علائم بیماری روانی
بیماری روانی که اختلالات روانشناختی نیز نامیده می شود، به طیف گسترده ای از شرایط سلامت روان اشاره دارد. اختلالاتی که بر خلق و خو، تفکر و رفتار شما تأثیر می گذارد. نمونه هایی از بیماری های روانی عبارتند از افسردگی، اختلالات اضطرابی، اسکیزوفرنی، اختلالات خوردن و رفتارهای اعتیادآور.
بسیاری از مردم هر از گاهی نگرانی های مربوط به سلامت روان دارند. اما نگرانی در مورد سلامت روان زمانی به یک بیماری روانی تبدیل می شود که علائم و نشانه های مداوم باعث استرس مکرر شده و بر توانایی شما برای عملکرد تأثیر بگذارد. یک بیماری روانی می تواند شما را بدبخت کند و در زندگی روزمره شما، مانند مدرسه، محل کار یا روابط، مشکلاتی ایجاد کند. در بیشتر موارد، علائم را می توان با ترکیبی از داروها و گفتار درمانی (روان درمانی) مدیریت کرد.
علائم و نشانه های بیماری روانی
علائم و نشانه های بیماری روانی بسته به اختلال، شرایط و سایر عوامل می تواند متفاوت باشد. علائم بیماری روانی می تواند بر احساسات، افکار و رفتارها تأثیر بگذارد.
نمونه هایی از علائم و نشانه ها عبارتند از:
- احساس غمگینی یا ناراحتی
- تفکر آشفته یا کاهش توانایی تمرکز
- ترس یا نگرانی بیش از حد، یا احساس گناه شدید
- تغییرات خلقی شدید در اوج و فرود
- کناره گیری از دوستان و فعالیت ها
- خستگی قابل توجه، انرژی کم یا مشکلات خواب
- جدا شدن از واقعیت (هذیان)، پارانویا یا توهم
- ناتوانی در کنار آمدن با مشکلات یا استرس های روزانه
- مشکل در درک و ارتباط با موقعیت ها و افراد
- مشکلات مصرف الکل یا مواد مخدر
- تغییرات عمده در عادات غذایی
- میل جنسی تغییر می کند
- خشم بیش از حد، خصومت یا خشونت
- تفکر خودکشی
گاهی اوقات علائم یک اختلال سلامت روان به صورت مشکلات جسمی مانند درد معده، کمر درد، سردرد یا سایر دردهای غیر قابل توضیح ظاهر می شود.
انواع اختلالات روانی
انواع مختلفی از بیماری های روانی وجود دارد که از خفیف تا شدید متغیر است. هر نوع مجموعه علائم منحصر به فرد خود را دارد و می تواند افراد را به طرق مختلف تحت تاثیر قرار دهد. یادآوری این نکته مهم است که همه بیماری های روانی شبیه هم نیستند و تجربه هر فرد از بیماری روانی منحصر به فرد است. اختلالات سلامت روان به چند دسته تقسیم می شوند که شامل اختلالات اضطرابی، اختلالات خلقی، اختلالات خوردن، اختلالات شخصیتی و اختلالات روان پریشی می شود. هر نوع اختلال روانی با علائم خاصی مشخص می شود و توسط متخصص سلامت روان قابل تشخیص است.
بیش از ۲۰۰ نوع اختلال روانی وجود دارد. تعدادی از رایج ترین انواع اختلالات روانی مطابق لیستی است که در ادامه آورده ایم:
- اختلالات عصبی رشدی
- طیف اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشی
- دوقطبی و اختلالات مربوط
- اختلالات افسردگی (دکتر روانشناس خوب)
- اختلالات اضطرابی
- وسواس فکری عملی و اختلالات مرتبط (مرکز درمان وسواس)
- اختلالات مرتبط با تروما و استرس
- اختلالات گسستگی یا اختلالات تجزیه ای
- اختلال علائم جسمانی (سایکوسوماتیک) و اختلالات مربوط
- اختلالات خوردن
- اختلالات دفع
- اختلالات خواب
- اختلالات جنسی
- اختلالات کنترل تکانه یا اخلالگر
- اختلالات مرتبط با مواد
- اختلالات عصبی شناختی
- اختلالات شخصیت
اختلالات عصبی رشدی
اختلالات عصبی رشدی (Neurodevelopmental disorders) اختلالات روانی هستند که بر نحوه عملکرد مغز تأثیر می گذارند و رشد عصبی را تغییر می دهند و باعث ایجاد مشکلات در عملکرد اجتماعی، شناختی و هیجانی می شوند. شایع ترین اختلالات عصبی رشدی اختلال طیف اوتیسم و اختلال نقص توجه-بیش فعالی (ADHD) هستند.
