گفتوگوی احمد غلامی با فرهنگ رجایی به مناسبت انتشار کتاب «حضور و بازیگری در امر سیاسی»-بخش پنجم؛
سیصد سال غیبت ایران
رجایی: در هیچ جامعه انسانی امر قدسی غایب نیست. اگر امر قدسی غایب شود، بازیگری تعطیل میشود و برای همین است که با صراحت اعلام میکنم که دقیقاً سیصد سال است که ما بازی نمیکنیم. اصفهان در ۱۷۲۲ سقوط کرد. الان سیصد سال است که بازیگری در ایران تعطیل است.
فرهنگ رجایی: جهانگیری فراوان است، اما بازیگری چیز دیگری است. اما ادعای بزرگتری هم پشت این خوابیده است و آن اینکه، هیچ جامعۀ بازیگری از امر قدسی جدا نیست، منتها اگر امر قدسی را فقط به مرکزیت خداوند ربط بدهید اِشکال پیدا میکند. امر قدسی آنی است که یک فرهنگی برای خودش مقدس فکر میکند. من قدسیام برای اینکه حق دارم. ممکن است برخی خوششان نیاید اما این چیزی که به اسم «حقوق بشر» در دنیا رایج است، حقوق بشر نیست. حقوق بشر حقِ حق داشتن است. منشأ قداست من نفس خداوند است، اما منشأ انسان غربی زادهشدنش است.