سلطان هیثم پا در جای پای سلطان قابوس میگذارد؟
عمان واسطه آزادی متقابل زندانی ایرانی و زندانی بلژیکی شد
وقتی هفته گذشته خبر سفر سلطان عمان به تهران منتشر شد، پیشبینیها در مورد چنین دیداری به پادرمیانی در خصوص مذاکرات هستهای، میانجیگری بین ایران و مصر و گسترش روابط دو طرفه محدود میشد.
روز جمعه و حتی پیش از آنکه سلطان هیثم به سمت ایران راه بیفتد، خبر اصلی رسید و مشخص شد که او میانجی آزاد شدن اسداللهاسدی دیپلمات ایرانی در قبال آزادی اولیویه وندکاستیل شهروند بلژیکی بوده است.
میانجیگری؛ میراث سلطان قابوس
روابط ایران و عمان از دهه ۵۰ شمسی تا امروز دوستانه و نزدیک بوده است. سلطان قابوس عمان، سلطنت خود را مدیون همکاری ایران با عمان میدانست و همین موضوع باعث شد هیچوقت در همصدایی با دیگر کشورهای عربی، مقابل ایران نایستد.
مسقط بهعنوان جدیترین میانجیگر میان ایران و غرب شناخته میشود. نخستین تلاش این کشور برای پادرمیانی به دهه ۶۰ شمسی برمیگردد. زمانی که سلطان قابوس پیشنهاد میانجیگری بین ایران و ایالات متحده را مطرح کرده بود.
برخی از کارشناسان معتقدند اگر پادرمیانی عمان در جریان مذاکرات هستهای نبود، ایران و غرب نمیتوانستند پشت میز مذاکرات بنشینند و برجام را به سرانجام برسانند.
سلطان هیثم و حل مشکل زندانیان
روز جمعه پنجم خردادماه، وزارت خارجه عمان از آزادی زندانیان ایرانی و بلژیکی خبر داد. در این بیانیه بدون اشاره به نام زندانیان مبادله شده، نوشته شده بود که این افراد پنجشنبه به مسقط منتقل شدند و جمعه به تهران و بروکسل برمیگردند.
مساله آزادی اسداللهاسدی دیپلمات ایرانی زندانی در بلژیک و اولیویه واندکاستیل، امدادگر بلژیکی زندانی در ایران، تبدیل به گره کوری در روابط تهرا ن وبروکسل شده بود.
کمتر از یک هفته قبل از سفر سلطان هیثم به تهران، ماجرای زندانیان ایرانی و بلژیکی حل و فصل شد تا سلطان جدید عمان اولین حسننیت را در قبال ایران از خود نشان دهد.
پای یک پیام در میان است؟
گفتگوهای میان ایران و غرب بر سر بازگشت به برجام به بنبست رسیده است و کشورهای غربی نگران افزایش توان هستهای کشورمان هستند.
اعلام خبر سفر سلطان هیثم به تهران، گمانهزنیها بابت رساندن پیامی از جامعه بینالمللی به ایران را افزایش داد. اما همزمان بسیاری از کارشناسان معتقدند برجام، دستکم در چارچوب پیشین آن، چیزی نیست که غرب در زمان فعلی بهدنبال آن باشد.
احتمال میانجیگری میان تهران و قاهره
ایران و مصر در ماههای اخیر تمایل خود را به برقراری ارتباط پس از ۴۴ سال، نشان دادهاند.
با برقراری روابط میان ایران و عربستان، حالا نوبت به قاهره رسیده است تا بهدنبال مرهم گذاشتن بر زخمهای کهنه باشد.
آخرین سفر خارجی سلطان عمان، پیش از ایران به مصر بوده است و این اتفاق باعث شده تا برخی پیشبینی کنند که او تلاش دارد تا روابط بین تهران و قاهره را برقرار کند.
در بر پاشنه قدیم میچرخد
سفر سلطان عمان به تهران نشان میدهد که در هنوز برای مسقط بر پاشنه سابق میچرخد و دولت جدید هم مایل است راه سلطان قابوس را ادامه دهد.
ایران در سه پرونده مساله هستهای، حل اختلافات منطقهای و مساله زندانیان ایرانی در اروپا درگیر است.
پرونده یکی از این زندانیان، حالا با کمک عمان حل و فصل شده است. اما دیگر پروندههای موجود پیچیدهتر از آن بهنظر میرسند که وابسته به سفر سلطان عمان به تهران باشند.