فشار آمریکا بر روسیه برای صلح اوکراین

به گزارش گروه رسانه ای شرق؛ استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، روز جمعه در سن پترزبورگ با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، درباره یافتن راهی برای دستیابی به توافق صلح در اوکراین گفتگو کرد. این دیدار در حالی صورت گرفت که ترامپ از روسیه خواسته است تا در این زمینه اقدام جدی انجام دهد.

تصاویر تلویزیون دولتی روسیه، پوتین را در حال استقبال از ویتکاف در کتابخانه ریاست‌جمهوری سن پترزبورگ در آغاز مذاکرات نشان می‌داد. پیش از آن نیز، خبرگزاری ایزوستیا ویدئویی از خروج ویتکاف از هتلی در این شهر منتشر کرده بود که کریل دمیتریف، فرستاده پوتین در امور سرمایه‌گذاری، او را همراهی می‌کرد.

ویتکاف به چهره‌ای کلیدی در فراز و نشیب روابط مسکو و واشنگتن تبدیل شده است، به ویژه با توجه به صحبت‌های طرف روسی درباره سرمایه‌گذاری‌های مشترک بالقوه در قطب شمال و در معادن کمیاب روسیه.

با این حال، این گفتگوها در زمانی انجام می‌شود که به نظر می‌رسد دیالوگ میان آمریکا و روسیه با هدف توافق بر سر آتش‌بس پیش از یک توافق صلح احتمالی برای پایان دادن به جنگ در اوکراین، به دلیل اختلافات بر سر شروط توقف کامل درگیری‌ها، متوقف شده است.

ترامپ که نشانه‌هایی از بی‌حوصلگی از خود بروز داده، از اعمال تحریم‌های ثانویه علیه کشورهایی که نفت روسیه را خریداری می‌کنند، در صورتی که احساس کند مسکو در مورد توافق اوکراین تعلل می‌کند، سخن گفته است. او روز جمعه در پستی در شبکه اجتماعی Truth Social نوشت: روسیه باید حرکت کند. افراد زیادی، هزاران نفر در هفته، در یک جنگ وحشتناک و بی‌معنا در حال مرگ هستند - جنگی که هرگز نباید اتفاق می‌افتاد و اگر من رئیس‌جمهور بودم، اتفاق نمی‌افتاد.”

پوتین گفته است که اصولاً آماده توافق بر سر آتش‌بس کامل است، اما تأکید کرده که هنوز بر سر بسیاری از شروط حیاتی در مورد چگونگی اجرای آن توافق نشده و به گفته او، هنوز به آنچه علل ریشه‌ای جنگ می‌خواند، پرداخته نشده است. به طور مشخص، او گفته است که اوکراین نباید به ناتو بپیوندد، اندازه ارتش آن باید محدود شود و روسیه باید کل قلمرو چهار منطقه اوکراین را که ادعای مالکیت آن‌ها را دارد، به دست آورد، حتی اگر هیچ‌کدام را به طور کامل کنترل نمی‌کند.

با توجه به اینکه مسکو کمی کمتر از ۲۰ درصد خاک اوکراین را کنترل می‌کند و نیروهای روسی به پیشروی در میدان نبرد ادامه می‌دهند، کرملین معتقد است که روسیه در مذاکرات در موقعیت قوی قرار دارد و اوکراین باید امتیاز بدهد. کی‌یف می‌گوید شروط روسیه به منزله تسلیم شدن است.

احتمال دیدار ترامپ و پوتین؟

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفت که پوتین و ویتکhف ممکن است درباره احتمال دیدار رو در روی رهبر روسیه با ترامپ گفتگو کنند. پوتین و ترامپ تلفنی صحبت کرده‌اند اما از زمان بازگشت رهبر آمریکا به کاخ سفید در ژانویه برای دومین دوره چهار ساله ریاست‌جمهوری‌اش، هنوز شخصاً ملاقات نکرده‌اند.

با این حال، پسکوف اهمیت مذاکرات ویتکاف و پوتین را کم جلوه داد و پیش از شروع گفتگوها به رسانه‌های دولتی روسیه گفت که سفر فرستاده آمریکا سرنوشت‌ساز نخواهد بود و انتظار هیچ پیشرفت چشمگیری نمی‌رود. او گفت این دیدار فرصتی برای روسیه خواهد بود تا نگرانی‌های خود را ابراز کند.

مسکو و کی‌یف بارها یکدیگر را به نقض توافق موقت برای عدم حمله به زیرساخت‌های انرژی یکدیگر متهم کرده‌اند.

این دیدار که سومین ملاقات بین پوتین و ویتکاف در سال جاری است، در زمانی صورت می‌گیرد که تنش‌های آمریکا با ایران و چین، هر دو از متحدان نزدیک مسکو، به دلیل برنامه هسته‌ای تهران و جنگ تجاری فزاینده با پکن، افزایش یافته است.

ویتکاف که اوایل روز جمعه از کنیسه‌ای در سن پترزبورگ بازدید کرد، قرار است روز شنبه برای گفتگو با ایران درباره برنامه هسته‌ای‌اش، به عمان سفر کند. ترامپ تهران را تهدید کرده است که اگر با توافقی موافقت نکند، با اقدام نظامی مواجه خواهد شد.

 مسکو بارها پیشنهاد کمک برای دستیابی به یک توافق دیپلماتیک را داده است.

در همین حال، مقامات آمریکایی و روسی گفتند که در جریان گفتگوهای روز پنجشنبه در استانبول، در جهت عادی‌سازی فعالیت هیئت‌های دیپلماتیک خود همزمان با شروع بازسازی روابط، پیشرفت‌هایی داشته‌اند.

دیدار ماه فوریه بین ویتکاف و پوتین با بازگرداندن مارک فوگل، معلم آمریکایی که واشنگتن گفته بود به ناحق توسط روسیه بازداشت شده بود، توسط فرستاده آمریکا به کشورش به اوج خود رسید. روز پنجشنبه نیز، کسنیا کارلینا، کارگر اسپای روسی-آمریکایی که در روسیه به ۱۲ سال زندان محکوم شده بود، با آرتور پتروف که آمریکا او را به تشکیل یک شبکه قاچاق جهانی برای انتقال تجهیزات الکترونیکی حساس به ارتش روسیه متهم کرده بود، مبادله شد.