مناظره اقتصادی، در حال به روزرسانی؛
پورمحمدی: تمام روابط تجاری و مالی ما قفل شده/ پزشکیان: تحریم را دور میزنیم اما کلی بخور بخور وجود دارد/ قالیباف: باید حواسمان به سفره مردم باشد/ قاضیزاده هاشمی: ملزم به اجرای سیاستهای رییسی و برنامه هفتم هستم/ زاکانی:تحریم را در داخل خنثی کنیم
۱۰ روز مانده به انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری، امشب قرار است اولین مناظره انتخاباتی با موضوع اقتصادی با حضور ۶ نامزد برگزار شود.
به گزارش شبکه شرق، قرعهکشی اولین مناظره نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری چهاردهم در استودیوی محل مناظرهها در رسانه ملی برگزار شد. این مناظره از ساعت ۲۰ آغاز و پیش از شروع مناظره، نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری از ساعت ۱۸ خود را به ساختمان شیشهای جام جم رساندند. اجرای این مناظره را «مهدی خسروی» برعهده دارد.
****
بخشهایی از اظهارات نامزدهای انتخابات دوره چهاردهم ریاستجمهوری را در ادامه میخوانید:
ساعت ۱۲/ بخش پایانی -جمعبندی
امیرحسین قاضیزاده هاشمی:
*فکر میکردم باید به ظلمهایی که به شهید رییسی شده پاسخ بدهم. امروز متوجه شدم که باید به ظلمهایی که به جمهوری اسلامی شده پاسخ بدهم.
*امام و آقا مردم را باور داشته و دارند و با مردم کارهای بزرگی کردند.
*شما دور میز کابینه شهید رییسی را ببینید از همه نحلهها هستند.
*موقعی که دولت را تحویل گرفتیم روزی ۷۰۰-۸۰۰ نفر کشته میشدند. واکسن وارد نمیکردیم تا تعداد مرگها کاهش پیدا کند. غرب زدهها نشسته بودند تا غربیها دردشان را دوا کنند.
*با خزانه بدهکار دولت را به شهید رییسی تحویل دادند. ارز ترجیحی ۸ میلیارد دلار وجود داشت و ارز ۴۲۰۰ تومانی برای خرید گندم نداشتیم اما دولت رییسی توانست کار را انجام دهد.
*تحریمها بیشتر شد اما فروش نفت ما هم افزایش پیدا کرد. رابطه ما با همسایهها قطع بود اما در دولت قبل وارد سازمانهای بزرگ جهانی شدیم.
*یک دهه رشد اقتصادی منفی داشتیم. اما دراین دوره رشد اقتصادی پایدار شده است.
*ما دولت ژنرالها را هم دیدیدم. این بار بچه مسلمانها به میدان آمدند تا خدمت کنند. حضرت آقا به کابینه رییسی احسنت گفت به خاطر جوانگرایی.
*ما تعهد میدهیم که با جوانان انقلابی و با اعتماد شما آرمانهای شهید رییسی را اجرایی کنیم و ایرانی سرافراز بسازیم.
محمدباقر قالیباف:
*مردم در تحول اقتصادی نقش مهمی دارند. دست و پای دولت باید از حوزه اقتصاد کوتاه شود. با قاعدهگذاریهای خلقالساعه سرمایهگذاری اتفاق نمیافتد.
*نخبگان و صاحبنظران ما و جوانان ما را بر صدر بنشانیم و اجازه دهیم برای ما تصمیمسازی کنند و ما تصمیمگیری کنیم.
*همه تحولات کشور ریشه در حضور مردم دارد.
*بازار سرمایه اولیه و ثانویه لازم و ملزوم هم هستند. پروندههای سرمایهگذاریهای خارجی و تحریم را دنبال کرده و در اولویت کاری ما باشد.
*باید حقوق افراد به اندازه تورم باشد. تا زمان کاهش تورم باید در دولت چهاردهم به این موضوع متعهد باشیم.
*انقلاب اسلامی این فرصت را به همه مردم داد تا مردم بر سرنوشت خود حاکم باشند. امروز شما هستید که از این فرصت انتخاب استفاده کنید.
مسعود پزشکیان:
*من نمیخواهم وارد تحلیل دولت آقای رییسی بشوم چون قلبا به ایشان ارادت دارم.
*من نگفتم مدیر از خارج بیاوریم گفتم مشورت بگیریم.
*آقای زاکانی هم باید قرارداد شهرداری با چین را شفاف کنند.
*زندگی شخصی و سیاسی من مبتنی بر صداقت بوده و این بنیان را تغییر نخواهم داد. مواضعم را شفاف اعلام و دنبال میکنم.
*هر رویکردی در حوزه اقتصاد باید به کاهش تورم بینجامد. من طرفدار عدالت اجتماعی هستم نه شعارهای پوپولیستی.
*ثروتمندان کارآفرین را متفاوت از نوکیسهها میدانم. خزانه دولت را در اتاق شیشهای قرار خواهم داد.
*برخورد با فساد و افراد فاسد در اولویت است. بخش شبه دولتی را قبول ندارم.
*فیلترینگ و محدودیتهای اینترنت باعث مشکلاتی برای کارآفرینها شده است.
*هر اصلاحی که در اقتصاد صورت میگیرد باید برنده آن فقرا باشند.
سعید جلیلی:
*لازمه جهش چیست؟ اولویت رییسجمهوری باید مشخص باشد. باید فراتر از حل تک تک موضوعاتی مثل تورم و ... در چارچوب کلی برنامهای داشتهباشد.
*ریشه اصلی بسیاری از مشکلات این بود که ابتدا انضباط جدی مالی باید وجود داشتهباشد.
*پیشرفت با چند پروژه و بخش دولتی و خصوصی انجام نمیشود. پیشرفت با مشارکت همه مردم امکان پذیر است.
*باید یک اقتصاد مولد را برنامهریزی کنی. امروز در یک موقعیت کم نظیر تاریخی هستیم. ما امروز فرصتهای تاریخی در سیاست خارجی داریم که آثارش در اقتصاد نشان داده خواهد شد.
*اگر میگوییم باید مسائل کلان را حل کرد به این معنا نیست که از معیشت میشود غافل شد.
علیرضا زاکانی:
*میخواستند بنزین را تحریم کنند، ستاره خلیج فارس مانع شد.
*من به دنبال ارتقا عدالت و پیشرفت هستم. اقتصاد را مستقل از ارز و بر پایه تقویت ارزش پول ملی طراحی کنیم.
*خامفروشی نکنیم.
*بپذیریم که مردم در اقتصاد حاکم شوند.
