فاکتورهای انتخاب و خرید بلبرینگ
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که چرا در برخی موارد، دستگاهها خیلی زود خراب میشوند یا در حین کار کردن، دمای آنها تا حد زیادی بالا میرود؟ این مشکلی است که معمولا به دلیل استفاده از بلبرینگ نامناسب به وجود میآید. زیرا بلبرینگها یکی از قطعات صنعتی هستند که میتوانند میزان اصطکاک و سایش را در میان سطوح مختلف، به حداقل برسانند. با توجه به این موضوع، انتخاب بهترین بلبرینگ اهمیت زیادی دارد و قیمت بلبرینگ تنها فاکتور موثر در تصمیمگیری نیست. با ما همراه باشید تا مهمترین فاکتورهای انتخاب و خرید بلبرینگ را به شما آموزش دهیم.
برند سازنده بلبرینگ
معمولا اولین موردی که در خرید بلبرینگ مورد توجه قرار میگیرد، برند سازنده آن است. در این میان، بلبرینگهای اروپایی کیفیت بالا و قیمت زیادی دارند؛ بلبرینگ ژاپنی، کیفیت بالا و قیمت مناسبی داشته و بلبرینگ چینی، کیفیت متوسط و قیمت پایینی دارند. از بهترین برندهای سازنده بلبرینگ میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بلبرینگ SKF: قیمت بلبرینگ SKF معمولا بالاست؛ زیرا از متریال باکیفیتی برای ساخت این محصولات استفاده شده و دقت ساخت آنها هم بالاست.
- بلبرینگ nsk: یکی از برندهای ژاپنی مشهور، بلبرینگ nsk است که قیمت مناسبی داشته و انواع مختلفی از بلبرینگهای خود تنشیم، تماس زاویه ای و شیار عمیق را تولید میکند.
- بلبرینگ تیمکن: این برند امریکایی، توسط برخی از شرکتها به ایران آمده و در دسته بهترین بلبرینگها قرار دارد.
علاوه بر این، NTN، کویو، ناچی، FAG و KG هم از دیگر برندهای مشهور سازنده انواع بلبرینگ هستند.
اهمیت نوع و میزان بارهای واردشده به بلبرینگ
در سیستمها و دستگاههای مختلف، بارهای متفاوتی بر روی یاتاقانها اعمال میشوند؛ از این رو لازم است تا در زمان انتخاب بلبرینگ مناسب، حتما توجه ویژهای نسبت به مقدار بار واردشده، نوع آن و همچنین جهت داشته باشید.
لرزش و ضربه هم از دیگر پارامترهای واردشده در این زمینه محسوب میشوند. انواع بارهای واردشده به این سیستم ها در سه دسته محوری، شعاعی و ترکیبی تقسیمبندی میشوند. برخی بلبرینگها مانند بلبرینگ کف گرد تنها میتوانند یک نوع از این بارها را تحمل کنند و برخی از آنها، مانند بلبرینگ خود تنظیم، قابلیت مهار کردن بارهای ورودی مختلف را دارند.
شرایط محیطی محل کار بلبرینگ
به صورت کلی باید بگوییم که مقاومت بلبرینگها در شرایط محیطی مختلف، با یکدیگر متفاوت خواهد بود. از این رو توصیه میکنیم در زمان انتخاب بلبرینگ، حتما شرایط محیطی نصب را در نظر داشته باشید. میزان آلودگی، شرایط دمایی، وجود حلالهای شیمیایی یا گازی و مغناطیسی، آب دریا و ... از جمله مواردی هستند که میتوانند بر روی عملکرد بلبرینگ اثرگذار باشند. اغلب بلبرینگها با قرار گرفتن در معرض آلودگی دچار اختلال شده و نمیتوانند عملکرد خوبی داشته باشند. صدا، لرزش و یا ضربه در زمان کار کردن، از جمله آسیبهای واردشده در شرایط محیطی نامناسب هستند.
