عبدالله اوجالان: پ.ک.ک اسلحه را زمین بگذارد و منحل شود

به گزارش گروه رسانه ای شرق؛  این هیئت شامل احمد ترک، پروین بولدان، سری ثریا اندر، تولای حاتم‌اوغلو، تونجر بکرخان، چنگیز چیچک و فائق اوزگور اَرول بود. همچنین، سه زندانی دیگر به نام‌های عمر خیری کُنار، حامیلی ییلدریم و ویسی آکتاش نیز در این دیدار حضور داشتند.

در جریان این در این نشست، بیانیه‌ای مشترک از سوی عبدالله اوجالان، سه زندانی همراه و هیئت امرالی تنظیم و منتشر شد. هرچند فیلمی از این بیانیه ضبط شد، اما این تصاویر به هیئت تحویل داده نشد و تنها چند عکس از لحظات این دیدار در اختیار آنان قرار گرفت. البته دو مقام ترک بدون ذکر نامشان به میدل ایست آی گفته‌اند که ممکن است این بیانیه از طریق ویدیو منتشر شود، با وجود اینکه یلماز تونچ، وزیر دادگستری ترکیه، پیش‌تر احتمال انتشار پیام تصویری اوجالان را رد کرده بود. پس از این دیدار، هیئت امرالی به استانبول بازگشته و در هتل Elite World در منطقه بی‌اوغلو نشست خبری برگزار کرد. این کنفرانس خبری که از ساعت ۱۷:۰۰ به وقت محلی آغاز شد، شامل قرائت پیام تاریخی عبدالله اوجالان با محوریت صلح و جامعه دموکراتیک بود.

فراخوان صلح و جامعه دموکراتیک

عبدالله اوجالان بیانیبه خود با عنوان فراخوان "صلح و جامعه دموکراتیک" را صادر کرد که متن آن به شرح زیر است:

PKK در قرن بیستم، که پرتلاطم‌ترین قرن تاریخ از نظر خشونت بود، در بستر جنگ‌های جهانی، جنگ سرد، انکار واقعیت کُردها و محدودیت‌های گسترده در زمینه آزادی‌ها، به‌ویژه آزادی بیان، شکل گرفت. این سازمان از نظر تئوری، برنامه، استراتژی و تاکتیک، به شدت تحت تأثیر نظام واقع‌گرای سوسیالیستی آن دوران قرار داشت. با فروپاشی سوسیالیسم واقع‌گرا در دهه ۱۹۹۰ به دلیل مشکلات داخلی، همراه با افزایش آزادی بیان و کاهش انکار هویت در کشور،PKK دچار بحران معنا و تکرار مفرط شد.

بنابراین، مانند بسیاری از سازمان‌های مشابه، دوران خود را به پایان رسانده و انحلال آن ضروری است.

روابط کردها و ترک‌ها

در بخش دیگری از بیانیه اوجالان امده که «ترک‌ها و کردها در طول بیش از هزار سال تاریخ خود، برای حفظ موجودیتشان و مقاومت در برابر قدرت‌های هژمونیک، همواره نوعی اتحاد داوطلبانه را ضروری دانسته‌اند. اما در دویست سال اخیر، مدرنیته سرمایه‌داری به دنبال شکستن این اتحاد بوده است. نیروهای تحت تأثیر این روند، به‌ویژه بر اساس مبانی طبقاتی، این هدف را پذیرفته و در جهت آن حرکت کرده‌اند. تفسیر تک‌بعدی جمهوری‌خواهی، این روند را تسریع کرده است. امروز که این روابط تاریخی به مرحله‌ای شکننده رسیده‌اند، ضروری است که بر پایه روحیه برادری و با در نظر گرفتن باورهای دینی، این روابط را از نو تنظیم کنیم.»

ضرورت جامعه دموکراتیک

رهبر زندانی حزب کارگران کردستان ترکیه ادامه داد که «PKK به عنوان طولانی‌ترین و گسترده‌ترین جنبش اعتراضی و خشونت‌آمیز در تاریخ جمهوری ترکیه، حمایت اجتماعی خود را به دلیل بسته بودن راه‌های سیاست دموکراتیک به دست آورد.

ناسیونالیسم افراطی، که به طور اجتناب‌ناپذیر به سوی راه‌حل‌هایی مانند دولت-ملت جداگانه، فدرالیسم، خودمختاری اداری و راهکارهای فرهنگی‌محور سوق پیدا می‌کند، قادر به ارائه پاسخی به جامعه‌شناسی تاریخی نیست. احترام به هویت‌ها، آزادی بیان، و سازمان‌یابی دموکراتیک تمام گروه‌های اجتماعی، تنها در چارچوب یک جامعه و نظام سیاسی دموکراتیک ممکن است.»

