چگونه محمدرضا دیانی به نگهداشت نخبگان در کشور کمک کرد؟
خروج نخبگان و نیروهای متخصص از جمله پدیده‌هایی است که اثرات زیانباری بر فرایندهای رشد و توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بر جای می‌گذارد و سالانه میلیون‌ها دلار از سرمایه کشور به ازای خروج هر نخبه از دست می‌رود.
هرچند آمار دقیقی از میزان مهاجرت نخبگان در جهان و ایران به دلیل تفاوت در تعاریف نخبگان و متخصصان وجود ندارد اما موضوع مهم آن است که تقریباً همه کشورها نسبت به این نوع مهاجرت حساس بوده و برای جلوگیری و یا دست کم بازگرداندن آنها و کاهش پیامدهای منفی خروج نخبگان بسیار تلاش می‌کنند.
پدیده خروج نخبگان، امروزه تنها به کشورهای کمتر توسعه یافته و یا در حال توسعه محدود نمی‌شود بلکه در کشورهای توسعه یافته نیز نمونه مهاجرت نخبگان از کشورهای پیشرفته به کشورهای پیشرفته دیگر مشهود است. عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشورها از دلایل اصلی مهاجرت نخبگان محسوب می شود.
خروج تحصیل کردگان متخصص و نخبگان در هر کشوری و به هر علت، علاوه بر هدررفت بودجه‌ای که در طول سالیان برای آموزش و تحصیل آنها هزینه شده است، می‌تواند عواقب جبران ناپذیری به همراه داشته باشد چراکه جایگزین کردن این افراد به راحتی امکان پذیر نیست و از این رو لازم است تا همه ارگان‌ها و سازمان‌های مسئول و حتی نهادهای دیگر گام‌های مؤثری در این زمینه بردارند.
به نظر می‌رسد یکی از راه‌های جلوگیری از خروج استعدادها، فراهم کردن بستر مناسب کاری برای فارغ التحصیلان دانشگاهی و متخصصان باشد. روشی که چند سالی است در کشورهای حاشیه خلیج فارس شروع شده و با پیشنهادهای اغواکننده سعی در جذب هرچه بیشتر نخبگان کشورمان دارند و البته تا حدودی نیز موفق بوده‌اند.
در مقابل این اغواگری‌ها برای جذب استعدادهای کشورمان، برخی شرکت‌ها و سازمان‌ها بسترهای مناسبی را فراهم ساخته‌اند تا بتوانند از دانش و تخصص این افراد در حوزه‌های گوناگون بهره‌مند شوند.
گروه صنعتی انتخاب الکترونیک تحت مدیریت محمدرضا دیانی که در بسیاری محافل و رسانه‌ها با نام حاجی دیانی از او یاد می‌شود، از جمله نهادهایی است که تلاش‌هایی به جهت نگهداشت نیروهای جوان و نخبه در کشور انجام داده است.
الگوی ایجاد شده در گروه انتخاب به دنبال آن است تا بر اساس وظیفه‌ی ملی و داخلی، راهکارهای شغلی بلندمدتی را برای نخبگان در نظر گرفته و آنها را در بخش‌های مختلف صنعت و به ویژه در بخش تحقیق و توسعه R&Dجذب نماید تا از بعد درآمدی، رشد علمی، رشد تخصصی و رشد سازمانی به نتایج ارزشمندی دست یابد.
نگاهی آماری به مجموعه افراد شاغل در این گروه صنعتی، نشان می‌دهد که چیزی حدود 15 هزار نفر به صورت مستقیم و حدود 150 هزار نفر به صورت غیرمستقیم، مشغول بکار هستند که میزان اشتغال مستقیم در سال 1400 با افزایش چشمگیری مواجه شده است.
گزارش‌های اشتغال در واحدهای صنعتی حکایت از آن دارد که در سال 1397 حدود دو هزار و 200 نفر، سال 98 حدود دو هزار و 900 نفر، سال 99 حدود هفت هزار و 50 نفر، سال گذشته یعنی سال 1400 حدود 13 هزار و در شش ماهه نخست سال جاری، حدود 15 هزار نفر، همکاری به صورت مستقیم را با گروه صنعتی انتخاب الکترونیک را آغاز کرده‌اند.
