گفت‌وگوی احمد غلامی با حسین واله و حسین هوشمند درباره کتاب «نظریه سیاسی در اسلام»- بخش سوم؛
شکاف عمل و تئوری
دعوای مارکسیست‌ها و کاپیتالیسم در قرن نوزدهم هم همین بود. این‌ها هیچ‌کدامشان در مفاهیم اصلی نظری و در منطق خطا نمی‌کردند. اشتباهات از مفاهیمی شروع می‌شود که برآمده از مواجهه با واقعیت هستند، آن مفاهیم هالههای معنایی متفاوت درست می‌کنند. هالههای معنایی تحت تأثیر عوامل عینی که بر زندگی ما اثر دارند، غالب و مغلوب می‌شوند. تأثیر عوامل عینی بر زندگی ما سبب می‌شوند که بخشی از هالههای مفهومی را بزرگ یا کوچک کنیم و وقتی چیزی را بزرگ کردیم بی‌خودی ارزش می‌سازیم و برایش می‌جنگیم.
الزمیع در کتاب «نظریه سیاسی در اسلام» می‌گوید در حوزه تمدن اسلامی ما بیشتر شاهد پیشی گرفتن پرکتیس سیاسی بر تئوری هستیم. یعنی اول کاری را شروع کردیم و بعد تئوریزه‌اش کردیم. تا حدی درست می‌گوید اما می‌شود این نکته را هم افزود که لزوماً این‌طور نیست که ما بر اساس درک نظری‌مان عمل می‌کنیم. اتفاقاً مهم‌ترین بحران در حوزه سیاست، از عهد افلاطون تا امروز، شکاف عمل و تئوری است. مشکل افلاطون و ارسطو و روسو هم همین بود. دعوای مارکسیست‌ها و کاپیتالیسم در قرن نوزدهم هم همین بود. این‌ها هیچ‌کدامشان در مفاهیم اصلی نظری و در منطق خطا نمی‌کردند. اشتباهات از مفاهیمی شروع می‌شود که برآمده از مواجهه با واقعیت هستند، آن مفاهیم هالههای معنایی متفاوت درست می‌کنند. هالههای معنایی تحت تأثیر عوامل عینی که بر زندگی ما اثر دارند، غالب و مغلوب می‌شوند. تأثیر عوامل عینی بر زندگی ما سبب می‌شوند که بخشی از هالههای مفهومی را بزرگ یا کوچک کنیم و وقتی چیزی را بزرگ…