به گفته او «قرن دوم جمهوری ترکیه تنها در صورتی می‌تواند به پایداری و همزیستی برادرانه دست یابد که با دموکراسی تکمیل شود. هیچ راهی جز دموکراتیک برای جستجوی سیستم و تحقق آن وجود ندارد و نمی‌تواند وجود داشته باشد. توافق دموکراتیک، تنها روش ممکن است. دوره صلح و جامعه دموکراتیک، نیازمند زبانی مطابق با این واقعیت است.»

فراخوان به خلع سلاح و انحلال PKK

در فراز مهمی از بیانیه اوجالان، وی فراخوانی برای «خلع سلاح و انحلال PKK» داشت و عنوان کرد «در این فضای سیاسی که با فراخوان دولت باغچه لی، اراده‌ای که رئیس‌جمهور نشان داده، و رویکرد مثبت سایر احزاب سیاسی به این درخواست ایجاد شده است، من فراخوان خلع سلاح را اعلام کرده و مسئولیت تاریخی این تصمیم را بر عهده می‌گیرم. همان‌طور که هر حزب و تشکل مدرن که به اجبار منحل نشده است، به صورت داوطلبانه می‌تواند خود را با دولت و جامعه ادغام کند، شما نیز کنگره خود را تشکیل دهید و تصمیم بگیرید: تمام گروه‌ها باید سلاح‌های خود را زمین بگذارند و PKK خود را منحل کند. به تمام گروه‌هایی که به همزیستی مشترک ایمان دارند و به این فراخوان گوش می‌دهند، درود می‌فرستم.» باید بعد حقوقی بیانیه اوجالان به رسمیت شانخته شود

پس از انتشار این بیانیه، سری ثریا اندر گفت که عبدالله اوجالان به هیئت اعلام کرده است که «بدون شک، خلع سلاح در عمل و انحلال PKK مستلزم به رسمیت شناخته شدن مسیر سیاست دموکراتیک و ابعاد حقوقی آن است.»

پیام نچیروان بارزانی

نچیروان بارزانی، رئیس اقلیم کردستان، پیام خود را درباره‌ی فراخوان عبدالله اوجالان و درخواست‌هایش برای توقف و خلع سلاح پ‌ک‌ک اعلام کرد. در این پیام، بارزانی از تمامی گروه‌ها خواست که به پیام اوجالان توجه کرده و آن را اجرا کنند. بارزانی همچنین بر اهمیت این فراخوان به‌عنوان گامی برای دستیابی به صلح و حل و فصل مسالمت‌آمیز مسائل تأکید کرد.

متن پیام

نچیروان بارزانی به این شرح است: به گرمی از پیام جناب آقای اوجالان و فراخوان وی برای توقف و خلع سلاح پ‌ک‌ک استقبال می‌کنیم. ما از پ‌ک‌ک می‌خواهیم که به این پیام گوش فرا دهد و آن را عملی سازد. امیدواریم این فراخوان زمینه‌ای برای برقراری صلح و حل و فصل مشکلات به‌صورت مسالمت‌آمیز باشد. بی‌گمان دوران جنگ و خشونت باید به پایان برسد و با تلاش برای دموکراسی و صلح، نتایج و دستاوردهای بهتری به‌دست آید، نه با جنگ و خشونت.

ما در اقلیم کردستان همواره از روند صلح حمایت کرده‌ایم و هر آنچه بتوانیم برای پیشبرد این روند انجام دهیم، آماده‌ایم. همچنین از رئیس‌جمهور اردوغان و مقامات حزب عدالت و توسعه ترکیه به‌خاطر تلاش‌هایشان در این راستا قدردانی می‌کنیم، چراکه آنها در ابتدای مسیر با دیدگاه روشن و سازنده‌ای زمینه‌ساز اقدامات صلح‌آمیز شدند. امیدواریم که در مرحله‌ی آینده، تمامی طرف‌های درگیر در ترکیه نیز به فرآیند صلح و حل مشکلات به‌صورت سازنده و آرام ادامه دهند و ثبات و آرامش در کشور و منطقه برقرار شود.

