منطقهایسازی مدیریت یکپارچه برای رفع ناترازی انرژی
اگر با روند مصرف فعلی پیش برویم تا چند سال آینده حتی وارد کننده نفت هم خواهیم شد و در تابستان و زمستان با کمبود گاز روبهرو میشویم. هشدار فوق اوایل دیماه از سوی حسین حسینزاده، مدیرعامل شرکت بهینهسازی مصرف سوخت صادر شد که البته با پیشنهاد تغییرات اساسی در ساختار برای رفع ناترازی همراه بود و نیز خواستار اجرائیشدن تشکیل سازمان بهینهسازی انرژی، مندرج در برنامه هفتم توسعه شد.
رضا آبش احمدلو: اگر با روند مصرف فعلی پیش برویم تا چند سال آینده حتی وارد کننده نفت هم خواهیم شد و در تابستان و زمستان با کمبود گاز روبهرو میشویم. هشدار فوق اوایل دیماه از سوی حسین حسینزاده، مدیرعامل شرکت بهینهسازی مصرف سوخت صادر شد که البته با پیشنهاد تغییرات اساسی در ساختار برای رفع ناترازی همراه بود و نیز خواستار اجرائیشدن تشکیل سازمان بهینهسازی انرژی، مندرج در برنامه هفتم توسعه شد.
به گفته حسینزاده، کشور چین در سال ۲۰۱۲ بزرگترین واردکننده بنزین بود اما با یک تصمیم راهبردی و واردات خودروهای برقی توانست مصرف بیرویه بنزین را در این کشور مهار کند و هماکنون در شهر شانگهای خودروهای پلاک سبز برقی از پلاک قرمز بنزینی بیشتر هستند و این نشان میدهد با تغییر ساختار میتوانیم ناترازی انرژی را رفع کنیم. این یک واقعیت است که ناترازی انرژی در ایران مربوط به این دولت و دولت قبل نیست، بلکه حاصل بیبرنامگیهای ۳۰ تا ۴۰ سال گذشته است و مواردی مانند فرسودگی قطعات در صنایع، راندمان پایین نیروگاهها و مصرف انرژی بالا در صنایع مختلف در ایجاد این ناترازی مؤثر بودهاند.
اصلاح الگوی مصرف:برای حل چالشهای انرژی پایدار ایران و جلوگیری از قطعیهای مکرر برق و تأمین پایدار گاز، اصلاح الگوی مصرف از جانب شهروندان باید در اولویت قرار بگیرد و فرهنگسازی شود. زیرا بخش عمده انرژی و مخصوصا گاز در بخش خانگی مصرف میشود. برای جلوگیری از اتلاف انرژی در بخش خانگی، طرح تعویض ۲۰ میلیون بخاری گازسوز در دستور کار دولت قرار دارد که با اجرای این طرح همراستا با اصلاح الگوی مصرف، معادل تولید دو فاز پارس جنوبی در مصرف گاز صرفهجویی خواهد شد.
یکپارچهسازی و منطقهایکردن مدیریت انرژی: گام استوار دولت هم باید شامل اصلاحات جامع و سرمایهگذاریهای استراتژیک با اولویت نخست باشد. پیشنهاد اول در این خصوص، تفویض مدیریت بخش گاز و برق به مناطق و مدیریت یکپارچه آن بهصورت انرژی منطقهای (مانند آنچه در مورد آب انجام میشود) است.
این به معنی برچیدن زیرساخت موجود سراسری نیست و فقط مدیریت نفت و گاز و برق یکپارچه میشود و بهصورت منطقهای تدبیر میشود. برنامههای میانمدت هم شامل گسترش ظرفیت انرژیهای تجدیدپذیر است که ایران دارای پتانسیل قابل توجهی برای توسعه انرژی خورشیدی و بادی، به ویژه در مناطق آفتابخیز و مستعد باد است. سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر باعث کاهش وابستگی به گاز طبیعی و افزایش انعطافپذیری شبکه برق میشود.
بزرگترین اتلافکنندههای انرژی: بهروزرسانی نیروگاهها و زیرساختها، با نوسازی نیروگاههای قدیمی برای بهبود راندمان و نرخ مصرف سوخت ضروری است. 80 درصد برق کشور در نیروگاهها با مصرف گاز تولید میشود، در حالی که نیروگاهها، بزرگترین اتلافکنندههای انرژی کشور هستند، ادغام نیروگاههای سیکل ترکیبی و فناوریهای شبکه هوشمند میتواند هدررفت انرژی را کمینه کند.
تنوعبخشیدن به سبد انرژی: فراتر از انرژیهای تجدیدپذیر، کاوش در سوختهای جایگزین مانند زمینگرمایی و انرژی آبی میتواند ترکیب سبد انرژی کشور را متنوع کند و فشار بر منابع گاز را کاهش دهد.
همچنین برای نیل به افزایش بهرهوری انرژی، دولت باید سیاستهایی را برای کاهش اتلاف انرژی از طریق مشوقهایی برای وسایل کممصرف، مقررات سختگیرانه برای مصرف بیرویه صنعتی و کمپینهای آگاهی عمومی اجرا کند. نکته نهایی اینکه تشویق مشارکت بخش خصوصی مغفول واقع نشود چراکه تسهیل سرمایهگذاریهای خصوصی و خارجی در زیرساختهای انرژی، به ویژه از طریق مشارکت با شرکتهای دانشبنیان، میتواند پیشرفت در فناوریهای انرژیهای تجدیدپذیر و کارآمد را سرعت ببخشد.