کمبود واکسن، مردم را اسیر آنفولانزا کرد
در ماه‌های اخیر، ایران با شیوع گسترده آنفلوآنزا مواجه شده است که به‌ویژه در میان گروه‌های پرخطر مانند سالمندان، کودکان و بیماران مزمن نگرانی‌های جدی ایجاد کرده است. یکی از عوامل مؤثر در این وضعیت، کمبود واکسن آنفلوآنزا در کشور است که از اوایل پاییز، هم‌زمان با آغاز فصل شیوع بیماری، به‌وضوح احساس شد.
کمبود واکسن و تناقض در آمارها
در مهرماه ۱۴۰۳، رئیس وقت سازمان غذا و دارو اعلام کرد که مجوز واردات دو میلیون و ۱۰۰ هزار دوز واکسن چهارظرفیتی آنفلوآنزا صادر شده و بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار دوز آن در داروخانه‌های کشور توزیع شده است. با این حال، قباد مرادی، سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، اظهار داشت که امسال حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار دوز واکسن آنفلوآنزا توزیع شده که بخشی از آن تولید داخلی بوده است؛ آماری که با اعلام رئیس وقت سازمان غذا و دارو تفاوت بسیاری دارد.
زمان طلایی واکسیناسیون و عدم دسترسی عمومی
کارشناسان بهداشتی تأکید می‌کنند که مهرماه زمان طلایی برای تزریق واکسن آنفلوآنزا است، به‌ویژه برای گروه‌های پرخطر مانند سالمندان، کودکان ۶ ماه تا ۵ سال، زنان باردار و بیماران خاص.
با این حال، کمبود واکسن در این دوره حساس باعث شد بسیاری از افراد نتوانند در زمان مناسب واکسینه شوند، که این امر به افزایش موارد ابتلا منجر شده است.
افزایش موارد ابتلا و سویه‌های جدید
ایران در حال حاضر با موجی از آنفلوآنزای فصلی H1N1 مواجه است که انتظار می‌رود دوره اوج آن تا پایان دی‌ماه ادامه یابد.
همچنین، کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی مانند استفاده از ماسک و شست‌وشوی مرتب دست‌ها، به‌ویژه پس از کاهش محدودیت‌های مرتبط با کرونا، به گسترش بیشتر بیماری دامن زده است.
پیامدهای کمبود واکسن و بازار سیاه
کمبود واکسن‌های آنفلوآنزا در داروخانه‌های کشور باعث شده است که بخش زیادی از واکسن‌ها سر از بازار سیاه درآورده و با قیمتی سه تا چهار برابر قیمت واقعی به فروش برسند.
این وضعیت دسترسی اقشار کم‌درآمد به واکسن را بیش از پیش محدود کرده و به افزایش موارد ابتلا و بستری در بیمارستان‌ها منجر شده است.
اقدامات انجام‌شده و نیاز به برنامه‌ریزی بهتر
در برخی استان‌ها، اقداماتی برای توزیع واکسن انجام شده است؛ به‌عنوان مثال، در همدان حدود ۹۰۰۰ دوز واکسن آنفلوآنزا از اوایل مهرماه ۱۴۰۳ تاکنون در دو مرحله به‌صورت رایگان توزیع شده است.
با این حال، این اقدامات در سطح ملی کافی نبوده و نیاز به برنامه‌ریزی جامع‌تری برای تأمین و توزیع واکسن در سال‌های آینده احساس می‌شود.
شیوع گسترده آنفلوآنزا در ایران و کمبود واکسن در فصل پاییز نشان‌دهنده نیاز به برنامه‌ریزی دقیق‌تر در تأمین و توزیع واکسن، به‌ویژه برای گروه‌های پرخطر است. همچنین، افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌تواند به کاهش شیوع بیماری‌های فصلی کمک کند.