اختلالات عصبی رشدی معمولاً در طول مراحل رشد شروع می شوند که باعث می شود در کودکان نوپا، کودکان و نوجوانان بیشتر دیده شوند، اما تا بزرگسالی ادامه می یابند یا ممکن است تا زمانی که فرد بالغ شود تشخیص داده نشود. انواع مختلفی از آنها وجود دارد که در زیر به تعدادی از رایج ترین آنها اشاره شده است.
- اختلال نقص توجه-بیش فعالی (ADHD) (مرکز درمان بیش فعالی)
- اختلال طیف اوتیسم (ASD)
- اختلالات ارتباطی
- کم توانی ذهنی
- اختلالات یادگیری
- اختلالات حرکتی
- اختلالات تیک
کم توانی ذهنی
این نوع اختلال رشدی که گاهی اوقات ناتوانی ذهنی نامیده می شود و در قدیم به آن عقب ماندگی ذهنی گفته می شد ، قبل از ۱۸ سالگی ایجاد می شود و با محدودیت هایی در عملکرد عقلانی و رفتارهای انطباقی مشخص می شود. رفتارهای انطباقی آنهایی هستند که شامل مهارت‌های عملی و روزمره مانند مراقبت از خود، تعامل اجتماعی و مهارت‌های زندگی می‌شوند.
تاخیر رشد کلی
این تشخیص برای ناتوانی های رشدی در کودکان زیر پنج سال است. چنین تاخیرهایی به شناخت، عملکرد اجتماعی، گفتار، زبان و مهارت های حرکتی مربوط می شود. به طور کلی، تاخیر رشد به عنوان یک تشخیص موقت برای کودکانی که هنوز برای انجام تست‌های استاندارد هوش بسیار کوچک هستند، در نظر گرفته می شود.
اختلالات ارتباطی
این اختلالات آنهایی هستند که بر توانایی استفاده، درک یا تشخیص زبان و گفتار تأثیر می گذارند. DSM-5 چهار نوع مختلف از اختلالات ارتباطی را شناسایی می کند: اختلال زبان، اختلال صدای گفتار، اختلال فصاحت گفتار (لکنت) و اختلال ارتباط اجتماعی (عملی).
اختلال طیف اوتیسم
اوتیسم با کمبودهای مداوم در تعامل اجتماعی و ارتباطات در حوزه های مختلف زندگی و همچنین الگوهای محدود و تکراری رفتارها مشخص می شود. DSM مشخص می کند که علائم اختلال طیف اوتیسم باید در طول دوره اولیه رشد وجود داشته باشد و این علائم باید باعث آسیب قابل توجهی در زمینه های مهم زندگی از جمله عملکرد اجتماعی، تحصیلی و شغلی شود.
اختلال بیش فعالی
ADHD با الگوی مداوم بیش فعالی و تکانشگری یا بی توجهی مشخص می شود که در عملکرد اختلال ایجاد می کند و خود را در دو یا چند موقعیت مانند خانه، محل کار، مدرسه و موقعیت های اجتماعی نشان می دهد. DSM-5 مشخص می کند که تعدادی از علائم این اختلال روانی باید قبل از ۱۲ سالگی وجود داشته باشد و این علائم باید تأثیر منفی بر عملکرد اجتماعی، شغلی یا تحصیلی داشته باشد.
اختلالات یادگیری
داشتن اختلال یادگیری به این معنی است که کودک در یک یا چند زمینه یادگیری مشکل دارد، حتی زمانی که هوش یا انگیزه کلی تحت تأثیر قرار نگیرد. نمونه هایی از اختلالات یادگیری عبارتند از: نارساخوانی (مشکل در خواندن)، اختلال یادگیری ریاضی، دیسگرافیا یا مشکل در نوشتن.
