موقعیت متزلزل جانسون

مجلس نمایندگان آمریکا با حمایت گسترده نمایندگان دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه و با وجود مخالفت نمایندگان تندرو، بسته کمک مالی ۹۵ میلیارد دلاری به اوکراین، اسرائیل و تایوان را تصویب کرد. انتظار می‌رود مجلس سنا در روزهای آینده این مصوبه را تصویب کند و آن را برای امضا به جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا بفرستد.

در این لوایح، ۶۰.۸۴ میلیارد دلار برای جنگ اوکراین شامل ۲۳ میلیارد دلار برای تأمین تسلیحات و ۲۶ میلیارد دلار برای کمک به اسرائیل شامل ۹.۱ میلیارد دلار برای موارد بشردوستانه در نظر گرفته شده است. همچنین برای حمایت از تایوان در دو اقیانوس هند و آرام نیز ۸.۱۲ میلیارد دلار در نظر گرفته شده است. بسته کمک ۹۵ میلیارد دلاری به این سه کشور با ۷۰ رأی موافق در مقابل ۲۹ رأی مخالف در مجلس سنا تصویب شد. ۲۲ سناتور جمهوری‌خواه برای حمایت از این لایحه به دموکرات‌ها پیوستند. به نوشته رویترز، رأی‌گیری در سنا پیش از طلوع آفتاب و پس از آن انجام شد که هشت نفر از جمهوری‌خواهان تندرو در مخالفت با کمک به اوکراین بیش از شش ساعت سخنرانی کردند.

چاک شومر، رهبر دموکرات سنا، گفت: «سنا برای سال‌ها لوایحی را تصویب کرده است که نه‌تنها بر امنیت ملی ما و امنیت متحدان ما، بلکه بر امنیت دموکراسی غربی تأثیر زیادی می‌گذارد». ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، در واکنش به این مصوبه، با قدردانی از مجلس نمایندگان آمریکا گفت که قانون‌گذاران آمریکایی برای «حفظ تاریخ در مسیر درست»، تصمیم درستی گرفتند. زلنسکی در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت که تصویب لایحه کمک مالی در مجلس نمایندگان آمریکا، «از گسترش جنگ جلوگیری می‌کند و جان هزاران هزاران نفر را نجات می‌دهد».

اما روسیه در واکنش به این مصوبه اعلام کرد که کمک‌های مالی جدید به اوکراین باعث «ویرانی و مرگ بیشتر» در این کشور خواهد شد. در مقابل، ناتو هم از تصویب لایحه کمک مالی جدید به اوکراین در مجلس نمایندگان آمریکا استقبال کرد.

جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا که سال گذشته از کنگره خواسته بود کمک‌های اضافی به اوکراین را تأیید کند، در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این اتفاق در یک لحظه اضطراری به وقوع می‌پیوندد، زیرا اسرائیل با حملات بی‌سابقه‌ای از سوی ایران و اوکراین با بمباران مداوم روسیه مواجه است».

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل هم در واکنش به مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا در شبکه ایکس نوشت که این اقدام، نشان‌دهنده «حمایت محکم دو حزبی از اسرائیل و دفاع از تمدن غرب است». مجلس نمایندگان آمریکا هم‌زمان با تصویب بسته کمک مالی به اوکراین، اسرائیل و تایوان، لایحه دیگری را نیز تصویب کرد که در آن، شبکه اجتماعی «تیک‌تاک» را تهدید می‌کند که اگر مالکیت آن از چین خارج نشود با ممنوعیت روبه‌رو خواهد شد. انتقال دارایی‌های مسدود‌شده روسیه به اوکراین نیز در میان لوایح تصویب‌شده است. دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در واکنش به این مصوبه به خبرگزاری تاس روسیه گفت، قانونی که به دولت آمریکا اجازه می‌دهد دارایی‌های توقیف‌شده روسیه را مصادره و آنها را به اوکراین منتقل کند، به وجهه آمریکا آسیب وارد خواهد کرد.

چالشی برای مایک جانسون

در همین حال، با توجه به مخالفت محافظه‌کاران، مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، از دموکرات‌ها برای تصویب لوایح کمک‌های خارجی که ممکن است به ممنوعیت تیک‌تاک نیز منجر شود، کمک گرفت. مجلس نمایندگان آمریکا قانونی را تصویب کرده که به موجب آن به شرکای آمریکا در منطقه هند-آرام، اوکراین و اسرائیل کمک مالی می‌شود. همچنین لایحه‌ای در مجلس به تصویب رسیده که مالک چینی تیک‌تاک را ملزم به فروش این اپلیکیشن می‌کند.