*برای مردم خساست نکنیم و بگذاریم مردم ثروتمند شوند.
*وقتی شهردار شدم یک فردی پیام داد که شما تا سر ماه نمیکشید. اما شد. ما در شهرداری ۱۳۰ هزار میلیارد امکاناتمان را برگرداندیم.
*ما یارانهها را مبتنی بر اعتبار طلا تنظیم میکنید که دستخوش تورم نشود.
*در مناظرات قبل به شهید رییسی توهینهای جدی میشد. میشود اتهام زد و کشور را ناکارآمد معرفی کرد. میشود مردم را ناامید کرد اما شهید ما مذاکره را تعطیل نکرد. چک برجام را نقد کرد. سفره مردم الان اگر بخواهند به دهه ۹۰ بازگردند سکته میکنند.
مصطفی پورمحمدی:
*مساله مهم برای ما ثبات، اطمینان و آرامش بخشی به جامعه است تا منجر به تقویت اعتبار دولت نزد مردم و ارتقا نقش منطقهای شود.
*اهداف باید قابل سنجش و کمی باشد تا مردم کنترل و نظارت داشته باشند.
*دولت وظیفهای جز تامین رفاه و زندگی با آرامش برای مردم ندارد. دولت باید از سر راه فعالیت اقتصادی مردم کنار رود.
*دولت باید در زیرساختها سرمایهگذاری کند تا بخش خصوصی وتعاونی بتواند از این زیرساختها بهره ببرند.
*شرط تحقق همه خواستهها اعجاز اعتماد مردم به حاکمیت و برعکس است.
*دولت یک بنگاهداری نیست. دولت مجموعه ظرفیتهای یک کشور، تاریخ و هویت و تمدن است. هماهنگی بین کنشگران و همافزایی تلاشها را داشته باشد. با رمز وفاق و اعتبار به تعهداتمان پایبند باشیم. صادقانه با مردم برخورد کنیم.
**********
ساعت ۱۱/ بخش دوم مناظره
محور سوم: تورم
امیرحسین قاضی زاده هاشمی:
*کسی که با بورس آشنا باشد ناشی از مفهومی انتظارات مردم است. در دولت قبل از آقای رییسی چه کردند؟ اگر کار دست ما باشد میتوانیم خیلی سریع مشکل بورس را حل کنیم.
*اول باید بتوانیم اعتماد مردم را جلب کنیم. مردم نباید حس کنند عدهای پس پستو هستند و از تصمیمات زودتر مطلع میشوند. برخی از کارشناسان که مشورت میدهند خودشان سرمایههایشان را از بورس بیرون کشیدند و مردم دست تنها ماندند.
*چرا پروژههای جادهای دوره آقای احمدینژاد و همین دوره آقای رییسی را نادیده میگیرید؟
*تمام مکاتب اقتصادی و کارشناسان داخلی معتقدند میشود تورم را تک رقمی کرد. در مورد این موضوع هم اجماع اقتصادی وجود دارد اما نیازمند اقتدار سیاسی است. آن هم نه از جنس راهکارهای خارجی و سازش بلکه از جنس اقتدار آقای رییسی.
محمدباقر قالیباف:
*تورم موضوع جدی است. هم تورم بالایی داشتیم و هم از نظر زمانی طولانی. مردم حقوق بگیر فشار جدی را تحمل کردند.
*اصلاح نظام بانکی برای کنترل تورم نیاز است. بانکهای خصوصی باعث خلق پول شدند. نقدینگی ۸۲۰۰ همت است و کیفیت این نقدینگی هم به محل تولید نرفته است. یکی از اقدامات مجلس یازدهم این بود که در قانون جدید اقتدار را به بانک مرکزی برگرداندیم.
*باید برای مردم سپر حمایتی در مقابل تورم بگذاریم. یک بخشی از مساله تورم هم در اصلاح ساختار بودجه و انضباط مالی است.
*ما نیازمند مدیریت با تدبیر و تدبیر در سیاستگذاریها هستیم. دولت خدمت و پیشرفت حتما سپر حمایتی خواهد گذاشت که حقوق متناسب با تورم باشد.
*درآمد ناپایدار نفتی باعث مشکلات ریشهای و اساسی است.
مسعود پزشکیان:
*کی گفته ما به خارج دل میبندیم. من اول گفتم اختلافات را کنار بگذاریم. تصور این که عدهای محدود عقل کل هستند بقیه اجنبی و وابسته هستند را باید درست کرد.
*من نگفتم بورس حل نمیشود. بورس ۳ روزه حل نمیشود. شاید یک سال هم نشود. این توقع در جامعه ایجاد میکند. وعدههایی دادند اما در دولت شهید رییسی عملیاتی نشد.
*عامل اصلی تورم دولتهاست. کسری بودجه یا چاپ پول باعث تورم میشود. واقعیت این است که تورم یعنی جیب مردم را خالی کردن. شب میخوابند و بلند میشوند و قدرت خریدشان از دست رفته. بازنشستگان نمیتوانند زندگیشان را با روند تورمی هماهنگ کنند.
*دولت باید هزینهاش را کنترل کند. زمانی که بودجه عملیاتی شود و نظارت اصلاح شود و شفافیت در هزینهها باشد، کنترل هزینه رخ میدهد. دولت نباید بانکها را وادار کند که پول چاپ کند.
سعید جلیلی:
*تورم هم مساله روشنی است و هم راه حلهایش مشخص است. چرا در کشور ما تورم مزمن شدهست؟ امکان کنترل تورم وجود دارد. حاکمیت ریال اهمیت دارد و نظام باید بر ریال حاکمیت داشتهباشد. یعنی بداند این ریال کجا میرود و کجا خرج میشود؟
*برای حاکمیت ریال باید سامانههایی که لازم است مثل سامانه جامعه تجارت، املاک و اسکان و ... ارتباط داشته باشند و تفوق لازم بر ریال حاکمیت داشت.
*ناترازی بانکها و بودجه هم مهم است. رییسجمهوری باید در مقابل ناترازی بودجه بایستد. یعنی منابع هرز نرود و البته افزایش هم پیدا کند.
*ناترازی بانکها هم باید مشخص شود. بانکهایی که خلق پول میکنند در چه جهتی هزینه میکنند.
*یک دلیل تورم ناشی از شوک بازار است.
علیرضا زاکانی:
*بحثهای سیاسی را بگذارید برای مباحث سیاسی. ترکیه عضو wto است اما ۶۰۰ درصد پولش افت کردهاست.
*سال ۹۲ دولت وقت ۲۰۵ همت به بانک مرکزی و صندوق بازنشستگی بدهی داشت وقتی تحویل داد ۱۲۹۹ همت بدهی داشت.
