خوش‌اقبال‌ها و بداقبال‌های فناوری در سال 2024

چشم‌انداز فناوری در سال ۲۰۲۴ پر از پیروزی‌ها و شکست‌ها بود. درحالی‌که برخی شرکت‌ها توانستند خود را با شرایط وفق دهند و پیشرفت کنند، برخی دیگر مسیرشان را گم کردند. در سال ۲۰۲۴ شرکت‌ها و فناوری‌های مختلف با موفقیت‌ها و شکست‌های چشمگیری مواجه شدند. شرکت‌های هوش‌مصنوعی در این سال با استقبال و توجه زیادی همراه شدند و شرکت‌های نظیر ChatGPT در سال 2024 توانست جای پای خود را در این حوزه به عنوان یک شرکت تاثیرگذار تثبیت کند. از طرف دیگر در این سال بالاخره بیت‌کوین به ارزش خود افزود و به ارزش  ۱۰۰ هزار دلار رسید. 

البته در سال 2024 همه شرکت‌ها و ترند‌های دنیای فناوری با موفقیت همراه نشدند و برخی با شکست‌های بدی مواجه شدند. از جمله این شرکت‌ها می‌توان به اپل اشاره کرد که پروژه ویژن پرو آن با یک شکست تبدیل شد و از طرف دیگر پروژه خودروی این شرکت هم لغو شد. سقوط بازار اینتل، رشد کند شبکه ایکس، عقب ماندن گوگل در توسعه هوش‌مصنوعی برای جستجوگر خود از دیگر خبرهای بد شرکت‌های فناوری در سال 2024 بود. در ادامه، به بررسی جامع برندگان و بازندگان این سال می‌پردازیم.

 خوش‌اقبال‌های سال ۲۰۲۴

 اوپن‌ای‌آی: پیشتاز در عرصه هوش مصنوعی

 اوپن‌ای‌آی در سال ۲۰۲۴ همچنان رهبر بی‌چون‌وچرا حوزه هوش مصنوعی باقی مانده است. مدل‌های این شرکت بهبود یافته‌اند و کسب‌وکارهای سراسر جهان برای ارتقای محصولات و خدمات خود به ابزارهای آن تکیه می‌کنند. عرضه مدل GPT-5 نقطه عطفی بود که امکانات پیشرفته‌تری ارائه داد و به شرکت‌ها اجازه داد تا مسائل پیچیده را در زمان کوتاهی حل کنند. اوپن‌ای‌آی تنها هوش مصنوعی ارائه نمی‌دهد، بلکه آینده صنایعی چون خدمات مشتری، تولید محتوا، و حتی توسعه نرم‌افزار را شکل می‌دهد.

 تعهد این شرکت به پایداری و بهبود مداوم، آن را متمایز کرده است. با یکپارچگی بی‌دردسر ابزارهای آن با پلتفرم‌ها و ابزارهای روزمره، تصور کسب‌وکاری در سال ۲۰۲۴ که از اوپن‌ای‌آی استفاده نکند، دشوار است. این شرکت نه‌تنها آینده را پیش‌بینی کرده، بلکه آن را ساخته است.

 تردز متا: موفقیت بی‌سروصدا

 تردز، محصولی از متا، یکی از موفقیت‌های آرام سال ۲۰۲۴ بود. درحالی‌که دیگر پلتفرم‌های اجتماعی به‌سرعت از بین می‌روند، تردز جایگاه خود را با بیش از ۲۰۰ میلیون کاربر فعال ماهانه پیدا کرده است. این پلتفرم نه با تقلید از توییتر، بلکه با ارائه چیزی متفاوت موفق شد. تردز ساده، روان، و قابل استفاده است و به جای ایجاد فضایی پر از هرج‌ومرج، بر ارتباطات واقعی بین افراد تمرکز دارد.

 رویکرد متا به تردز مبتنی بر گوش دادن به خواسته‌های کاربران بود: کاهش شلوغی و ارائه ارزش. این توجه به نیازهای کاربران نتیجه داد و یادآور این موضوع است که وقتی به آنچه مردم می‌خواهند توجه کنید، موفقیت در پی خواهد بود.

