نگاهی به معیشت کارگران در روز کارگر؛
سبقتِ تورم از زندگی
خط فقر در تهران به حدود ۱۴.۷ میلیون تومان می‌رسد. یعنی یک خانواده کارگری با دریافتی حدود ۸ میلیون تومان حدود ۴۵ درصد از خط فقر پایین‌تر هستند. از سوی دیگر دولت، نرخ سبد معیشت را ۱۳ میلیون اعلام کرده است. عددی که بسیاری از کارشناسان اقتصادی با آن مخالف هستند و فاصله بسیار زیادی با اعداد و ارقام مصوب به عنوان حقوق و دستمزد کارگران دارد.
کارگران در سال ۱۴۰۲ چقدر حقوق می‌‌گیرند؟ قدرت خرید آن‌ها تا چه اندازه کمتر شده و خط فقر در کجای زندگی و معیشت کارگران است؟ آیا آن‌ها امسال وضعیت بهتری از سال گذشته دارند یا زندگی‌شان نسبت پارسال و سال‌های گذشته سخت‌تر شده است؟ این‌ها سوالاتی است که قصد داریم به مناسبت روز کارگر در این نوشتار به آن‌ها پاسخ دهیم.
حساب و کتاب دستمزد امسال کارگران
بر اساس مصوبه شورای عالی کار در جلسه روز ۲۹ اسفند ماه سال گذشته، حداقل دستمزد روزانه کارگران حدود ۱۷۷ هزار تومان و حداقل حقوق ماهیانه آن‌ها بابت ۳۰ روز کاری، پنج میلیون و ۳۰۸ هزار تومان است. این مبلغ برای یک خانواده چهارنفره کارگری با احتساب کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار (بن کارگری)، کمک هزینه عائله مندی و کمک هزینه مسکن به هشت میلیون ۵۴۶ هزار تومان می‌رسد. البته خالص دریافتی این خانواده چهار نفره، با کسر حق بیمه سهم کارگر حدود هشت میلیون تومان_ درفروردین با احتساب ۳۱ روز_ می‌شود.
فاصله خط فقر با حقوق کارگری چند میلیون است؟
این در حالی است که بر اساس گزارش‌های رسمی، خط فقر در تهران به حدود ۱۴.۷ میلیون تومان می‌رسد. یعنی یک خانواده کارگری با دریافتی حدود ۸ میلیون تومان حدود ۴۵ درصد از خط فقر پایین‌تر هستند. از سوی دیگر دولت، نرخ سبد معیشت را ۱۳ میلیون اعلام کرده است. عددی که بسیاری از کارشناسان اقتصادی با آن مخالف هستند و فاصله بسیار زیادی با اعداد و ارقام مصوب به عنوان حقوق و دستمزد کارگران دارد.
تورم جلوتر از دستمزد کارگران در سال ۱۴۰۲
بر اساس قانون یکی از مهمترین مبناهایِ افزایش حقوق و دستمزد نرخ تورم است. بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی ، نرخ تورم در دوازده ماه منتهی به اسفند ماه ۱۴۰۱ نسبت به دوازده ماه منتهی به اسفند ماه ۱۴۰۰، ۴۶.۵ است. اما میزان افزایش حقوق و دستمزد کارگران در شورای عالی کار نسبت به سال ۱۴۰۱ تنها ۲۷ درصد بوده است. به عبارت دیگر کارگران با احتساب نرخ تورم اعلام شده توسط بانک مرکزی، ۱۹.۵ درصد کمتر از سال گذشته حقوق دریافت می‌کنند و به همین میزان زندگی‌شان سخت‌تر شده است.
کارشناسان چه می‌گویند؟
کارشناسان اقتصادی و فعالان حوزه کارگری معتقدند که این بار هم دولت آنطور که باید معیشت کارگران را در تعیین دستمزد سال ۱۴۰۲ درنظر نگرفته است. چرا در شرایطی که خط فقر در زمستان سال گذشته؛ حدود ۱۵ میلیون تومان اعلام شده، حداقل دستمزد کمتر از نصف آن است؟ علی خدایی، نماینده کارگران و عضو کارگری شورایعالی کار در این باره می‌گوید: «سبد واقعی معیشت کارگران که پیشنهاد دادیم ۱۸ میلیون تومان بود.»
۱۲۶ سال انتظار کارگران برای خانه‌دار شدن
خرید مسکن نه فقط برای کارگران بلکه برای مشاغلی با درآمد بالاتر هم تبدیل به رویایی دست نیافتنی شده است. با فرض اینکه یک خانواده بتواند در شرایط سخت اقتصادی امروز، ماهانه یک سوم دریافتی‌اش را برای خرید مسکن پس انداز کند، با فرض عدم تغییر در قیمت‌ها و درآمدها، پس از ۱۲ ماه تنها می‌تواند ۳۲ میلیون تومان کنار بگذارند که به یک متر خانه هم نمی‌رسد. با استناد به اینکه قیمت هر متر مربع مسکن در تهران به صورت میانگین ۵۴ میلیون است. در نتیجه یک کارگر پس از ۱۲۶ سال می‌تواند یک خانه 75 متری بخرد.