*اگر میخواهیم مردم مشارکت سیاسی داشتهباشند باید مردم را در اقتصاد شریک کنیم. ما اعتبار طلا را به جای یارانه به مردم بدهیم.
*افزایش تولید باید صورت بگیرد و درهای خام فروشی را ببندیم اما مصرف هم باید بهینه باشد. یارانه مردم در حوزه انرژی بدون تغییر قیمت باید پرداخت شود و معادل قیمت روز اعتبار طلای غیرقابل برداشت به مردم بدهیم.
مصطفی پورمحمدی:
*تورم و نقدینگی ریشههای مشترکی دارد. با کنترل نقدینگی میشود تورم را کاهش داد.
*آقای قالیباف گفتند در مجلس تصویب کردیم تا اقتدار بانک مرکزی بازگردد. اما این اقتدار را دادیم اما ابزار و عوامل تشکیل دهنده آن را فراهم نکردیم. در همین ایام برای این که قیمت ارز بالا نرود تمام وامها متوقف شدهاست. کل تولید به خاطراقتدار بانک مرکزی متوقف شدهاست.
*رییسجمهوری فقط مدیر قوی نیست. باید به مسائل اجتماعی،فرهنگی و اعتمادسازی و وفاقسازی و ... توجه کند.
*باید منظومه فکری اقتصادیمان را مشخص کنیم. من ۸ اصل را انتخاب کردم. اصل رقابت مهم است. اقتصاد بازار را قبول کنیم و اقتصاد دستوری را کنار بگذاریم. بحث مالکیت فکری اهمیت دارد. انضباط مالی در دولت هم باید اتفاق بیفتد.
بخش دوم
امیرحسین قاضی زاده هاشمی:
*برای مهار تورم باید مسائل پولی و مالی- بهرهوری و سیاسی را باید حل کرد.
*در حوزه بهرهوری در دنیا به عنوان کشور نمونه شناسایی شده و جایزه گرفتیم.
*با این که تنش با همسایهها و با دشمن تا دندان مسلح داشتیم اما توانستیم قیمت ارز را کنترل کنیم. قیمت ارز مثل زمانی که با پاره کردن کاغذ تغییر میکرد، افزایش پیدا نکرد.
*در بانک دی که برای بنیاد شهید بود پر از پروندههای وام معوقه با توصیه سیاسیون بود. الان باید با فشار قوه قضاییه این معوقات را بازپس بگیریم.
*ناترازی بودجه به دلیل عددسازیهاست. ما در دولت مردم همراه با مجلس بودجه تراز بدون ایجاد تورم درست خواهیم کرد.
محمدباقر قالیباف:
*اصلاحات ساختار بودجه برای مهار تورم بسیار مهم است. بودجه دولت نیست بودجه زندگی مردم است. ما به تفاوت تورم و خلق پول از کجا رخ میدهد؟ از سفره مردم. تولید نباشد مالیات پرداخت نمیشود. مالیات پرداخت نشود ناترازی بودجه ایجاد شده و تورم به دنبالش میآید. هزینه تورم را مردم میدهند.
*باید قدرتمندانه با جریاناتی که خلق پول میکنند مبارزه کرد.
مسعود پزشکیان:
*ما هوای داخل را نداریم. فقط گروه خاصی را مدیر میدانیم. مشکل مدیریت است. مدیران مجرب را کنار گذاشتیم و عدهای صفر کیلومتر آوردیم.
*دولت باید از بزرگ شدن جلوگیری کند. بودجهاش را کنترل کند. همین الان چندین میلیارد کسری بودجه داریم. عامل اصلی تورم چاپ پول یا عملکرد بانکها است.
*بانکها باید قاعدهگذاری کنند نه قیمتگذاری.
*مشورت گرفتن از کشورهای مذهبی که موفق شدند ضرر ندارد.
سعید جلیلی:
*بخش مهم تورم کشور ناشی از قیمت ارز است. اینجا دولت چه نقشی دارد؟ در این روند کنترل بازار ارز مجموعه اقداماتی وجود دارد که دولت چهاردهم باید آن را دنبال کند.
*اگر بازار ارز کنترل شود تورم کنترل میشود. ما امروز یک مصارف و منابع ارزی داریم. منابع ارزی ما خیلی بیشتر هم هست.اما باید اولویتبندی شود. برخی وقایعی که روی داد مثل چای دبش حاصل فرآیندی بود که از قبل وجود داشت یعنی منابع و مصارف همخوان نبودند.
*فرآیند ثبت سفارش و تخصیص و تامین باید طوری به روز باشد که این مشکلات ایجاد نشود.
*برخی معاملات مجازی در بستر غیرمجاز انجام میشود. این باید در بستر مجاز اتفاق افتد.
*سال گذشته قیمت لاستیک یک دفعه بالا رفت. ارز هم به موقع تخصیص داده شده بود اما فرآیند وقتی مشکل دار باشد قیمت کنترل نمیشود.
علیرضا زاکانی:
*باید سمت پول ملی و ارزش بالای آن رفت. سال ۹۹ موضوع بورس پیش آمد ۲ هزار همت قیمت کل بورس بود. ۱۰۰ همت با ناشیگری وارد شد. دولت این جنبه غیر حرفهای را تبلیغ کرد. حباب ۶۰ برابری ایجاد کرد و مردم به خاک سیاه نشاند.
*آقای پزشکیان میگوید باید ناکارآمدها را محاکمه کرد که ما موافقیم. اینها در ستاد آقای پزشکیان هم هستند. از خارج هم نبودند.
*بنزین صبح جمعه یادمان نرفته است. روزی ۷۰۰ تا ۸۰۰ نفر در دوره کرونا به رحمت خدا میرفت تا دولت رییسی آمد.
*۸۱ همت بدهی قطعی ما به بانکها بود سال گذشته در شهرداری تهران ۳۱ همت را تصویه کردیم و بقیه را هم امسال تصویه میکنیم.
مصطفی پورمحمدی:
*مشارکت آحاد جامعه در اقتصاد و مردمیسازی اقتصاد بسیار مهم است. مردم هم سرمایه و هم خلاقیت زیادی دارند. توانمندسازی اقتصاد مردمی را باید سرلوحه قرار دهیم.
*اصل ۴۴ بسیار مترقی است. اما مشکل این است که ۱۳ تا ۱۴ درصد واقعا به بخش خصوصی واگذار شدهاست. عمدتا به نهادهای شبهه دولتی یا برای رد دیون واگذار شدهاست.
*باید مالکیت و مدیریت را در بورس و سهام عدالت به مردم واگذار کنیم.