پیام اوجلان، نقطه عطف در مناقشات ترکیه و پ ک ک

  پیش از انتشار فراخوان عصر امروز اوجالان، دو رسانه رویترز و میدل ایست آی، پیام رهبر زندانی پ.ک.ک خطاب به این جریان مسلح کردی (پ.ک.ک) و نیز کردهای سوریه تحلیل کرده و به باورشان با این فراخوان «انتظار می رود که تاثیر قابل توجهی بر تعامل ترکیه با کردها داشته باشد.» با توجه به برخی اظهارات پیرامون اعلام پیام اوجالان از طریق تصویری، این موضوع بازتاب زیادی در رسانه های جهانی داشته است. بر اساس گزارش‌ نشریه میدل ایست آی، دو مقام ترکیه‌ای مطلع از مذاکرات، گفته‌اند که این بیانیه اوجالان نقطه عطفی در مناقشه دیرینه میان ترکیه و پ‌ک‌ک خواهد بود. با این حال، نگرانی‌هایی درباره میزان وضوح و شفافیت بیانیه اوجالان وجود دارد زیرا او به صدور پیام‌های طولانی و مبهم شهرت دارد که می‌توان آن‌ها را به شیوه‌های مختلف تفسیر کرد.

یک منبع آگاه در دولت ترکیه به میدل ایست آی گفته است که آنکارا انتظار دارد پ‌ک‌ک تا حد زیادی از درخواست اوجالان پیروی کند، اما برخی جناح‌ها ممکن است مقاومت نشان دهند. این منبع افزود :«کسانی که از این دستور سرپیچی کنند، با تمام قدرت ارتش و قانون مواجه خواهند شد.»

بر اساس این گزارش، ترکیه از سال ۲۰۱۶، موفق شده است پ‌ک‌ک را از خاک خود بیرون براند. این موفقیت به لطف فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند پهپادهای مسلح و جنگ الکترونیک حاصل شده است. علاوه بر این، استقرار پایگاه‌ها و پیشروی ارتش ترکیه در شمال عراق، مسیرهایی را که پ‌ک‌ک برای ورود به ترکیه استفاده می‌کرد، مسدود کرده و تأثیر این گروه را به حداقل رسانده است.

معاون رئیس حزب حاکم عدالت و توسعه AKP))، در گفت‌وگو با رسانه‌های ترکیه اظهار داشت : «ما انتظار داریم اوجالان از پ‌ک‌ک بخواهد که سلاح‌های خود را زمین بگذارد. این یک آزمون حیاتی برای صداقت پ‌ک‌ک در تعهدش به روند صلح خواهد بود.» رجب طیب اردوغان در جریان این مذاکرات، نقش چندانی ایفا نکرده و مسئولیت سیاسی این روند را به دولت باغچه لی سپرده است تا از ریسک‌های سیاسی احتمالی در امان بماند. با این حال، او در مقاطع مختلف، با اظهاراتی نشان داده که در جریان گفت‌وگوها قرار دارد.

در عین حال، دولت ترکیه طی ماه‌های اخیر سرکوب سیاستمداران و فعالان کرد را شدت بخشیده است، اقدامی که نگرانی‌هایی درباره میزان جدیت آنکارا در تلاش برای صلح ایجاد کرده است. یک مقام ترکیه‌ای در این رابطه به میدل ایست آی گفت:  «دولت نمی‌خواهد در برابر پ‌ک‌ک ضعیف به نظر برسد. هدف آنکارا این است که ضمن پیگیری روند صلح، همچنان به تعقیب و محاکمه کسانی که قوانین را نقض می‌کنند، ادامه دهد.» بر اساس ادعای میدل ایست آی، مقامات ترکیه همچنین تأکید دارند که یکی از عناصر کلیدی هرگونه توافق، آینده نیروهای دموکراتیک سوریه و مظلوم عبدی، رهبر آن، خواهد بود. از نظر آنکارا، عبدی باید اعضای وابسته به پ‌ک‌ک را از این گروه اخراج کرده و در نهایت با دولت جدید سوریه و ارتش دمشق ادغام شود.

به نوشته رویترز، این دیدار بخشی از تلاش‌های دولت ترکیه تلقی می‌شود تا اوجالان را ترغیب کند از پ‌ک‌ک بخواهد سلاح‌های خود را زمین بگذارد. این اقدام می‌تواند به شورشی که این گروه از سال ۱۹۸۴ علیه دولت ترکیه آغاز کرده و تاکنون بیش از ۴۰ هزار کشته برجای گذاشته است، پایان دهد.رویترز معتقد است پیام امروز اوجالان پیامدهای بزرگی برای ترکیه خواهد داشت، چراکه این درگیری طولانی علاوه بر خسارات جانی، آسیب‌های اقتصادی جدی به کشور وارد کرده و تنش‌های اجتماعی را تشدید کرده است. در صورت صدور این پیام، توجه‌ها به واکنش فرماندهان پ‌ک‌ک در کوه‌های شمال عراق معطوف خواهد شد.