این در حالی است که مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، با نارضایتی گسترده محافظه‌کاران درخصوص این بسته- به‌ویژه اختصاص میلیاردها دلار به اوکراین- و فقدان تدابیر امنیت مرزی مواجه است. مجلس نمایندگان بسته کمکی ۶۱ میلیارد دلاری به اوکراین را با ۳۱۱ رأی موافق در برابر ۱۱۲ رأی مخالف به تصویب رسانده بود. اقدامی که امنیت منطقه هند-اقیانوس آرام و تایوان را تأمین می‌کند، با ۳۸۵ رأی موافق در مقابل ۳۴ رأی مخالف به تصویب رسید. لایحه دیگری برای تأمین مالی اسرائیل با ۳۶۶ رأی موافق در برابر ۵۸ رأی مخالف تصویب شده بود. لایحه ممنوعیت تیک‌تاک و مجوز توقیف دارایی‌های روسیه نیز با ۳۶۰ رأی موافق در مقابل ۵۸ رأی مخالف به تصویب رسید.

دموکرات‌ها پس از تصویب بسته کمکی اوکراین در صحن مجلس ابراز خوشحالی کردند، پرچم‌های اوکراین را به اهتزاز درآورده و شعار «اوکراین، اوکراین» سر دادند که باعث شد به دلیل نقض قوانین مجلس در رابطه با رفتار احترام‌آمیز از سوی جانسون تذکر بگیرند.

درست قبل از تصویب بسته چهارقسمتی کمک‌های خارجی و امنیت ژئوپلیتیک، مجلس نمایندگان لایحه‌ای که می‌توانست امنیت مرزی آمریکا را در بحبوحه بحران بی‌سابقه مهاجرت در مرز جنوبی این کشور تقویت کند، از دستور کار خود خارج کرد. دموکرات‌ها برای ورود این بسته به صحن مجلس با ۳۱۶ رأی موافق در برابر ۹۴ رأی مخالف وارد عمل شدند. رأی‌دادن به لوایح معمولا با توجه به گرایش‌های حزبی انجام می‌شود اما جمهوری‌خواهان به‌طور فزاینده از رأی خود برای اعتراض به رهبری حزب استفاده می‌کنند. ۵۵ جمهوری‌خواه به این لایحه رأی منفی دادند. جانسون پس از رأی‌گیری در مجلس نمایندگان گفت: «این قانون کامل نیست اما بهترین چیزی است که جمهوری‌خواهان می‌توانند با توجه به اکثریت ناچیز خود در مجلس به دست آورند». هریت هاگمن، نماینده جمهوری‌خواه وایومینگ که جزء مخالفان این لایحه بود، گفت: «تأمین امنیت مرزی دیگر کشورها از جانب آمریکا در بحبوحه بحران جاری در مرز جنوبی با مکزیک غلط است». خانم هاگمن افزود: «ما ۳۰۰ میلیون دلار برای خدمات مرزبانی دولتی اوکراین می‌فرستیم... اما چنین پولی را برای تأمین امنیت مرزی خودمان خرج نمی‌کنیم». او این قانون را جلوه‌ای از زشتی‌ها نامید و افزود: «این یک لایحه بسیار بد برای یک سیاست بسیار بد است و از پولی که در جیب نداریم خرج می‌کند».

اندی اوگلز، نماینده جمهوری‌خواه تنسی، گفت جانسون باید بودجه برای لایحه اسرائیل را به حداقل می‌‌رساند و سیاست «ماندن مهاجران در مکزیک» را ضمیمه لایحه اوکراین می‌کرد. اوگلز افزود: «در عوض، چیزی که نصیب ما شده این است که کنفرانس جمهوری‌خواهان بیش از پیش دچار انشقاق می‌شود که کار ما را در ادامه راه دشوارتر می‌کند». درعین‌حال، حکیم جفریز، رهبر اقلیت مجلس نمایندگان آمریکا، در حمایت از این قانون صحبت کرد و مارجری تیلور گرین را «افراطی‌ ماگای پوتین‌دوست» نامید و به دلیل بلاتکلیف نگه‌داشتن امنیت ملی مردم آمریکا سرزنش کرد. جفریز با تمجید از حزب خود برای «هموارکردن راه» تصویب این قانون که به ثمر نشستن لایحه نهایی را نیز تقریبا تضمین می‌کند، گفت: «مدت زیادی است که ما از همکاران خود در اسرائیل، اوکراین و هند-آرام حمایت می‌کنیم». براساس لایحه اسرائیل، ۲۶.۳ میلیارد دلار در بحبوحه جنگ با حماس به اسرائیل اعطا می‌شود. در این بسته چهار میلیارد دلار هم به سامانه‌های دفاع موشکی اسرائیل، از جمله گنبد آهنین، دیویدز اسلینگ و پرتو آهنین اختصاص داده شد است. براساس لایحه هند-آرام هم، ۳.۹ میلیارد دلار کمک نظامی مستقیم به تایوان و دیگر متحدان منطقه‌ای اعطا می‌شود. این کمک در بحبوحه تجاوز فزاینده رژیم چین در منطقه انجام می‌گیرد.