*اقتصاد مقاومتی که رهبری با هوشمندی و فراست از آن گفتند جدی بگیریم. همچنین در زنجیره اقتصاد جهانی باید بازیگر باشیم. حتی بیش از آن باید بازیگردان باشیم.
*اقتصاد مقاومتی در گفتمان دولت قرار محور است.
۲۱:۳۰/ محور دوم: مشارکت مردم در اقتصاد
امیرحسین قاضیزاده هاشمی:
*من جز کابینه شهید رییسی بودم به برنامههای ایشان و برنامه هفتم خودم را ملزم میدانم. مردم وقتی اعتمادشان را از دست میدهند که مسئولان سیاه نمایی کنند. در بخش خصوصیسازی مشکلات و اشتباهاتی داشتیم.
*سهام عدالت کار خوبی بود اشکالش این بود که دولت مدیریت سهام عدالت را حفظ کرد.
*کارخانهها را به بخش خصوصی دادیم، قانون را رعایت نکردیم، حقوق کارگرد پرداخت نشد و دولت و قوه قضاییه مجبور شد که ورود کند.
*دولت نباید تصدیگری انجام دهد. دولت به جز امور حاکمیتی مثل آموزش و بهداشت و ... جای باید باشد که یا مردم نمیخواهند یا نمیتوانند در اقتصاد نقش داشتهباشند.
*هر چه بخش خصوصی فعالتر باشد هم درآمدهای دولت افزایش پیدا میکند و هزینهها کاهش.
محمدباقر قالیباف:
*ما برای رشد ۸ درصد سرمایهگذاری داریم و بهرهوری. از نظر من بهرهوری بر سرمایهگذاری ارجحیت دارد. چون باعث میشود از ظرفیتهای موجود استفاده کنیم تا در پی آن سرمایهگذاری هم بشود.
*۸ میلیارد دلار فقط در حوزه خودرو ارز داشتیم اما چه خودرویی داریم؟ با چه کیفیتی؟
*نقدینگی که الان دست ما است باید به کیفیت آن توجه کرد. نقدینگی بیش از هزار همت است از کمان برنامهریزی خارج شده است
*در حوزه یارانهها ۳/۵ برابر هدررفت داریم.
*حتما تحریم اثر میگذارد. همه دستگاههای دولتی یک طرف اما دستگاه دیپلماسی یک طرف. باید تحریم حل شود. ۱۰۴ میلیارد دلار در حوزه بهرهورداری پرت داریم.
*مردم بدانند انتخاب رییسجمهوری درست که بتواند این ظرفیتهایی که دارد از دست ما میرود را حفظ کند و انضباط مالیاتی مهم است. الان قراردادهای ما با چین و روسیه باز مانده است.
مسعود پزشکیان:
*اگر دوست و هم حزبیها و همجناحی را سر کار بگذاریم که همین وضعی میشود که الان است.
*باید عزیزان بگویند بر اساس چه رفرنسی این حرف را میزنند یا کدام کشور این روش را رفته و موفق شدهاست.
*اگر بهترین روش را طراحی کنید اما دست کسی بدهید که متخصص نیست خراب میشود.
*همه گفتند ما ۸ درصد رشد میدهیم اما نتوانستند . اگر کسانی ادعا کردند که میتوانند اما نتوانستند باید محاکمه شوند.
*الان همه بازنشستگان ما گرفتار هستند. مغزها و سرمایهها درحال فرار هستند.
سعید جلیلی:
*دولت قبل (روحانی) اعتقادی به برنامه نداشت.
*ما به دولتی فهیم و کارآمد نیاز داریم.
*رفته بودم درود لرستان. یک کارخانه را دیدم که ۱۲۰۰ کارگر داشت. این کارخانه طوری واگذار شده بود که امروز فقط ۴ نگهبان در کارخانه بودند.
*باید بدانی کسی را انتخاب کنی که از فرصتهای کشور چطور استفاده کند. اهلیت مهم است. رابطه و رانت و حتی فقط سرمایه چیزی را تحویل گرفت حتما نتیجه ندارد.
*دولت مقتدر و آگاه باید بداند آنچه میگذرد، چیست. اگر بانک خصوصی بیاید خلق سرمایه کند و تورم بالا برود باید ورود کرد.
علیرضا زاکانی:
*دولت الان رقیب مردم است در حالی که باید ناظر و مکمل و چالاک باشد. نیازمند متناسبسازی دولت هستیم.
*پزشکیان و پورمحمدی هم باید الگوی ترکیه را مرور کنند چون خلاف نظرات این دو نفر است.
*موتور محرک اقتصاد باید بخش خصوصی باشد.
*فاجعهای که در دولت روحانی رخ داد که ۱۰۱ درصد رشد نقدینگی داشتیم. به اعداد و ارقام توجه کنید.
*عدهای با فساد اقتصادی دارند سفره مردم را کوچک میکنند.
*تحریم را باید در داخل خنثی کرد و بعد پیلماسی برود و بنیاد آن را تغییر دهد.
*تا زمانی که واکسن درست نکردیم به ما واکسن ندادند. یعنی تحریم را در داخل خنثی کردیم.
مصطفی پورمحمدی:
*معتقدم با توان ملی و مدیریتی و کارشناسی میتوان مشکلات را حل کرد اما باید به نظرات کارشناسی بها داد. اولویتها را ما تعیین میکنیم ولی با پشتوانه کارشناسی. دنیای امروز دنیای تخصص است. اعداد گواه اند.
*من همیشه سختگیر بودم اما بلند پروازی بدون پشتوانه جواب نمیدهد. توان اجرا وجود دارد اما همبستگی و هماهنگی و دقت به واقعیتهای خارجی هم وجود داشتهباشد.
*ثبات مالی رمز موفقیت اقتصادی است. اولین گزینه برای ثبات مالی کترل تورم است. تورم این دو سه سال اخیر بالای ۴۰ درصد است. مگر میشود ثبات اقتصادی ایجاد کرد.
*ناترازی بانکها مهم است. بخشی بزرگی از نقدینگی قفل شدهاست.
*بدون برنامهریزی که نمیتوانیم به رشد ۸ درصدی برسیم. بهرهوری اهمیت دارد اما بهرهوری باید با مدیرانی صورت پذیرد که به پروژهها را گران تمام نکردهاند و حاشیههایشان مشکل ایجاد نمیکند.
*بدنه اجتماعی باید با ما همراهی کند و به ما اعتماد کند. حتما توان داریم اما زیر ساختها را حل کنیم. با جهان خارج شوخی نکنیم و از قدرت دیپلماسی استفاده کنیم. ما هر روز داریم قدرت تحریم را افزایش میدهیم. باید نگاهمان به مسائل بینالمللی را تغییر دهیم.
