در کنار شهدای قیام ۳۰ تیر به خاک سپرده شد.
آیت الله زنجانی تلاش بسیاری برای جلوگیری از اعدام دکتر فاطمی می‌کند و حتی از آیت الله بروجردی هم کمک می‌خواهد و بروجردی در پاسخ او چنین می گوید: “انگلیسیها از او کینه به دل دارند،
