تغییر اقلیم سالانه موجب مهاجرت ۲۰میلیون نفر می‌شود
رئیس پژوهشکده تغییر اقلیم دانشکده علوم پزشکی دانشگاه دزفول گفت: هر‌ساله به دلیل تغییر اقلیم، ۲۰ میلیون نفر محل سکونت خود را ترک می‌کنند که این مسئله به مرور موجب بروز تعارض‌های فرهنگی، اجتماعی و حتی امنیتی می‌شود.
ایرنا: رئیس پژوهشکده تغییر اقلیم دانشکده علوم پزشکی دانشگاه دزفول گفت: هر‌ساله به دلیل تغییر اقلیم، ۲۰ میلیون نفر محل سکونت خود را ترک می‌کنند که این مسئله به مرور موجب بروز تعارض‌های فرهنگی، اجتماعی و حتی امنیتی می‌شود. محمد‌جواد محمدی‌زاده در کنفرانس ملی آینده و پایداری محیط زیست در پردیس دانشگاه تهران افزود: نگاهی به آینده با استراتژی پایداری محیط زیست موضوع مهمی است که باید به آن توجه ویژه‌ای شود و امیدواریم با پیشرفت و توسعه در حوزه سیاست‌ها و راهبردهای محیط‌زیستی شاهد بهبود شرایط باشیم.
او اظهار کرد: امروزه مهم‌ترین مسئله‌ای که محیط زیست با آن دست به گریبان است، موضوع تغییر اقلیم است که به عنوان یک ابرروند در همه حوزه‌های جوی، اقیانوسی و زیست‌کره اثرات گسترده و وسیعی را برجای گذاشته است. براساس اعلام سازمان‌های بین‌المللی، سال ۲۰۲۳ به عنوان گرم‌ترین سال در تاریخ ثبت شد که تا نیمه اول ۲۰۲۴ هم ادامه داشت. انتشار گازهای گلخانه‌ای از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ حدود ۱.۲ درصد افزایش یافت و به مقدار ۵۷.۴ میلیارد تن معادل دی‌اکسید‌کربن، گازهای گلخانه‌ای انباشته شده است که بسیار خطرناک است. همچنین میانگین گازهایی مانند متان و نیتروژن نیز در‌حال افزایش است. او ادامه داد: پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد گرم‌شدن زمین تا سال ۲۰۲۵ باعث مرگومیر ۱۴.۵ میلیون نفر می‌شود و خسارتی معادل ۱۲.۵ تریلیون در بخش اقتصادی برجای می‌گذارد. براساس اعلام نِیچر، از سال ۲۰۰۰ حدود چهار میلیون نفر در سراسر جهان به علت تأثیرات تغییر اقلیم مانند بروز سیل، خشک‌سالی و گرمای شدید جان خود را از دست دادند.
این درحالی است که نرخ مرگومیر در کشورهای آسیب‌پذیر مانند افغانستان، کنگو و سومالی، ۳.۸ برابر نسبت به کشورهای برخوردار بیشتر است. محمدی‌زاده با اشاره به اینکه تغییر اقلیم به پنج شیوه امنیت جوامع را تهدید می‌کند گفت: رقابت در موضوع آب و زمین یکی از آنهاست؛ چون با گرم‌شدن زمین، فرسایش خاک افزایش و منابع آبی کاهش می‌یابد که در ادامه موجب کاهش عملکرد محصول می‌شود و در‌نهایت منجر به درگیری بر سر آب و زمین خواهد شد. او افزود: مسئله بعدی کاهش تولید غذا‌ست. در این شرایط گرسنگی افزایش می‌یابد؛ چون محصولات کشاورزی کم و قیمت بالا می‌رود که نابرابری اجتماعی و افزایش فقر را به همراه دارد. امروزه ۷۸۳ میلیون نفر در دنیا با گرسنگی مزمن مواجه هستند. به عنوان مثال، در افغانستان ۱۸.۸ میلیون نفر ناامنی غذایی جدی دارند.
رئیس پژوهشکده تغییر اقلیم دانشکده علوم پزشکی دانشگاه دزفول ادامه داد: سومین موضوع مسئله مهاجرت است که روند رو به رشدی دارد که در کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان، کنگو و شاخ آفریقا شاهد آن هستیم. هر سال به دلیل تغییرات اقلیمی ۲۰ میلیون نفر مجبور به ترک محل زندگی خود می‌شوند که این مسئله تضادها و تعارض‌های فرهنگی و اجتماعی را به همراه دارد که در‌نهایت منجر به درگیری در منطقه می‌شود.
