فوت سالانه ۷۰۰ نفر در حین کار
مدیرکل امور بین‌الملل سازمان تأمین اجتماعی گفت: سالانه بیش از ۷۰۰ نفر در کشور حین کار جان خود را از دست می‌دهند که روزانه شامل دو تا سه نفر می‌شود. این در حالی است که ۴۵ درصد از حادثه‌دیدگان متأهل هستند.
ایرنا: مدیرکل امور بین‌الملل سازمان تأمین اجتماعی گفت: سالانه بیش از ۷۰۰ نفر در کشور حین کار جان خود را از دست می‌دهند که روزانه شامل دو تا سه نفر می‌شود. این در حالی است که ۴۵ درصد از حادثه‌دیدگان متأهل هستند.
از سازمان تأمین اجتماعی، حسین مشیری‌تبریزی در کارگاه آموزشی تدوین توصیه سیاستی چشم‌انداز صفر با بیان اینکه مسیر چشم‌انداز صفر از سال ۱۴۰۱ در سازمان تأمین اجتماعی شروع و جلسات مختلفی به این منظور برگزار شد، اظهار کرد: آمار اداره کل فنی بیمه‌شدگان نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۰ حدود ۴۵ تا ۴۷ هزار حادثه در سال از طریق این سازمان ثبت شده است.
او ادامه داد: درصد زیادی از فوت‌شدگان، نیروی جوان هستند که دچار حادثه می‌شوند و ۴۵ درصد از حادثه‌دیدگان متأهل هستند که تبدیل به ازکارافتاده کلی یا جزئی می‌شوند یا فوت می‌کنند.
مدیرکل امور بین‌الملل سازمان تأمین اجتماعی با اشاره به پیشینه مفهوم چشم‌انداز صفر، ادامه داد: مفهوم چشم‌انداز صفر از سال ۱۹۹۰ از حوادث ترافیک جاده‌ای سوئد شروع شد و پارلمان سوئد بخش لایحه ایمنی حوادث جاده‌ای و حوادث ترافیکی را مصوب کرد و تصمیم بر این شد که تا سال ۲۰۳۰ تمام حوادث جاده‌ای به صفر برسد و مصوب شد که اگر می‌خواهند بزرگراه یا جاده‌ای تأسیس کنند، باید همه مراحل ایمنی را طی کرده و در بزرگراه‌ها و خیابان‌های جدید هم باید بحث ایمنی رعایت شده باشد.
مشیری‌تبریزی افزود: از سال ۲۰۱۷ هم اتحادیه بین‌المللی تأمین اجتماعی (ایسا) بحث چشم‌انداز صفر را در حوزه خودش با عنوان «سه صفر» یا سه چشم‌انداز شروع کرد. این سه چشم‌انداز، «به صفر رساندن حوادث شغلی، به صفر رساندن بیماری‌های شغلی و به صفر رساندن آسیب‌های زیست‌محیطی» است. از آن به بعد در کنفرانس‌های مختلفی در اتحادیه بین‌المللی تأمین اجتماعی و از طرف کشورها و گروه کشورهای جی۲۰ و جی۷ و به‌تازگی هم در اجلاس بریکس که در روسیه تشکیل شد، بحث چشم‌انداز صفر در حوزه نیروی انسانی مطرح شد.
اصول و قواعد طلایی چشم‌انداز صفر
او تصریح کرد: چشم‌انداز صفر، چهار اصل دارد. این اصول عبارت است از: «زندگی قابل مذاکره نیست. مردم اشتباه می‌کنند. پیشگیری موقعیتی حرف اول را می‌زند. توانایی مقابله با فشار جسمی و روحی بسیار مهم است». هفت قاعده طلایی هم وجود دارد: «رهبری، شناسایی خطرات، تبیین اهداف، تضمین وجود یک سیستم ایمنی و بهداشت، تضمین ایمنی و بهداشت در ماشین‌آلات، تجهیزات و محیط کار، بهبود شرایط احراز و سرمایه‌گذاری بر افراد». هرکدام از اینها هم برای خودش یک راهنما و راهبردی دارد و برای هرکدام مراسمی در نظر گرفته می‌شود و در برنامه چشم‌انداز صفر مورد توجه قرار می‌گیرد.
مدیرکل امور بین‌الملل سازمان تأمین اجتماعی ادامه داد: اتحادیه بین‌المللی تأمین اجتماعی هم که بر این موضوع تمرکز کرده، ۱۴ کمیسیون ویژه و برای هرکدام از موضوعات یک برنامه کاری دارد. این کمیسیون‌ها شامل کمیسیون ویژه «اطلاعات، فرهنگ پیشگیری، آهن و فلزات، بازرگانی، برق، آب و گاز، حمل‌ونقل، خدمات سلامت، ساخت‌وساز، شیمیایی، کشاورزی، ماشین‌آلات و سیستم‌های ایمنی، معدن، آموزش و بازآموزی پژوهش» هستند و هرکدام هم کمیسیون‌های مختلفی در کمیسیون اصلی پیشگیری اتحادیه بین‌المللی تأمین اجتماعی دارند.