بخش دوم
امیرحسین قاضی زاده هاشمی:
*یک نمونه ذکر کنید که کشوری در حال توسعه نسخه بانک جهانی را اجرایی کرده و موفق شدهاست.
*دوستان میگویند ما نمیتوانیم به اهداف برنامه هفتم عمل کنیم. چطور پس کاندیدا شدهاید.
*دولت نباید با مردم رقابت کند. جایی که دولت رقیب بخش خصوصی است اشتباه است.
*زمانی که انتصابهای سیاسی حذف شود مشکل بنگاهها حل میشود.
*همان مردمی که جنگ را اداره کردند در جبهه جنگ اقتصادی خیلی بهتر از ما میتوانند فقط باید دستشان را باز بگذاریم.
محمدباقر قالیباف:
*مشخص است که اگر اول خودتحریمی داخل کشور را حذف نکنیم امکان ندارد تحریم خارجی را حذف کنیم.
*پول ریل مترو از کجا آمد؟ از ظرفیتهای داخلی. تنها السی که بدون پیش پرداخت ۱۵ درصد برای شهرداری تهران باز شد با حمایت بخش خصوصی در دوره من بود.
*مطالعه شده میگویم بین ۱۸ تا ۲۲ میلیارد دلار ظرفیتهایی با کشورهایی که با آنها کار میکنیم وجود دارد.
*شانگهای، توافقات با روسیه و ... از اینها استفاده نشده و باید عملیاتی کنیم.
مسعود پزشکیان:
*من نگفتم نسخه بانک جهانی را اجرا کنیم. گفتم ۴۰ کشور را بررسی کردهاست.
*مگر قرار نبود یک میلیون مسکن بسازید. ۳۰۰ هزار مسکن بیشتر ایجاد نشد.
*مگر نگفتند ۳ روزه مشکل بورس را حل میکنیم؟ همهشان که یک جا بودند چرا حل نشد؟
*یک نفر میگفت با یک میلیون شغل ایجاد میکنم. چرا انجام نشد؟
*من میگویم از کارشناس و روش علمی استفاده نکنیم کار درست انجام نمیشود. ما ۴۰ سال است که میگوییم رشد ۸. چرا از اول انقلاب هیچ دولتی نتوانسته است؟
*میگویند ترکیه شکست خورده است. لطفا بروید جادهها و مغازهها و ... ببینید. قبل از انقلاب از ترکیه میآمدند ایران حسرت جادههای ایران را میخوردند.
سعید جلیلی:
*دو نگاه وجود دارد. یک نگاه روزمره و حداقلی است و تشکیک در این که میشود از فرصتها استفاده کرد. یک نگاه هم این است که فرصتها وجود دارد و میشود از آن استفاده کرد.
*فرمودند خیلی از جوانان دارند مهاجرت میکنند. نگاه ما به دانشگاه چیست؟ آیا فقط کلاسی باشد و تدریس و تحصیل انجام شود؟ این نگاه حداقلی است. یک موقع است که میگوییم دانشگاه باید در ارزآوری نقش داشته باشد.
*نگاه حداقلی این است که به روستاها نگاه کنیم و بگوییم اقداماتی برای محرومیت زدایی انجام شود. اما چرا با نگاه حداکثری از ظرفیتهای روستا استفاده نکنیم. باید بدانیم هر روستا چه ظرفیتهایی دارد.
*دولت نباید به مردم مثل یک قلک نگاه کند.
*من با ۲۲ صنف جلسه داشتم و همه از این تصمیمات خلقالساعه ناراحت بودند.
علیرضا زاکانی:
*ما میتوانیم قانون برنامه هفتم را اجرا کنیم و اگر مشکلی باشد هم اصلاح میکنیم.
*ما در مجلس هفتم قانون آزاد سازی قیمت انرژی را اصلاح کردیم و نگذاشتیم کشور به فاجعه برسد.
*ما ۱۲۰۰ حساب داشتیم در شهرداری که هفته اول انضباط مالی ایجاد کردیم. توانستیم میزان درآمدها را طوری بالا ببریم که غیرقابل تصور است.
*باید شفافیت و نظارت مردم بر خودمان را بپذیریم.
*صدور آسان مجوزها و ایجاد زمینه حضور مردم در جمعسپاریهای مالی در دولت رییسی انجام شد که اقدام خوبی بود.
*آقای پورمحمدی اگر ما دستمان را به پای خودمان نگیریم دشمن به ما رحم نمیکند.
*میدان وقتی موفق بود دیپلماسی روی دیگر سکه است. شما دیپلماسی التماسی را در دولتی که تشریف داشتید تجربه کردید.
مصطفی پورمحمدی:
*خودتحریمیهای داخلی که مکمل تحریم خارجی است باید با تدبیر جلو ببریم. دولتها موضعیت ندارند مردم موضوعیت دارند. ما موظف هستیم اگر به ما تکلیف شد به مردم خدمت کنیم.
*در این جلسه ما وفاق نداریم آیا میشود اینطور مشکلات بینالمللی را حل کرد. از حرفهایی رهبری تفسیرهای خاص میکنیم.
*باید مشکلاتمان را با خودمان حل کنیم. کلی فضای سیاسی و تبلیغاتی روی تصمیمات ما اثر میگذارد و منافع ملی را به خطر میاندازیم.
*ما شعارهای بلند جهانی دادیم. نمیشود با این اختلاف و نگاه غیرکارشناسی مشکل را حل کنیم. حداقلها را قبول کنیم. به کارشناسانمان اهمیت کنیم.
*حکم شهرداری آقای قالیباف را من صادر کردم . مخالفت هم شد اما به کارشان اعتقاد داشتم.
*مسائل سیاسی ما مردم را نگران و منزوی کردهاست.
۲۰:۳۰ /محور اول: مهار تورم و رشد تولید و برنامه هفتم توسعه
امیرحسین قاضیزاده هاشمی:
*من جوانترین کاندیدا هستم و ۲۰ سال سابقه اجرایی دارم. همه رجل سیاسی و مذهبی سابقه طولانی خدمت و اعلام مواضع دارند و متعلق یا همکار با دولتی بودند. جوری صحبت نکنیم که دنیا از امروز شروع شدهاست. نقش و جایگاه خودمان را در آن ببینیم.
*مردم از وعده خسته شدهاند. باید و نباید گفتن ساده است. باید بگوییم کاری که میخواهیم انجام دهیم چگونه و با چه تیمی انجام دهیم. آیا در سابقه کاری ما نکتهای وجود دارد که میتوانیم یا نه؟
*وقتی به وعده عمل نمیشود مردم با صندوق قهر میکنند.
