چگونه یک شرکت را به دانش بنیان تبدیل کنیم؟

چرا این حوزه اهمیت دارد؟

در ایران معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری عهده دار مسئولیت توسعه چهارچوب دانش بنیان در ایران شد. راهی که سیاستگذاران کلان برای این هدف در نظر گرفتند، ارائه برنامه های گسترده حمایتی برای مجموعه ها و استارتآپ هایی بود که تحت شرایط معینی کار می کردند و به کمک آنها می شد با کمترین هزینه برای بسترسازی، وارد بازار جهانی شد.

اغلب بر اساس تئوری های افتصادی، از فضای دانش بنیانی به عنوان یک ساختار اقتصادی یاد می کنند. چهارچوبی که این ساختار اقتصادی ایجاد می کند از جهات گوناگون برای کشور مفید خواهد بود. جدا از بحث رشد فناوری و تسهیل و بهبود فعالیت ها در حوزه های مختلف صنعتی، آثار دیگری هم بر اثر به کارگیری آن در ایران به وجود می آید که اگر حیاتی نباشند، حداقل به شدت مفید هستند. از آنجایی که این چهارچوب بحث دانش را اولویت قرار می دهد، پس به کمک آن می توان برای نخبگان و فارغ التحصیلان برجسته دانشگاهی شغل فراهم کرد. جدا از این، صنایع بزرگ ما مانند فولاد و نفت اغلب به دلیل مدیریت میانی ضعیف و بروکراسی اداری ناکارآمد ایران با مشکلات متعدد در خصوص رشد و توسعه روبرو شده اند و شرکت های کوچکتر با بدنه ای متشکل از نیروی زبده و تحصیل کرده می توانند به عنوان مشاور و یاری گر این صنایع وارد عمل شوند. این ارتباط نزدیک هم از نظر اقتصادی مفید خواهد بود و هم به مرور زمان فرهنگ سازمانی را در سازمان های بزرگتر به سمت شایسته سالاری هدایت می کند، چون به مرور نیروهای ضعیف تر کنار می روند تا راه را برای توسعه باز کنند.

از آنجایی که تولیدات آنها سطح فناوری بالاتری نسبت به محصولات عادی موجود در بازار داخل دارند، در سطح بین الملل بهتر می توان به رقابت آنها با شرکت های تولیدکننده مشابه امیدوار بود. به دلیل خاص بودن این کالاها و ویژگی هایشان که بازتولید آنها را دشوار می کند، در صورتی که یک مجموعه با این شرایط بتواند مشتری در سطح جهانی پیدا کند، احتمال اینکه به خاطر تحریم ها این رابطه تجاری قطع شود کمتر خواهد بود. بنابراین این چهارچوب اقتصادی علاوه بر اینکه می تواند پای ایران را به بازارهای جهانی باز کند، از معدود راه حل های مقابله با تحریم ها نیز به شمار می آید.

چگونگی ثبت شرکت دانش بنیان

همان طور که گفتیم، مسئولیت مدیریت فضای دانش بنیان کشور به معاونت علمی ریاست جمهوری سپرده شده است. در کنار مدیریت نیازها و پاسخگویی به درخواست های شرکت های حاضر در فهرست، این سازمان برای تشخیص صلاحیت شرکت های جدید نیز یک سیستم ارزیابی تشکیل داده است که با بررسی مجموعه و خروجی های آن (محصول یا خدمت) رأی می دهد که آیا شرکت مذکور می تواند از حمایت های این حوزه استفاده کند یا خیر.

 مجموعه های متقاضی می توانند درخواست خود برای ارزیابی را از طریق کارتاپل آن برای هر کالا یا خدمتی که مد نظرشان باشد اعلام کنند. به طور کلی طی سه ماه و تحت چند مرحله ارزیابی حضوری و غیرحضوری تصمیم گرفته می شود که یک مجموعه شرایط دریافت گواهی را دارد یا خیر.

در مرحله اول سیستم این سامانه از متقاضیان می خواهد که اطلاعات اولیه ای از محصول خود را در اختیار آن قرار دهند. در صورتی که این اطلاعات اولیه تأیید شود، یک ارزیاب برای مجموعه انتخاب می شود که در حوزه فعالیت شما متخصص بوده و می داند کدامیک از ویژگی های محصول شما در نگاه معاون علمی اهمیت بیشتری پیدا می کند. ارتباط گرفتن ارزیاب با مجموعه و تحلیل محصول مرحله بعدی این فرآیند است. از این مرحله به بعد متقاضی دیگر نیازی نیست کاری انجام دهد و تنها باید منتظر اطلاع رسانی از طریق کارتاپل سیستم بماند.

اطلاعات اولیه معرفی محصول و گزارش ارزیاب سنگ بنای دریافت یا عدم دریافت تأییدیه از معاونت علمی خواهد بود. کمیته های داخلی این معاونت با بررسی مدارک و مشخصات، رای خواهند داد که آیا شما شرایط لازم برای دانش بنیان شدن را دارید یا خیر. در صورت تأیید کار به اتمام می رسد و مجموعه شما وارد فهرست شرکت ها می شود.

شرایط شرکت های دانش بنیان 

دیدگاه قانون به نحوه تأیید شرکت ها برای قرارگیری در لیست معاونت علمی و فناوری این است که محصول تولیدی مجموعه مورد نظر نه تنها می تواند در سطح ملی کاربرد داشته باشد و در صنایع داخلی به کار بیاید، بلکه در صورتی که به بازارهای بین المللی هم دست پیدا کند می تواند پاسخگوی نیازهای خارجی باشد. به عبارت دیگر، محصولی که توسط این شرکت ها ارائه شده است باید بتواند از خروج ارز جلوگیری کند یا شرایط را برای ورود ارز به کشور مهیا نماید.

تشخیص اینکه آیا یک کالا یا خدمت معین قادر است از نظر عملکردی در آینده در چنین سطحی قرار بگیرد بر عهده کارشناسان این نهاد قرار دارد، افرادی که بسته به زمینه کاری شرکت متقاضی انتخاب می شوند و باید در آن موضوع تخصص داشته باشند. این موضوع به خصوص برای حوزه هایی مانند فناوری اطلاعات، نرم افزار، نفت و گاز و تجهیزات پزشکی مورد توجه قرار می گیرد و ارتباط متقاضی با کارشناسان و بازرسان بر اساس اطلاع طرفین از جزئیات فنی و درک صحیح آنها برقرار می شود.

منبع : irkbn.com