آزادی سه گروگان اسرائیلی در ازای آزادی 183 زندانی فلسطینی و بازگشایی گذرگاه رفح

به گزارش شبکه شرق، حماس ساعاتی پیش سه گروگان اسرائیلی دیگر را در ادامه‌ مراحل پایانی دور اول آتش‌بس میان خود و اسرائیل آزاد کرد، گامی که نشانه‌ای از تلاش‌ها برای کاهش تنش‌ها در جنگ غزه به شمار می‌آید. دو نفر از گروگان‌ها، اوفر کالدرون، که دارای تابعیت فرانسوی-اسرائیلی است، و یاردن بیباس، شهروند اسرائیلی، طی ساعات اولیه صبح امروز به مسئولان صلیب سرخ در شهر خان‌یونس، واقع در جنوبی‌ترین بخش نوار غزه، تحویل داده شدند. در ادامه و به فاصله چند ساعت، کیت سیگل، گروگان دیگری که تابعیت اسرائیلی-آمریکایی دارد، جداگانه در بندر غزه به مقامات مربوطه سپرده شد. این اقدام به‌عنوان بخشی از مفاد آتش‌بس موقت تلقی می‌شود. 

به گزارش رویترز، یاردن بیباس، که از او به‌عنوان یکی از گروگان‌های برجسته نام برده می‌شود، پدر جوان‌ترین گروگان‌های اسرائیلی است؛ یک نوزاد ۹ ماهه و یک کودک خردسال چهارساله. این دو کودک به همراه مادرشان در جریان حمله  حماس که در تاریخ هفتم اکتبر سال ۲۰۲۳ انجام شد، به گروگان گرفته شدند. بااین‌حال، حماس در ماه نوامبر همان سال اعلام کرد که این دو کودک و مادرشان در یک حمله هوایی اسرائیل کشته شده‌اند. این بیانیه، وضعیت آنان را وارد مرحله‌ای از ابهام کرد و اطلاعات بیشتری از سرنوشت نهایی آن‌ها تاکنون منتشر نشده است.  

آزادسازی این گروگان‌ها بخشی از دور اول توافقات شکننده میان اسرائیل و حماس است که با هدف توقف موقت درگیری‌ها و امکان ایجاد فضای انسانی‌تر انجام شده، هرچند آینده روند مذاکرات همچنان با چالش‌های فراوان مواجه است. 

آزادی این گروگان‌ها بار دیگر فرصتی برای نمایش افراد مسلح حماس فراهم کرد. کالدرون، که دو فرزندش طی نخستین مبادله گروگان‌ها در نوامبر ۲۰۲۳ آزاد شدند، به همراه بیباس، برای مدت کوتاهی در خان‌یونس مقابل پوستری با تصاویر برخی از مقام‌های ارشد ترور شده حماس، از جمله محمد ضیف، قرار گرفتند و از آنها تصویربرداری شد. 

چند ساعت پس از ورود گروگان‌ها به اسرائیل، گزارش شد که ۱۸۳ زندانی فلسطینی که قرار بود در تبادل با این گروگان‌ها آزاد شوند، به رام‌الله رسیدند و مورد استقبال قرار گرفتند. 

همزمان، خبر دیگری از بازگشایی گذرگاه رفح در جنوب غزه منتشر شد. این اقدام به منظور انتقال بیماران فلسطینی برای درمان در مصر صورت گرفت.این بیماران، که شامل کودکانی مبتلا به سرطان و بیماری‌های قلبی هستند، با کمک سازمان جهانی بهداشت و از طریق اتوبوس به مصر منتقل می‌شوند. گذرگاه رفح از ماه می  ۲۰۲۴ بسته مانده بود و بازگشایی آن بار دیگر تسهیلاتی را برای عبور بیماران فراهم کرده است. 

دو روز پیش هم هشت گروگان دیگر را آزاد کرده بود؛ افرادی که شامل سه اسرائیلی و پنج تبعه تایلندی بودند. بر اساس مفاد این توافق، اسرائیل متعهد شده است در ازای هر گروگان غیرنظامی ۳۰ زندانی فلسطینی و برای هر نظامی اسرائیلی ۵۰ زندانی فلسطینی را آزاد کند. 

وضعیت گروگان های باقی مانده 

قرار است مذاکرات برای شروع مرحله دوم توافق، با هدف آزادی باقی‌مانده گروگان‌ها و همچنین خروج تدریجی نیروهای اسرائیلی از منطقه غزه، تا روز سه‌شنبه آغاز شود. این مرحله از گفت‌وگوها اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا بخش قابل‌توجهی از آینده تحولات منطقه را رقم خواهد زد. همزمان با این مذاکرات، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل هم روز سه شنبه و در کاخ سفید با دونالد ترامپ دیدار خواهد کرد. 

در چارچوب مرحله نخست این توافق‌نامه، آتش‌بسی میان طرفین برقرار شد که طی آن آزادی ۳۳ نفر شامل کودکان، زنان، سالمندان و نیز بیماران و مجروحان آسیب‌پذیر به تصویب رسید. با این حال، هنوز بیش از ۶۰ گروگان اسرائیلی، عمدتاً مردان، در اسارت باقی مانده‌اند و توافقی مشخص برای آزادی آن‌ها به مرحله عملیاتی نرسیده است. پیش‌بینی می‌شود این مسأله محور اصلی جلسات آتی مذاکرات باشد. 

آتش‌بس موقت که برای دوره‌ای شش هفته‌ای تنظیم و با میانجی‌گری کشورهای مصر و قطر به همراه حمایت ایالات متحده آمریکا محقق شد، تاکنون علیرغم وجود برخی تنش‌ها و اتهامات متقابل طرفین مبنی بر نقض مفاد توافق، به‌طور نسبی در مسیر ثبات خود پابرجا مانده است. این استمرار برای تحقق اهداف دو طرف حیاتی تلقی می‌شود. 

به عنوان بخشی از مواد توافق، مقرر شد که مسیرهای تردد برای فلسطینیان به سمت شمال غزه بازگشایی شود. در روزهای اخیر، گشایش چندین مسیر عبور موجب شد هزاران نفر از آوارگان فلسطینی به سمت ویرانه‌های خانه‌ها و املاک متروکه‌شان بازگردند، در حالی که اغلب با چشم‌انداز تلخ نابودی زیرساخت‌های زندگی خود و شرایط دشوار مواجه شده‌اند.