20 هزار نفر در ایران به اینترنت استارلینک دسترسی دارند

در حالی که دسترسی آزاد به اینترنت در بسیاری از نقاط جهان یک امر بدیهی است، برای میلیون‌ها نفر در ایران به دلیل فیلترینگ گسترده دسترسی به سرویس‌های مختلف به رویایی دست‌نیافتنی تبدیل شده است. به دنبال ادامه‌دار بودن این محدودیت‌های آزار‌دهنده، در یک سال اخیر یک شبکه‌های زیرزمینی از افرادی تشکیل شده که با وارد کردن ترمینال‌های استارلینک، دسترسی آزاد به اینترنت را برای کاربران ایرانی فراهم کرده‌اند. فوربس، گزارش داده که با وجود ممنوعیت استفاده استارلنیک در ایران اکنون حدود ۲۰ هزار نفر در ایران به اینترنت به کمک این ماهواره دسترسی دارند.

به گزارش «فن‌زی» خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک که توسط اسپیس‌ایکس ساخته شده، در ایران ممنوع اعلام شده است. در دولت گذشته عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوی اطلاعات دولت سیزدهم گفته بود در شرایطی استارلینک اجازه فعالیت در کشور را دارد که قواعد و قوانین سرزمینی ایران را بپذیرد. حتی وزارت ارتباطات او شکایتی علیه فعالیت استارلینک در اتحادیه جهانی مخابرات یا ITU ثبت کرد.  

با این حال، استفاده از استارلینک در دو سال اخیر افزایش یافته است. در سال ۲۰۲۲، ایلان ماسک، بنیان‌گذار میلیاردر اسپیس‌ایکس، این خدمات را فعال کرد و به دنبال آن گروهی در ایران ترغیب شدند تا ترمینال‌های استارلینک را به شکل قاچاق وارد کشور کنند. تهدیدهای مقامات مختلف در وزارت ارتباطات دولت سیزدهم و همچنین وزارت صمت نیز نتوانسته تاکنون بازار سیاه فروش این تجهیزات در کشور را متوقف کند.

به گفته فوربس، اکنون حدود ۲۰ هزار نفر در ایران به اینترنت پرسرعتی دسترسی دارند که قطع و ایجاد محدودیت روی آن غیر ممکن است. اما این رقم تنها بخش کوچکی از ۸۹ میلیون جمعیت ایران را تشکیل می‌دهد. قیمت‌های بالای ترمینال‌ها نیز باعث شده که تنها عده‌ای محدود بتوانند آن‌ها را تهیه کنند؛ قیمت این دستگاه‌ها بین ۷۰۰ تا ۲,۰۰۰ دلار آمریکا است، در حالی که قیمت اصلی آن در آمریکا ۲۵۰ دلار است. اگر چه فوربس اعلام کرده که میانگین حقوق ماهانه در ایران حدود ۲۵۰ دلار است.

هزینه ماهانه خدمات استارلینک نیز ۷۰ دلار است و به دلیل تحریم‌های آمریکا علیه بانک‌های ایرانی، کاربران باید از روش‌های پیچیده‌ای مانند ارزهای دیجیتال و کارت‌های اعتباری پیش‌پرداخت استفاده کنند. علاوه بر این، کاربران برای فعال‌سازی حساب کاربری خود در کشوری که ترمینال خریداری شده نیست، باید مبلغ ۲۰۰ دلار به‌عنوان هزینه «خارج از منطقه» پرداخت کنند.