*برای رشد اقتصادی ۸ درصد بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیارد دلار نیازمند سرمایهگذاری هستیم اگر ناترازی انرژی را کنترل کنیم. اجرای تام قانون هدفمندی یارانهها ست.
*الان منابع دولت صرف هزینهها میشود. به بخش خصوصی هم اعتماد نکردیم. باید کاری کنیم که بخش خصوصی به ما اعتماد کند. شوکهای ارزی را کنترل کنیم.
محمدباقر قالیباف:
*انتخابات فرصت بزرگی است که در اختیار مردم ایران است تا بتوانند برای ایران عزیز تصمیم بگیرید.
*توجه و تحول در حوزه اقتصاد به ویژه برای خانوادههای محروم، برای کارمندان، کارگران، پرستاران، مددجویان بهزیستی و ... از وظایف رییسجمهوری است. رییسجمهوری باید ضامن حل این مشلات باشد.
*امروز بازنشستگان در بخش لشکری و کشوری با مشکلات روبهرو هستند. ما در دهه ۹۰ شرایط سختی را گذراندیم. نقدینگی ما ۲۶ برابر بود. دوره کرونا را گذراندیم.
*در برنامه هفتم که کار مشترک دولت سیزدهم و مجلس یازدهم است تنها سندی است که باید اجرا کنیم. باید هم حواسمان به سفره مردم باشد و هم به پروژههای کلان.
مسعود پزشکیان:
*برای هر اقدامی ما یک مشکل اساسی داریم. اگر نتوانیم انسجام داخلی و همکاری همه گروهها و جریانها را جلب کنیم. هر چقدر هم برنامه درست داشته باشیم، اجرا نمیشود. مشارکت بدون اختلاف و استفاده از کارشناسان برجسته نه جناحی اهمیت دارد.
*امکان ندارد ما بدون ارتباط و باز کردن مرزها با دولتهای منطقه و دنیا بتوانیم رشد را به ۸ درصد برسانیم. ما سالانه ۲۰۰ میلیارد دلار پول لازم داریم تا به این رشد برسیم.
*در داخل باید دست تولیدکنندگان، اتاق بازرگانی و همه کسانی که در تولید فعالیت دارند را باز بگذاریم. نباید تولیدکننده دستش بلرزد که فردا قانونی تغییر میکند.
سعید جلیلی:
*دو ایراد به سوالات مطرح است. اگر چیزی قانون است در چنین سطحی نباید به آن تردید ایجاد کرد. اگر از رشد ۸ درصد صحبت میکنیم یک ضرورت است. مردم باید انتخاب کنند که این ضرورت را کدام کاندیدا میتواند انجام دهد.
برای این که یک رشد محقق شود فقط سرمایه مهم نیست. این که ما رشد را منوط به سرمایه کنیم ناقص است. رشد عوامل مختلف دارد. مدیریت سرمایه و استفاده از نیروی انسانی هم مهم است. همچنین فناوریهای مهم نیز میتواند رشد را شتاب دهد.
*اگر میگوییم قرار است رشد ۸ درصدی داشته باشیم و به برنامه هفتم عمل کنیم به شرطی که از فردای انتخابات کار را شروع کنید. اگر میخواهیم چنین رشدی حاصل شود باید فرصتها را بشناسیم. کشور فرصتهای ارزشمندی دارد که لازمه آن جهش است.
علیرضا زاکانی:
*من یک پزشک هستم. پزشک اگر تشخیص غلط دهد نسخه غلط میپیچد. واقعا مشکل اقتصادی ایران تحریم نیست. تجویزهای اقتصادی آمریکاست. لذا بنده برای تحول در اقتصاد در ۴ محور اساسی برای ارتقا شاخص عدالت و پیشرفت با استفاده از فرصت های منطقه ای و داخلی و جهانی قائل به استقلال اقتصادی و ثباتبخشی هستم.
*باید دلارزدایی کنیم و در پی افزایش قدرت پول ملی باشیم
*جهش تولید و تولید محصول محور و با ارزش افزوده بالا را دنبال کنیم
*حاکمیت مردمسالاری دینی رد عرصه اقتصادی را بپذیریم. خلق ثروت و توزیع عادلانه را در دستور کار بگذاریم.
*مردم ریالی درآمد کسب میکنند اما دلاری خرج میکنند.
مصطفی پورمحمدی:
*همه مشکلات اقتصادی را میدانیم. با اعداد آشنایی داریم اما مردم لمس میکنند و روزمره درگیر مشکلات اقتصادی هستند. وقتی با کارشناسان مباحثه داشتم دغدغه جدی دارند و میگویند حل مشکل اقتصادی صرفا راه حل اقتصادی ندارد. اقتصاد به فرهنگ، مسائل بینالمللی و سیاسی و ... بستگی دارد و باید در ارائه راه حل به این موضوعات توجه کرد.
*میگفتند تحریم مساله مهمی نیست الان هم میگویند مهم نیست. اما تحریم ۲۰ تا ۳۰ درصد مشکلاتی برای ما ایجاد کردهاست. تمام روابط تجاری و مالی ما قفل شدهاست. در داخل کشور حرکتهایی انجام میدهیم چون حمله به سفارتخانه و .. تاثیر دارد. حتی مسائل بینالمللی مثل جنگ اوکراین در اقتصاد تاثیر دارد. گاهی هزینه میدهیم اما بهرهای نمیبریم.
*رهبری ما را به مقولات اقتصادی و مشارکت اجتماعی توجه میدهد اما ما چقدر گوش کردیم. بدون وفاق ملی نمیتوانیم مشکلاتمان را حل کنیم. مردم ما را باور ندارند باید مردم ما را باور کنند.
بخش دوم:
امیرحسین قاضیزاده هاشمی:
*حرفهای کلی را شنیدیم. تصمیمات اشتباه ما را هزینهاش را مردم میپردازند. هر تصمیمی ما میگیریم در هر حوزهای مردم را پشت آن نسخه قرار میدهیم اما سفره مردم را کوچکتر میکنیم.
*من در دولت مردم و خانواده به یک مساله جزیی میپردازم که هر مساله و تصمیم چه تاثیری بر سفره مردم دارد.
*اقتصاد ما پیشبینی ناپذیر است. باید بخش خصوصی را شریک خود کنیم. نباید یک روز صادرات گوجه را ممنوع کنیم و یک روز پیاز را . دست از آزار مردم در حوزه اقتصادی برداریم.