او چهارمین موضوع را فقر و نابرابری دانست و گفت: براساس گزارش بانک جهانی، تا سال ۲۰۳۰ حدود ۶۸ میلیون نفر و حداقل ۱۳۵ میلیون نفر به علت تغییرات اقلیمی دچار فقر می‌شوند. موضوع پنجم خشونت است که در کشورهایی مانند سومالی شاهد آن هستیم؛ چون به علت تغییرات اقلیمی بارش‌ها در آن منطقه کاهش یافته در‌نهایت منابع آبی کم شده‌اند که موجب به راه افتادن خشونت و جنگ‌های قبیله‌ای می‌شود و از آنجا که در آن کشورها معمولا زنان مسئول جمع‌آوری و تهیه آب هستند، خشونت‌های جنسی و آزار زنان را
به همراه دارد.
او اظهار داشت: تغییر اقلیم عواقبی مانند گرم‌شدن زمین و به دنبال آن ذوب‌شدن یخ‌ها را به همراه دارد که تأثیرات منفی جدی بر اکوسیستم‌ها و جوامع بشری برجای می‌گذارد؛ آثاری که در تمام حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی اجتناب‌ناپذیر است. از سوی دیگر، روی تنوع زیستی تأثیرگذار است و موجب انقراض گونه‌های گیاهی و جانوری می‌شود که قابل جبران نخواهد بود. بنابراین باید از بین رفتن گونه‌های زیستی را مدیریت کنیم که رسیدن به آن می‌طلبد برای کاهش عواقب تغییر اقلیم برنامه داشته باشیم. محمدی‌زاده تأکید کرد: راه‌های برون‌رفت از تأثیرات تغییر اقلیم زیاد است. یکی از آن، منابع تجدید‌پذیر است که باید به‌خوبی از این ظرفیت استفاده کنیم. باید روی منابع تجدید‌پذیر مانند انرژی خورشیدی، بادی، زمین‌گرمایشی و موجی سرمایه‌گذاری کنیم؛ چون در این شرایط استفاده از سوخت‌های فسیلی کاهش می‌یابد. مدیریت پسماند هم بسیار مهم است؛ یعنی باید هم میزان تولید پسماند را کاهش دهیم و هم نسبت به بازیافت آن جدی عمل کنیم.
او ادامه داد: همچنین کشاورزی پایدار موجب حفظ خاک، منابع آبی و افزایش تولید غذا می‌شود که در‌نهایت سلامت انسان و امنیت جوامع را به همراه دارد. در مجموع در این راستا یکی از ارکانی که به آن بسیار بی‌توجهی شده، موضوع ارتقای سطح آگاهی مردم و آموزش‌های عموم است که می‌توان با کمک سمن‌ها و متخصصان نسبت به اجرای آن اقدام کرد. او با اشاره به اینکه باید چند راهبرد هم مد نظر قرار گیرد، گفت: اول اینکه آینده را نمی‌شود بدون فناوری‌های روز پیش برد. اگر می‌خواهیم با چالش‌های پیش‌رو مقابله کنیم، باید به استفاده از فناوری‌ها برای حفظ محیط زیست اقدام کنیم. البته یک‌سری کارها انجام شده
اما کافی نیست.
به عنوان مثال، استفاده از فناوری در حوزه انرژی بسیار مهم است؛ مانند پنل‌های خورشیدی، توربین‌های بادی و استفاده از انرژی ناشی از امواج دریا که خوشبختانه کشور ما منبعی غنی از تمام آنهاست. رئیس پژوهشکده تغییر اقلیم دانشکده علوم پزشکی دانشگاه دزفول تأکید کرد: مهم‌تر از آن، ذخیره‌سازی انرژی‌های نوین است تا نیاز انرژی کشور تأمین شود. استفاده از هوش مصنوعی در بحث تغییرات اقلیم هم بسیار حائز اهمیت است.
امروزه در بخش کشاورزی و سیستم‌های خدماتی به مدل‌سازی و پیش‌بینی نیاز داریم که با مدیریت هوش مصنوعی امکان‌پذیر است. او اظهار داشت: همچنین ضرورت تقویت صندوق محیط زیست برای اخذ جرایم محیط‌زیستی الزامی است؛ چون در این صورت منابع آلاینده موظف به پرداخت عوارض آلایندگی می‌شود و همان هم صرف حفظ محیط زیست می‌شود. متأسفانه در کشور ما چندان به این مسئله
توجه نمی‌شود.
به عنوان مثال، در کشور آلمان اگر خودروی آلاینده‌ای فقط استارت بخورد، با استفاده از GPS مشخص می‌شود و قبل از اینکه موتور شروع به کار و خودرو حرکت کند جریمه آن لحاظ می‌شود. بنابراین نیاز است مؤلفه‌های زیستی قیمت‌گذاری شود و صندوقی برای دریافت تخلفات و هزینه برای رفع آن آلاینده‌ها ایجاد شود.