لایحه چهارم ابعاد مختلفی دارد که یکی از آنها شامل ممنوعیت تیک‌تاک می‌شود، مگر اینکه شرکت مادر تیک‌تاک، بایت دنس که مقر آن در پکن است، اپلیکیشن خود را به دلیل نگرانی‌های امنیت ملی آمریکا واگذار کند. این نسخه اصلاح‌شده لایحه‌ای است که مجلس نمایندگان ماه گذشته با اکثریت قاطع آن را به تصویب رساند. بایت دنس با حزب کمونیست چین ارتباط دارد و مدیریت آن تعهد خود را به توسعه محصولاتی که با ارزش‌های کمونیستی رژیم چین منطبق باشند، ثابت کرده است. از این گذشته، لایحه فوق باعث می‌شود که دارایی‌های بلوکه‌شده روسیه به اوکراین داده شوند.

تصویب بسته کمک‌های خارجی در حالی صورت گرفت که جانسون با فشار فزاینده کنفرانس جمهوری‌خواهان مواجه است؛ امری که جایگاه او را در معرض خطر قرار می‌دهد. مارجری تیلور گرین، نماینده مجلس آمریکا، پس از تصویب لایحه ۱.۲ تریلیون دلاری ماه مارس که جانسون آن را برای تأمین مالی عمده دولت مطرح کرده بود، به رئیس مجلس پیشنهاد کرد مسند خود را ترک کند.

از آن‌ روز دو جمهوری‌خواه دیگر به خانم گرین پیوستند: توماس مسی، نماینده جمهوری‌خواه کنتاکی و پال گوسار، نماینده جمهوری‌خواه آریزونا. مسی گفت این موضوع را در جریان کنفرانس هفتگی جمهوری‌خواهان به‌صورت حضوری با آقای جانسون در میان گذاشته است.

تغییر موضع مسی یک روز پس از آن صورت گرفت که جانسون گفت مجلس بررسی این چهار لایحه را در دستور کار خود قرار خواهد داد. جانسون در ماه اکتبر جانشین کوین مک‌‌کارتی، نماینده سابق کالیفرنیا شد. مک‌‌کارتی به واسطه طرح نمایندگان مسند خود را ترک کرد. این نخستین‌بار بود که رئیس مجلس به این شکل از سمت خود کناره‌گیری می‌کرد. گوسار در بیانیه خود که به دست اپک‌تایمز رسیده، ابراز تأسف کرد که جانسون مسئله امنیت مرزی را برای تصویب بسته کمک‌های خارجی کنار گذاشته است. جانسون پیش‌تر گفته بود دموکرات‌ها را مجبور می‌کند که امنیت مرزی آمریکا را برای تصویب بسته کمکی اوکراین در نظر بگیرند. گوسار گفت: «به‌جای صرف منابع کشور جهت تأمین امنیت مرزهای جنوبی و مقابله با هجوم ۱۱ میلیون مهاجر غیرقانونی و به‌رغم وعده‌های مکرر مبنی بر اینکه بدون تأمین امنیت مرزی هیچ کمکی روانه اوکراین نخواهد شد، مجلس نمایندگان آمریکا تحت هدایت جانسون در شرف اعطای ۶۱ میلیارد دلار دیگر به اوکراین هستند تا آمریکا را در جنگ بی‌پایان و بیهوده اوکراین گرفتار کنند». او افزود: «امنیت مرزی ما نباید اولویت دوم باشد. ما به رئیسی نیاز داریم که به‌جای کرنش در برابر خواسته‌های گستاخانه جنگ‌طلبان، نومحافظه‌کاران و تشکیلات صنعتی-نظامی که از جنگی در آن‌سوی دنیا میلیاردها دلار به جیب می‌زنند، آمریکا را اولویت اصلی خود بداند». سایر جمهوری‌خواهان نیز به‌طور فزاینده از رئیس مجلس دلسرد شده‌اند. هاگمن در پاسخ به این پرسش که آیا از طرح کناره‌گیری رئیس مجلس حمایت می‌کند یا خیر، ابراز مخالفت نکرد. نماینده جمهوری‌خواه وایومینگ گفت: «فعلا نمی‌توانم پاسخ دهم اما خیلی عصبانی هستم». ابراز مخالفت‌های علنی با ریاست جانسون حاکی از آن است که او از روز به‌دست‌گرفتن چکش مجلس در ماه اکتبر در مخاطره‌آمیزترین وضعیت ممکن به سر می‌برد. بااین‌حال دموکرات‌هایی هستند از جمله رو کانا، نماینده دموکرات کالیفرنیا، تام سوزی، نماینده دموکرات نیویورک و استیو کوهن، نماینده دموکرات تنسی که گفته‌اند اگر طرح کناره‌گیری جانسون به صحن مجلس آورده شود، به حمایت از او می‌شتابند. جفریز گفت «تعداد قابل‌ملاحظه‌ای از دموکرات‌ها هستند که نمی‌خواهند ببینند رئیس مجلس به‌خاطر انجام کار درست از سمت خود عزل می‌شود». بااین‌حال احتمال اینکه جانسون با طرح عزل مواجه شود بیش از همیشه است، زیرا مسئله بسته کمکی اوکراین همچنان به ایجاد انشقاق در کنفرانس دامن می‌زند.