*سرمایهگذاری خارجی میخواهیم؟ تمام انرژیها را خام میفروشیم در صورتی که همین کشورهای همسایه از همکاری در این حوزه استقبال میکنیم.
*باید سیاست تجاریمان به نفع تولید و رفاه خانوار باشد. نفت را میفروشیم و روغن خارجی وارد میکنیم.
محمد باقر قالیباف:
*اگر فرهنگ کار، تولید، مصرف و ... توجه نکنیم اقتصاد درست نمیشود. وقتی حرف از سرمایهگذاری میزنیم بخشی از آن هم بهرهوری است. برخی کشورها که متوسط در سال ۹ درصد رشد داشتند بخشی از آن به بهرهبرداری ارتباط دارد.
*باید بتوانیم از ظرفیت متخصصان استفاده کنیم. اگر انسجام نداشته باشیم نمیتوانیم کار کنیم.
*مهمترین موضوع در برنامه هفتم خانوادهمحوری است. در ماده ۱۱۸ آن پیشبینی شده شورای راهبری هر جا اشکالی دید کمیتهای پیش بینی شده تا اگر لازم شد اصلاحاتی انجام دهند.
*دو روز قبل یک وزارتخانه تصمیم گرفته و بخشنامه صادر کرده. با این تصمیمات یک باره حتما سرمایهگذاری صورت نمیگیرد.
مسعود پزشکیان:
*از جنگ جهانی دوم تا الان هیچ کشوری بدون رشد صادرات و سرمایهگذاری خارجی رشد اقتصادی نداشته است. بدون سرمایهگذاری نمیشود. ما گرون میخریم و ارزان میفروشیم.
*چرا مفت داراییهایمان را میفروشیم. در بهترین شرایط ماشینهای دست دوم برای ما افتخار است.تحریم فاجعه است. این که بگوییم تحریم را دور میزنیم بله دور میزنیم اما در این مسیر کلی بخور بخور وجود دارد. کسی هم نمیتواند جلویش را بگیرد.
*باید شفافیت داشته باشیم. با چین توافق کردیم که سرمایهگذاری کند اما گفتند اگر مساله افایتیاف را حل کنید بعد ما سرمایهگذاری میکنیم.
*۴۰ سال است میگوییم درستش میکنیم. روز به روز وضعیت مردم بدتر میشود. اگر پول هم چاپ کنیم وضعیت بدتر میشود. ما نمیتوانیم تکنولوژی جدید را وارد کنیم و مخازن زیرزمینی را به همین دلیل از دست میدهیم.
*تورم ۴۰ درصدی است و پرداخت حقوقها ۲۰ درصدی است. نخبهها دارند میروند و سرمایه هم میرود. وعده میدهیم که درستش میکنیم. کدام تئوری میگوید با این روند میشود چیزی را درست کرد.
سعید جلیلی:
*اگر میگوییم رشد ۸ درصد محقق میشود باید فرصتها را ببینیم. باید اولویت داشت. اگر میگوییم صادرات داشته باشیم و ارزآوری داشته باشیم باید تبدیل به ماموریت همه دستگاهها شود.
*یک وقتی میگفتند هیچ کاری نمیشود کرد اما با برنامهریزی شهید عزیزمان توانست. اما با ما توافقنامههای بلند مدت منعقد کردند. به صراحت با ما کار میکنند. اگر نگاهمان به برخی ضعفهای عینی نه بلکه القایی باشد و فرصتها را نبینیم قطعا شرایط همینطور است.
*اگر یک سازوکار دقیق نداشتهباشید صادرکننده و واردکننده دچار مشکل میشود. یک ایرادی در فرآیند تخصیص و تامین ارز وجود دارد که باید برطرف شود. برخی موضوعات دست خود ما است. باید اولویتها مشخص شود.
علیرضا زاکانی:
*مردم عزیز ما میتوانیم. با این صحبتهای ناامیدکننده ناامید نشوید.
*حاکمیت مردم در عرصه اقتصاد، رهایی اقتصاد از کمند دلار، خلق ثروت و توزیع عادلانه مهم است.
*نقدینگی مهم است و مهم است که سرگردان نشود. در چین نسبت نقدینگی به تولید ناخالص بیش از ۲۰۰ برابر است.
*آقای پزشکیان نکات کلی را بیان کردند. نتیجه هم این شد که نمیتوانیم. تعجب کردم که چطور ایشان نامزد ریاستجمهوری شدند.
*مردم الان اطلاعات و آمار دارند. ترکیه هم عضو ناتو است هم اروپاییها در آن سرمایهگذاری میکنند و هم عضو افایتیاف است اما تورم ۷۰ درصدی داشتهاست که میشود تحلیل کرد.
*ما قراردادهای بسیاری با چین بستیم در شهرداری اما باید از مسیر درست رفت.
مصطفی پور محمدی:
*من هم به گذشته نظام افتخار میکنم و هم به مردم ایمان دارم اما نباید نقاط ضعف را نادیده گرفت. ۶ برنامه داشتیم اما رهبری فرمودند ۳۰ تا ۳۵ درصد اجرا شدهاست؟ مشکل فقط مجریان بودند؟ نه شاید برنامه هم مشکل دارد.
*کشور به رشد ۸ درصد نیاز دارد اما باید دید امکان اجرا وجود دارد. دو سال طول کشید تا دولت آًقای رییسی برنامه هفتم را به مجلس داد. این برنامه مشکل دارد اما جای بحثش اینجا نیست.
*مردم حاضر نیستند پولشان را در حوزه تولید وارد کنند. پولشان را تبدیل به بورو و دلار میکنند. باید اعتماد مردم را جلب کنیم. من با کارشناسان و جوانان نخبه صحبت کردم با تعابیر بسیار تندی صحبت کردند. ما توانمندی ملی داریم که به اینجا رسیدیم.
*قدرت خودمان را باور کنیم اما برنامههای درست بدهیم.
**********
۱۹:۴۸ اقامه نماز مغرب و عشا
نماز جماعت با حضور نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری چهاردهم اقامه شد.
بر اساس این گزارش، پس از انجام قرعه کشی مناظرات انتخاباتی و مستقر شدن نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، مجری اعلام کرد، پس از اذان مغرب و اقامه نماز اولین مناظره انتخاباتی آغاز خواهد شد و اقامه نماز به صورت زنده نمایش داده خواهد شد.
۱۹:۰۳ صندلی محل نشستن نامزدها مشخص شد
پس از برگزاری مراسم قرعه کشی، صندلی شماره یکم به آقای قاضی زاده هاشمی، صندلی شماره ۲ به آقای قالیباف، صندلی شماره ۳ به مسعود پزشکیان صندلی شماره چهار به آقای سعید جلیلی، صندلی ۵ به آقای علیرضا زاکانی و صندلی شماره شش به آقای پورمحمدی اختصاص یافت.