مایکروسافت: یکپارچگی بی‌نظیر هوش مصنوعی

 مایکروسافت به استانداردی برای یکپارچه‌سازی هوش مصنوعی در عملیات تجاری تبدیل شده است. با ادغام هوش مصنوعی در کل مجموعه محصولات خود - از بینگ AI گرفته تا تیمز و آفیس - مایکروسافت سیستمی ایجاد کرده که کسب‌وکارها به آن اعتماد دارند. ابزارهای هوش مصنوعی این شرکت عملی و مقیاس‌پذیر هستند و دسترسی شرکت‌های کوچک و بزرگ به آن‌ها ممکن است.

 مایکروسافت برخلاف شرکت‌هایی که از هوش مصنوعی به عنوان یک کلمه پرزرق‌وبرق استفاده می‌کنند، آن را به شیوه‌ای طبیعی و مفید در اکوسیستم خود گنجانده است. از اتوماسیون کارهای تکراری گرفته تا ارائه بینش‌های پیشرفته داده‌ای، نوآوری‌های هوش مصنوعی مایکروسافت، آن را به بخش ضروری محل کار مدرن تبدیل کرده است.

 ایلان ماسک: نفوذ بی‌سابقه در دنیای فناوری

 ایلان ماسک در سال ۲۰۲۴ بیش از هر زمان دیگری به‌عنوان یک چهره تأثیرگذار در عرصه‌های فناوری، سیاست، و اقتصاد شناخته شد. او نه‌تنها توانست جایگاه خود را به‌عنوان ثروتمندترین فرد جهان با ثروتی بیش از ۴۰۰ میلیارد دلار تثبیت کند، بلکه نقش قابل‌توجهی در جهت‌دهی به فناوری‌های آینده و حتی سیاست‌های کلان ایفا کرد.

 یکی از مهم‌ترین نقاط عطف سال ۲۰۲۴ برای ماسک، حمایت علنی و مؤثر او از دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده بود. این حمایت که از سوی بسیاری به‌عنوان یک عامل کلیدی در پیروزی ترامپ قلمداد شد، نفوذ او را از دنیای فناوری به عرصه سیاست گسترش داد. ماسک نه‌تنها از نفوذ خود در شبکه‌های اجتماعی مانند ایکس (توییتر سابق) برای تقویت حمایت از ترامپ استفاده کرد، بلکه با توجه به محبوبیت گسترده‌ای که دارد، توانست تأثیری بی‌سابقه بر نظر عمومی بگذارد. این رویکرد او باعث شد که مرزهای میان فناوری و سیاست بیش‌ازپیش کم‌رنگ شوند.

 بیت‌کوین: تحقق رؤیای ۱۰۰ هزاردلاری

 سال ۲۰۲۴ برای بیت‌کوین و دنیای رمزارزها به نقطه عطفی تاریخی تبدیل شد. این سال نه‌تنها نشان‌دهنده رشد چشمگیر بیت‌کوین، بلکه نمایشگر تأثیرگذاری تحولات قانونی و سیاسی بر بازار رمزارزها بود.

 یکی از مهم‌ترین وقایع در سال ۲۰۲۴، تصویب اولین صندوق قابل معامله بورسی (ETF) بیت‌کوین توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) در ژانویه بود. این اقدام نقطه عطفی در تاریخ رمزارزها محسوب می‌شود، زیرا صندوق‌های ETF بیت‌کوین ابزارهایی شفاف و قانونی را برای سرمایه‌گذاران سنتی فراهم کردند تا به بازار رمزارزها وارد شوند.

 این تصویب، اعتماد عمومی را به بیت‌کوین به‌عنوان یک دارایی معتبر افزایش داد و سرمایه‌گذاران نهادی، از جمله بانک‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری بزرگ، به بازار بیت‌کوین ورود کردند. نتیجه این امر، تزریق سرمایه عظیم و افزایش قابل‌توجه ارزش این رمزارز بود.

 پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات نوامبر ۲۰۲۴ نیز نقش قابل‌توجهی در رشد بیت‌کوین ایفا کرد. ترامپ که به‌عنوان یکی از حامیان رمزارزها شناخته می‌شود، سیاست‌هایی را به نفع تقویت استفاده از بیت‌کوین و دیگر رمزارزها پیشنهاد داد. این حمایت سیاسی، تصویری از آینده‌ای پایدارتر برای بیت‌کوین ارائه داد و اعتماد سرمایه‌گذاران به این رمزارز را افزایش داد. علاوه بر این، رویکرد ترامپ نسبت به مقررات مالی انعطاف‌پذیرتر و حمایت از فنّاوری بلاک‌چین، فضای مناسبی برای رشد بیت‌کوین و دیگر رمزارزها فراهم کرد.

 برای اولین‌بار در تاریخ، قیمت بیت‌کوین از مرز ۱۰۰ هزار دلار عبور کرد. این موفقیت، نتیجه عوامل متعددی از جمله افزایش تقاضا، تصویب ETF، حمایت سیاسی، و پذیرش گسترده‌تر بیت‌کوین در میان سرمایه‌گذاران بود.

 بسیاری از تحلیل‌گران اقتصادی این دستاورد را نقطه عطفی در پذیرش رمزارزها به‌عنوان یک دارایی اصلی در اقتصاد جهانی می‌دانند. عبور از این مرز روانی، نشان‌دهنده اعتماد جامعه سرمایه‌گذاران به آینده بیت‌کوین است و آن را به یک ذخیره ارزش مشابه طلا تبدیل کرده است.

 بداقبال‌های سال 2024

 اپل: لغو پروژه خودروی اپل و شکست ویژن پرو

 اوایل سال ۲۰۲۴، اپل پروژه خودروی الکتریکی خود، موسوم به اپل کار (Apple Car)، را پس از حدود یک دهه توسعه لغو کرد. عدم همکاری با شرکای خودروسازی بزرگ و تصمیم‌گیری‌های نادرست در طول مسیر توسعه، از عوامل اصلی این شکست بودند. لغو این پروژه در حالی رخ داد که رقبایی مانند شیائومی با معرفی خودروهای برقی موفق، به بازار ورود کردند.

 ویژن پرو، محصول جدید اپل که با تبلیغات گسترده در سال ۲۰۲۴ عرضه شد، بیش از حد جاه‌طلبانه بود. اگرچه این محصول فناوری واقعیت افزوده‌ای چشمگیر را به نمایش گذاشت، اما قیمت بالا و جذابیت محدود آن باعث شد موفقیتی به دست نیاورد. با قیمت ۳,۵۰۰ دلاری، این دستگاه برای مصرف‌کننده عادی بسیار گران بود و حتی برای کسانی که توان خرید داشتند، کاربرد کافی برای توجیه این هزینه وجود نداشت.

 مشکل ویژن پرو مربوط به فناوری نبود، بلکه زمان‌بندی بود. اپل وارد حوزه‌ای شد که هنوز برای پذیرش عمومی آماده نبود. پتانسیل این محصول واضح است، اما به نظر می‌رسد شرط‌بندی بر آینده‌ای بوده که هنوز برای کاربران ملموس نیست.

 ایکس (توییتر سابق): هویت گم‌شده

 انتظار می‌رفت که خرید توییتر توسط ایلان ماسک عصری جدید برای این پلتفرم رقم بزند. با این حال، در سال ۲۰۲۴، ایکس به پلتفرمی تبدیل شد که با یافتن هویت خود دست‌وپنجه نرم می‌کند. تلاش این شرکت برای گسترش به بانکداری و خدمات دیگر، کاربران اصلی آن را سردرگم کرد. به جای تمرکز بر آنچه توییتر را موفق ساخته بود - فضایی برای مکالمات و تعاملات هم‌زمان - ایکس به ترکیبی گیج‌کننده از خدمات تبدیل شد.

 مشارکت کاربران کاهش یافته و تبلیغ‌کنندگان نیز محتاط‌تر شده‌اند. تلاش ایکس برای تبدیل شدن به یک سرویس چندمنظوره ممکن است در کوتاه‌مدت جواب داده باشد، اما کاربران اصلی را که موفقیت توییتر را ساخته بودند، از خود دور کرد.