نوع بلبرینگ
بلبرینگها دارای تنوع زیادی هستند؛ زیرا هریک از آنها برای شرایط کاری خاصی طراحی شدهاند. به همین دلیل، در زمان انتخاب این محصولات، باید به نوع بلبرینگ توجه کرد. در حال حاضر مهمترین انواع بلبرینگ موجود در بازار عبارتند از:
- بلبرینگ شیار عمیق: مناسب سرعتها بالا، تحمل همزمان بارهای محوری و شعاعی
- بلبرینگ تماس زاویه ای: تحمل همزمان بارهای محوری و شعاعی، مناسب پمپها، موتورها، خودروها و صنایع هوافضا
- بلبرینگ خود تنظیم: جلوگیری از ایجاد انحراف در شفت، جبران خطای هم محوری، تحمل بارهای شعاعی و محوری
- بلبرینگ کف گرد: قابلیت تحمل میزان فشار متفاوت، تحمل بارهای محوری
سرعت دوران و چرخش
میدانیم که از بلبرینگها برای کاهش میزان اصطکاک و سایش در زمان چرخش استفاده میشود؛ از این رو لازم است تا در زمان انتخاب این قطعات حتما به سرعت چرخش تجهیزات هم توجه داشته باشید. به صورت کلی سرعت مجاز برای این قطعات به فاکتورهای مختلفی مانند نوع دمای کارکرد، اندازه یاتاقان، قفسه، بار و روغن کاری و ... وابسته است. از این رو اگر به سرعت دوران بالایی در سیستم نیاز دارید، باید به سراغ مواردی بروید که مقاومت بالایی در برابر این سرعتها دارند. بلبرینگهای غلتکی استوانهای و سوزنی، نسبت به سایر گزینهها سرعت چرخش بالاتری دارند.
میزان سختی
اعمال بار به بلبرینگ در برخی از مواقع میتواند تغییر شکل الاستیک در نقطه تماس را به دنبال داشته باشد. از این رو اگر میخواهید این تغییر شکل را به حداقل رسانده و آن را کنترل کنید، نمونههایی را انتخاب کنید که مقاومت بیشتری دارند.
توجه به سختی بلبرینگ نسبت به کاربرد مورد نظر، باعث میشود تا انتخاب بهتری داشته باشید که طول عمر بالاتری هم در سیستم دارد.
جنس بلبرینگ
از دیگر فاکتورهای مهم و اساسی که در زمان انتخاب بلبرینگ باید در نظر داشته باشید، میتوانیم به متریال استفاده شده در ساخت این قطعات اشاره کنیم. به صورت کلی بلبرینگها را از نظر جنس میتوانیم در سه دسته فلز، پلاستیک و سرامیک قرار دهیم. بلبرینگهای سرامیکی برای دماهای بالا مناسب هستند و بلبرینگهای فلزی، مقاومت زیادی در برابر سایش یا خوردگی از خود نشان میدهند.
دمای محیط
اغلب بلبرینگهای موجود در بازار، در بازه دمایی 30- درجه تا 50+ کار میکنند. در صورتی که قصد استفاده از بلبرینگ برای دماهای بالاتر را دارید، باید بدانید که در این حالت تحمل بار و به صورت کلی کارایی بلبرینگ کمتر میشود. از این رو توصیه میکنیم به سراغ بلبرینگهای نسوز و سرامیکی بروید.
دقت کار
تجهیزات بلبرینگها باعث شده تا دقت آنها در کاربرد مورد نظر با یکدیگر متفاوت باشد. این موضوع با کلاس تلورانسی بلبرینگ معرفی میشود. از این رو اگر به دنبال بلبرینگ با دقت عملکردی بالا هستید، گزینههایی مانند بلبرینگ شیار عمیق، استوانهای، تماس زاویهای و ... گزینه مناسبی محسوب میشوند.
سخن پایانی
امروزه با افزایش کاربرد بلبرینگ در سیستم ها و تجهیزات مختلف، شاهد تنوع گستردهای در میان این محصولات هستیم. در زمان انتخاب بلبرینگ، باید به سراغ گزینههایی بروید که بیشترین میزان سازگاری را با سیستم مورد نظر شما داشته باشند؛ از این رو لازم است تا به فاکتورهای خاصی در زمان انتخاب توجه داشته باشید. در بخشهای قبلی چند نمونه از مهمترین فاکتورهای انتخاب بلبرینگ را معرفی کردیم.