۱۸:۵۹ تمهیدات کافی برای اجرای انتخابات سالم فراهم شده است
عضو کمیسیون بررسی تبلیغات گفت: تمهیدات کافی برای اجرای انتخابات سالم فراهم شده است. توقعاتی که مردم دارند و انتظارتی که از نامزدهای محترم است را بسیار مختصر عرض میکنم. همت همه نامزدهای بر این است که کارنامه و برنامه و صیانت از دستاوردهای نظام و مایوس سازی دشمنان را دستورکار قرار دهند.
وی گفت: انتظار کمیسیون که متخذ از انتظار مردم ایران است رعایت دقیق و صحیح قانون است. کمیسیون بی طرفی کامل را حدالمقدور مورد رعایت قرار میدهد.اگر جایی غفلت میشود ریشه در اراده کمیسیون ندارد.
عضو کمیسیون بررسی تبلیغات افزود: کمیسیون امید میکند حقوق قانونی همه اشخاص مردم نامزدها و نظام حکمرانی مورد توجه قرار گیرد
وی عنوان کرد: انسجام ملی و رعایت منافع ملی و اخلاق ملی و موازین و ارزشهای دینی و اسلامی در مسیر انجام تبلیغات مورد توجه قرار گیرد.
۱۸:۵۳: افزایش ۱۲ درصدی مشارکت مردم در نظر سنجیها
جبلی، رئیس سازمان صداوسیما در شروع اولین مناظره انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری با عرض تبریک عید قربان به حضرت ولی عصر (عج) و نایب بر حقش مقام معظم رهبری و مردم عزیز و گرامیداشت یاد شهدای خدمت و به خصوص شهید رئیسی و آرزوی علو درجات برای آنها گفت: امیدوارم مردم شاهد مناظره وزین و آگاهی بخش و اخلاقی باشند.
جبلی گفت: صداوسیما بلافاصله بعد شهادت شهید رئیسی ستاد انتخاباتی تشکیل داد و تمام اقداماتی که در گذشت طی یک سال انجام میشد ظرف کمتر از سه هفته توسط کارکنان جهادی انجام گرفت. همزمان با امور انتخابات، صداوسیما درگیر پوشش تشییع شهدای خدمت بود که نتیجهی این پوشش خبری رضایت مردم را در پی داشت.
جبلی افزود: در نظر سنجیهای قبل و بعد شهادت شهید رئیسی در زمینه میزان مشارکت مردم در انتخابات، شاهد رشد ۱۲ درصدی مشارکت مردم بودیم و این برکت خون شهداست.
جبلی ادامه داد: ما در کنار هدف اصلی مشارکت بالا، فرصت برابر تبلیغاتی را فراهم کردیم که شاهد تبلیغات کاندیداها باشیم. صداوسیما تمام امکانات خود را با رویکرد تحولی و استعانت از افکار سنجی مردم و، کمک نخبگان و دانشگاهیان بکار گرفته است.
جبلی افزود: با توجه به اینکه امسال برنامه هفتم را آغاز خواهیم کرد، اهمیت پیدا کرد که برنامههای تبلیغاتی ما با محوریت برنامه هفتم باشد. ما دو مناظره به سه مناظره هرساله اضافه کردیم و سه تا از مناظرهها مربوط به اقتصاد است. انشاءالله نامزدها از این فرصت استفاده کنند و مردم ما شاهد دیدگاههای نامزدها باشند.
۱۸:۵۰ آغاز مراسم قرعه کشی مناظره
بعد از ورود نامزدها و مشاوران آنها به سازمان صدا و سیما و با حضور جبلی رئیس صدا و سیما مراسم قرعه کشی آغاز شد، در ابتدای این مراسم آقای جبلی طی سخنانی به بیان روند طی شده برای برنامه ریزی برنامههای تبلیغاتی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری پرداخت.
۱۸:۴۰ ورود نامزدها به محل قرعه کشی مناظره
همه نامزدهای بعد از ادای احترام به مقام شامخ شهدا به ترتیب وارد محل برگزاری قرعه کشی مناظره انتخابات ریاست جمهوری شدند.
۱۸:۳۷ علیرضا زاکانی وارد صدا و سیما شد
علیرضا زاکانی آخرین نفر از میان نامزدها بود که وارد سازمان صدا و سیما شد و در بدو ورود با حضور در مقبره شهدای گمنام به مقام شامخ شهدا ادای احترام کرد.
۱۸:۳۱ سعید جلیلی وارد صدا و سیما شد
سعید جلیلی پنجمین نفر از میان نامزدها بود که وارد سازمان صدا و سیما شد و در بدو ورود با حضور در مقبره شهدای گمنام به مقام شامخ شهدا ادای احترام کرد.
۱۸:۲۴ قاضی زاده هاشمی وارد صدا و سیما شد
قاضی زاده هاشمی چهارمین نامزدی بود که وارد سازمان صدا و سیما شد و در بدو ورود با حضور در مقبره شهدای گمنام به مقام شامخ شهدا ادای احترام کرد.
۱۸:۱۸ قالیباف وارد صدا و سیما شد
محمد باقر قالیباف سومین نفری بود که وارد سازمان صدا و سیما شد و در بدو ورود با حضور در مقبره شهدای گمنام به مقام شامخ شهدا ادای احترام کرد.
۱۸:۱۰ مسعود پزشکیان وارد صدا و سیما شد
مسعود پزشکیان دومین کسی بود که وارد سازمان صدا و سیما شد و در بدو ورود با حضور در مقبره شهدای گمنام به مقام شامخ شهدا ادای احترام کرد.
۱۸:۰۰ ورود نامزدها به سازمان صدا و سیما
مصطفی پور محمدی اولین کسی بود که وارد سازمان صدا و سیما شد و در بدو ورود با حضور در مقبره شهدای گمنام به مقام شامخ شهدا ادای احترام کرد.
دیگر مناظرهها ۳۱ خرداد، یک تیر و ۴ تیر از ساعت ۲۰ تا ۲۴ پخش میشود.
مناظره پنجم، سهشنبه (۵ تیر) از ساعت ۱۲:۳۰ تا ۱۶ پخش خواهد شد.
این ۵ مناظره از شبکه یک سیما، سلامت و جامجم پخش میشود و شبکههای رادیویی انتخاب و ایران نیز همزمان این مناظرهها را پخش میکنند.
مناظره نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری از شبکه سلامت سیما برای ناشنوایان نیز روی آنتن میرود.