 نمای کلی جستجوی هوش مصنوعی گوگل: شکست در ارائه

 نمای کلی جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی گوگل قرار بود در سال ۲۰۲۴ بازی را تغییر دهد. اما واقعیت با وعده‌ها هم‌خوانی نداشت. بسیاری از کاربران این نتایج تولیدشده توسط هوش مصنوعی را نادرست، گمراه‌کننده یا صرفاً اشتباه یافتند. در سالی که اعتماد به اطلاعات اهمیت بیشتری از همیشه داشت، این اشتباهات گوگل جدی بود.

 گوگل با ارائه اطلاعات قابل اعتماد و دقیق شهرت خود را ساخته است؛ بنابراین، زمانی که نتایج مبتنی بر هوش مصنوعی آن در موضوعات کلیدی مانند امور مالی، سلامت، و فناوری شکست خورد، اعتبارش را از دست داد. این شکست یادآور این است که هوش مصنوعی نمی‌تواند در هر سناریویی جایگزین تخصص انسانی شود.

 اینتل: سقوط در بازار

 اینتل، یکی از نام‌های بزرگ در صنعت تراشه سازی و پردازنده‌های رایانه‌ای، در سال ۲۰۲۴ با بحران عمیقی مواجه شد. این شرکت که زمانی پیشتاز بازار پردازنده‌های کامپیوتری بود، اکنون با کاهش شدید ارزش سهام و تهدیدات جدی از سوی رقبا روبه‌رو است. حتی شایعاتی درباره احتمال فروش شرکت نیز در محافل تجاری مطرح شده است.

 اینتل سال‌ها به‌عنوان بازیگر اصلی در بازار تراشه‌ها فعالیت می‌کرد، اما در سال‌های اخیر، شرکت‌هایی مانند انویدیا و AMD با نوآوری‌های پیشرفته، به‌سرعت سهم بازار اینتل را تصاحب کرده‌اند.

 انویدیا، با تمرکز بر پردازنده‌های گرافیکی (GPU) و فناوری‌های مرتبط با هوش مصنوعی، توانست جایگاه خود را به‌عنوان یکی از رهبران صنعت تثبیت کند. معرفی پردازنده‌های گرافیکی نسل جدید این شرکت که بهینه‌سازی‌های چشمگیری برای کاربردهای هوش مصنوعی و یادگیری عمیق داشتند، جذابیت بالایی برای مشتریان حرفه‌ای و سازمانی ایجاد کرد.

 در مقابل، اینتل با تأخیر در عرضه محصولات نوآورانه و کاهش رقابت‌پذیری پردازنده‌هایش، نتوانست جایگاه خود را حفظ کند. مشکلات تولید و ناتوانی در رقابت با فناوری‌های پیشرفته انویدیا و AMD باعث شد تا این شرکت سهم قابل‌توجهی از بازار خود را از دست بدهد.

 یکی از مهم‌ترین شاخص‌های این بحران، کاهش شدید ارزش سهام اینتل در بازار بود. در سال ۲۰۲۴، ارزش سهام این شرکت به پایین‌ترین سطح خود در دهه گذشته رسید. این افت ارزش، نه‌تنها موجب نگرانی سرمایه‌گذاران شد، بلکه شایعاتی را درباره احتمال فروش اینتل یا ادغام آن با شرکت‌های دیگر به همراه داشت.

 بوئینگ: تأخیر در پروژه‌های فضایی

 بوئینگ در سال ۲۰۲۴ با مشکلات متعددی مواجه شد، از جمله تأخیر در پروژه‌های فضایی. فضانوردان Butch و Suni که قرار بود توسط فضاپیمای بوئینگ به زمین بازگردند، تا سال ۲۰۲۵ در فضا باقی خواهند ماند، زیرا فضاپیمای اسپیس‌اکس برنامه‌ریزی شده است تا آن‌ها را به خانه بیاورد. این تأخیرها به اعتبار بوئینگ صدمه زد.