آنچه که از بررسی عمیق‌تر فرایند جذب نیروی انسانی در این گروه از سال 1397 تا سال 1400 به دست می‌آید، بیانگر آن است که در زمانی که کشور به لحاظ اقتصادی از شرایط مطلوبی برخوردار نبوده و بسیاری از تحصیل کردگان و متخصصان قصد خروج از کشور را داشتند؛ با فراهم کردن فضا و بستری مناسب هم موجبات بکارگیری تعداد زیادی از جوانان را فراهم کرده و هم چرخ‌های اقتصادی و صنعت کشور را به حرکت درآورده است.
تحقیق و توسعه در گروه انتخاب
اما در بخش تحقیق و توسعه که یکی از کلیدی‌ترین بخش‌های هر سازمان بوده و نقش مهمی در موفقیت کاری دارد، گروه انتخاب اقدامات ارزشمندی انجام داده و توانست برترین واحد تحقیق و توسعه (R&D) را در حوزه کاری خود راه اندازی کند. R&D جایی است که بسیاری از پژوهشگران و محققان جوان مایل‌اند فعالیت حرفه‌ای خود را در آنجا ادامه دهند. و هر سال بالغ بر 1000 میلیارد دلار در دنیا صرف تحقیق و توسعه می‌شود که این رقم حدود دو درصد تولید ناخالص داخلی دنیا را تشکیل می‌دهد و در برخی کشورهای توسعه یافته نیز به چهار درصد می‌رسد.
توجه و اهمیت به تولید علم و اهمیت تشکیل یک تیم علمی در اندیشه محمدرضا دیانی سبب شد تا افراد و نیروهای متخصص، در این بخش که به عنوان موتور محرک برای پیاده سازی استراتژی و اهداف گروه محسوب می‌شود، بکار گرفته شوند و در زمینه نوآوری، بهره‌وری، کیفیت و دیگر عوامل موثر در افزایش توان رقابتی سازمان‌ها، نقش مهمی بازی کنند.
میزان جذب و اشتغال در واحد تحقیق و توسعه گروه صنعتی انتخاب الکترونیک طی سال‌های اخیر، رشد محسوسی را در جهت تقویت این بخش و انجام بهینه فرایندهای تحقیقاتی و اجرایی و افزایش آگاهی افراد جامعه نشان می‌دهد.
آمار موجود حاکی از افزایش تعداد افراد شاغل در واحد R&D از 70 نفر در سال 1397 به 316 نفر در سال 1400 است اما از آنجا که ارتقا و گسترش این بخش یکی از اهداف عالی و مهم در هر مجموعه‌ای به شمار می‌رود؛ بنابراین چشم انداز تعریف شده برای سال 1401، رسیدن به رقم 900 نفر و بهره‌مندی از تخصص و دانش بیشتر به واسطه بکارگیری طراحان و متخصصان است که این خود می‌تواند گامی مهم در عرصه نگهداشت نیروهای تحصیل کرده و حرکت در مسیر جهانی شدن باشد چراکه صنعتی که جهانی شدن را مبنای کار خود قرار ندهد، محکوم به فنا است و در مقابل صنعتی می‌تواند دوام بیاورد که بازار جهانی داشته باشد.
حاصل بکارگیری این تعداد نیروی توانمند و تحصیل کرده‌ی داخلی، رشد 400 درصدی تولید محصولات و 800 درصدی تولید قطعات بود که مانع فلج شدن و رکود بازار لوازم خانگی بعد از خروج برندهای خارجی شد.
با این وصف می‌توان گفت مجموعه انتخاب الکترونیک با رشد بیش از 700 درصد در جذب نیرو از سال 1397 تا 1400، نقش بسزایی در بسترسازی برای اشتغال جوانان و تحصیل کردگان این مرز و بوم ایفا کرده است.
از آنجا که سرمایه انسانی مهمترین رکن موفقیت در هر سازمان، نهاد و شرکتی است؛ این مجموعه تحت مدیریت محمدرضا دیانی توانسته در راستای بکارگیری نیروی انسانی متخصص و متعهد فراتر از اشتغال‌زایی در رشد و تعالی کارکنان و ارتقا سرمایه‌های انسانی قدم‌های مؤثری بردارد.
