باورهای رایج، اما غلط درباره سرماخوردگی

بیش از ۲۰۰ نوع ویروس تنفسی می‌توانند سرماخوردگی ایجاد کنند و دفاع در برابر این انواع بسیار متفاوت ویروس برای دستگاه ایمنی بدن شما کار سختی است.

شایع‌ترین علت سرماخوردگی راینوویروس‌ها هستند، انواع بسیاری دیگری از ویروس‌ها ازجمله کروناویروس‌های انسانی، ویروس‌های پاراآنفلوآنزا، آدنوویروس‌ها، انتروویروس‌ها و متاپنوموویروس انسانی هم می‌توانند سرماخوردگی ایجاد کنند.

کروناویروس جدید عامل پاندمی کووید-۱۹ که نام رسمی آن «سارس-کوو-۲» است، ویروس‌های آنفلوانزا و ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV) نیز ممکن است علائمی شبیه به سرماخوردگی ایجاد کنند، اما در واقع بیماری‌های متمایزی را باعث می‌شوند و باعث سرماخوردگی نمی‌شوند.

۲: بیرون رفتن با مو‌های خیس خطر ابتلا به سرماخوردگی را افزایش می‌دهد

این موضوع که خیس بودن بدن یا سر زمینه‌ساز سرماخوردگی می‌شود، هم باور نادرستی است. سرماخوردگی را ویروس‌ها ایجاد می‌کنند و بدون وجود ویروس سرماخوردگی ایجاد نخواهد شد. خیس بودن سر شما یا احساس سرما کردن شما برای ویروس مهم نیست.

این موضوع در تحقیقات قدیمی‌تر مورد بررسی قرار گرفته و نشان داده شده است هنگام دو گروه افراد که یکی در جایی گرم و راحت هستند و دیگری در جایی مرطوب و ناراحت، در معرض یک ویروس عامل سرماخوردگی قرار می‌گیرند، هر دو گروه به میزان مساوی به بیماری مبتلا می‌شوند.

۳: مصرف مکمل ویتامین C می‌تواند از سرماخوردگی پیشگیری کند

قفسه‌های داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها مملو از انواع مکمل‌های ویتامین C هستند تأثیربخشی آنها در پیشگیری از سرماخوردگی به شدت تبلیغ می‌شود. اما در واقع شواهد علمی در حمایت از تأثیربخشی این مکمل‌ها در پیشگیری از سرماخوردگی وجود ندارند.

به عنوان مثال یک تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به دست آمده از ۲۹ کارآزمایی بالینی شامل بیش از ۱۱۰۰۰ نفر نشان داد که مصرف منظم ویتامین C تأثیری بر دفعات سرماخوردگی افراد ندارد. به‌عبارت‌دیگر مصرف مکمل‌های ویتامین C خطر دچار شدن به سرماخوردگی را کاهش نمی‌دهد.

با این حال، برخی از داده‌ها نشان می‌دهد که مصرف مکمل‌های ویتامین C به محض دچار شدن به سرماخوردگی مکن است سودمند باشد. تجزیه‌وتحلیل کارآزمایی‌های بالینی در این باره نشان داد که در افرادی که در زمان سرماخوردگی حداقل یک گرم در روز ویتامین C مصرف می‌کردند، نسبت به افرادی که دارونما مصرف می‌کردند، شدت سرماخوردگی را تا ۱۵ درصد کاهش یافته است و علائم را برای مدت کمتری ادامه یافته است. یک بررسی دیگر نشان داد که مصرف ویتامین C در عرض ۲۴ ساعت پس از شروع علائم ممکن است به کوتاه کردن دوره سرماخوردگی کمک کند.

اما هیچ شاهدی در دست نیست که مصرف روزانه مکمل‌های ویتامین C خطر دچار شدن به سرماخوردگی را کاهش دهد.

۴: فقط در زمستان ممکن است سرما بخورید

درست است که سرماخوردگی در زمستان شایع‌تر است و اکثر افراد در فاصله‌های ماه‌های مهر تا فروردین سرما می‌خورند، اما اگر در تابستان هم سرما خوردید، نباید حیرت‌زده شوید.

ویروس‌های عامل سرماخوردگی همیشه در اطراف ما حضور دارند. البته فراوانی برخی از ویروس‌ها در دوره‌های معینی از سال بیشتر از سایر ویروس‌ها است.

در حالی که به‌طورکلی شایع‌ترین علت سرماخوردگی هستند، سرماخوردگی‌های تابستانی معمولاً بوسیله آنتروویروس‌ها ایجاد می‌شوند.

۵: آنتی‌بیوتیک‌ها به درمان سرماخوردگی کمک می‌کنند

آنتی‌بیوتیک‌ها به طور گسترده‌ای برای درمان عفونت‌ها به کار می‌روند و بنابراین قابل‌فهم است که دست‌کم این پرسش پیش بیاید که آیا این دارو‌ها می‌توانند به بهبودی سرماخوردگی کمک کنند یا نه. اما آنتی‌بیوتیک‌ها هر عفونتی را درمان نمی‌کنند.

آنتی‌بیوتیک‌ها برای از بین بردن عفونت باکتری‌ها ساخته شده‌اند نا ویروس‌ها. به عبارت دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها هیچ تأثیری در بهبودی از سرماخوردگی ندارند.

مصرفی بی‌دلیل آنتی‌بیوتیک‌ها در موارد عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی نه‌تن‌ها شما در معرض عوارض جانبی بالقوه آنها قرار می‌دهد، بلکه با این کار شما باعث می‌شود باکتری‌های درون بدنتان به آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم‌تر شوند.

البته ممکن است آن چیز‌هایی شما تصور می‌کنید علائم سرماخوردگی هستند ناشی از عاملی دیگر مانند برونشیت (التهاب عفونی مجاری هوایی ریه)، گلودرد چرکی استرپتوکوکی یا ذات‌الریه باکتریایی باشند؛ بنابراین اگر متوجه شدید که علائمتان دارد بدتر می‌شود یا گلودرد و تب شدید دارید بهتر است برای معاینه بیشتر به دکترتان مراجعه کنید.