تجربه چشم‌انداز صفر در ایران
مشیری‌تبریزی افزود: اتحادیه کشورهای عضو ایسا، درباره این موضوع وبینارهای مختلفی را برگزار کردند، از سال ۲۰۱۷ به بعد هیچ برنامه و رویدادی در ایسا برگزار نشده، مگر اینکه یا مستقیما به چشم‌انداز صفر ارتباط پیدا کند یا اینکه حتما یک بخش از این رویداد را به چشم‌انداز صفر اختصاص دادند. سال ۲۰۲۲ در مراکش و سال ۲۰۲۳ در استرالیا، جلسه‌های مجمع منطقه‌ای در اروپا و به‌تازگی هم در ریاض عربستان برگزار شده و کنفرانس‌های بین‌المللی چشم‌انداز صفر در هند و مالزی و بحث حمایت اجتماعی و بحث تغییرات اقلیمی از موضوعاتی بوده که به آنها پرداخته شده است.
او تصریح کرد: یکی از موضوعاتی که ایسا اختصاصا به آن می‌پردازد، بحث رهنمودهایی است که این اتحادیه برای سازمان‌های عضو مطرح می‌کند. گایدلاین هرکدام مجموعه‌ای از رهنمودها دارد، مانند رهنمود جلوگیری از مخاطرات شغلی و رهنمود ارتقای سلامت محیط کار. در هرکدام از این برنامه‌ها به سازمان‌های تأمین اجتماعی هم توصیه‌هایی کرده است. مثلا رهنمود ۳۹ بر ایجاد فرهنگ پیشگیری تأکید دارد و بر‌اساس‌آن سازمان تأمین اجتماعی متعهد می‌شود فرهنگ پیشگیری را در سراسر کشور ترویج بدهد.
او یادآور شد: این موضوع توسعه فرهنگ و پیشگیری را به مسئولیت کل جامعه تسری می‌دهد. رهنمود ۴۰ اختصاصا به چشم‌انداز صفر، رهنمود ۴۱ به کارگاه‌های کوچک و متوسط و رهنمود ۴۹ به بحث حوادث ترافیک و رفت‌و‌آمد می‌پردازد. رهنمودهای دیگری هم داریم مانند ارتقای بهداشت محیط کار، شفاف‌سازی و تبیین نقش سازمان‌های تأمین اجتماعی در ارتقای بهداشت محیط کار و رهنمودهای دیگر.
او ادامه داد: یکی از سازمان‌هایی که در رقابت منطقه‌ای ایسا و بحث‌های مرتبط با حوزه چشم‌انداز صفر، تجربه خود را به اشتراک گذاشت، سازمان بیمه اجتماعی کشاورزان لهستان بود. در لهستان بحث کشاورزان یک موضوع اصلی است و تأمین اجتماعی آن مشابه سازمان تأمین اجتماعی ایران است و تقریبا نصف جمعیت لهستان تحت پوشش این صندوق است.
مدیرکل امور بین‌الملل سازمان تأمین اجتماعی افزود: مطابق تجربه‌ای که به اشتراک گذاشته بودند، در مدت سه سال با پیروی‌کردن از گایدلاین‌های چشم‌انداز، ۸۰ درصد حوادث شغلی‌شان را کاهش دادند. همچنین همکاری مشترکی بین تأمین اجتماعی استان پنجاب پاکستان با «دی جی یو وی» آلمان انجام شده و کاهش ۷۵درصدی حوادث ناشی از کار را داشته است.
مشیری‌تبریزی افزود: سازمان تأمین اجتماعی کشورمان از بهمن‌ماه سال ۱۴۰۱ این مسیر را شروع کرد. این فرایند با وبیناری در محل وزارت کار که جلسه مشترکی بین ایران و دانمارک بود، آغاز شد. کانکلوفسکی، دبیرکل سابق ایسا و رئیس بنیاد پیشگیری از مخاطرات شغلی و رئیس کارگروه چشم‌انداز صفر در اروپا، میهمان برنامه بود. بعد هم جلسه مجازی با رئیس کمیسیون پیشگیری ایسا داشتیم و به بررسی تجارب ایسا پرداخته و جلسات مختلفی را هم در سازمان تأمین اجتماعی برگزار کردیم.
او یادآور شد: شرکت‌هایی که بیشترین حادثه را داشتند، به تأمین اجتماعی دعوت کردیم و بحث‌های مختلف شد و نهایتا به این نتیجه رسیدیم که ما باید چشم‌انداز صفر داشته باشیم که این موضوع در شورای معاونان سازمان بررسی و برگزاری همایش تصویب شد. یک جلسه مقدماتی با مدیران ارشد وزارتخانه‌های کار، بهداشت، کشور، درمان، صمت، نیرو، راه و شهرسازی، نفت و سازمان محیط زیست داشتیم و بعد از آن کمیته علمی تشکیل شد.
