رفع کمبود کالاهای اساسی و جلوگیری از انحصار از اولویت‌های وزارت جهاد خواهد بود

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، «محمدعلی نیکبخت» روز سه شنبه در صحن علنی مجلس شورای اسلامی در دفاع از برنامه‌های خود برای تصدی گری بر وزارت جهاد کشاورزی افزود: با توجه به فرصت اندک و گستردگی موضوعات بخش کشاورزی و با توجه به اینکه در آستانه آغاز بررسی برنامه هفتم توسعه کشور هستیم، برنامه‌ های خود را بر اساس چهار جهت‌ گیری اصلی مطرح کرد.

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی با بیان اینکه در ابتدا جدیت و تلاش در ادامه اجرای تکالیف قانونی و اسناد بالادستی مورد تاکید است اظهارداشت: دوم؛ رفع عوامل محدودکننده تولید پایدار و بهره‌ ور با تاکید بر سه اصل مهم یعنی خودکفایی در محصولات اساسی، حفظ سرمایه‌های انسانی از طریق رعایت کرامت و ارتقاء سطح معیشت بهره‌ برداران، حفظ منابع پایه مورد توجه است.

نیکبخت تصریح کرد: سوم؛ توسعه متوازن تمامی اجزای زنجیره ارزش با تاکید بر تکمیل زنجیره‌ های ارزشی ملی، استانی و منطقه‌ ای، نقش‌آفرینی مشارکت‌ های مردمی در سرمایه‌ گذاری در توسعه زنجیره‌ های ارزش، کاهش نوسانات تولید و بازار از طریق اجرای سیاست‌ های حمایتی مناسب، کاهش تلفات و ضایعات محصولات کشاورزی، به حداقل رسانی خام‌فروشی محصولات کشاورزی مدنظر است.

وی چهارمین جهت‌گیری را ریل‌گذاری برای تامین امنیت غذایی مردم، کشاورزی دانش بنیان و رشد تولید دانست و گفت: باید در تمامی ارکان بخش کشاورزی به غذا به ویژه هسته‌ های اولیه تولید خودکفا شویم، دوم آن که به روزترین فناوری بومی و تجربه شده کشور و جهان را وارد زنجیره‌ های تولید کنیم.

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی اضافه کرد: رفع عوامل محدودکننده تولید پایدار و بهره‌ ور سالهاست که مورد تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی به منظور خودکفایی در محصولات اساسی است، اما آمار و اطلاعات حاکی از ناپایداری شدید در خودکفایی داریم.

وی گفت: تولید تصادفی و بی‌ برنامه نمی تواند ضامن امنیت غذایی پایدار کشور باشد ضمن آنکه فقط در ۶ سال اخیر، درصد خودکفایی برای گندم ۲۵ درصد، برنج ۲۲ درصد، شکر ۵۴ درصد و جو ۳۱ درصد است و به عبارتی گاهی خودکفایی و گاهی واردکننده بزرگ بوده‌ ایم و در حال حاضر درصد خودکفایی در روغن و ذرت دانه‌ای کمتر از ۱۰ درصد است و دسترسی به امنیت غذایی پایدار با روش‌ های رایج گذشته امکان‌ پذیر نیست.

نیکبخت با بیان اینکه کشاورزی ایران نیاز به یک بازنگری عمیق و طرح تحول‌ زا دارد، افزود: ما برای خودکفایی در محصولات اساسی برنامه داریم به طور مثال خلا عملکرد گندم در آبی و دیم به ترتیب ۱.۵ و ۵ تن است، این یعنی امکان دستیابی به ۱۶ میلیون تن گندم در کشور وجود دارد.

وی افزود: همچنین در بحث تولید جو؛ خلا عملکرد آبی و دیم، ۲ و ۴ تن است این یعنی امکان دسترسی به ۵ میلیون تن جو و خودکفایی و توسعه دامپروری در این بخش وجود دارد.

برنامه طرح جهش دیمزارها برای خودکفایی در تولید محصولات اساسی

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی درباره مبحث خودکفایی محصولات اساسی گفت: دیمزارها ظرفیت مغفولی هستند که از پتانسیل تولیدی بسیار خوبی برخوردارند و دیم‌زارها می‌توانند ضمن تامین بخشی از نیازهای غلات، علوفه، حبوبات و دانه‌های روغنی موجبات اشتغال بیشتر روستاییان و سرمایه‌ گذاری را برای کشاورزان فراهم کنند، بنابراین یکی از برنامه‌ های اینجانب پیگیری جدی طرح جهش تولید در دیم‌زارها است و ارتقاء جنبه‌ های نوآوری آن نیز با کمک نخبه‌ های دانش‌بنیان است.

وی با اشاره به مهمترین برنامه‌ های خود برای تولید پایدار و بهره‌ ور تصریح کرد: این برنامه‌ ای است تحت عنوان حمایت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری از تولیدکنندگان، اولین بخش این برنامه تامین به موقع و باکیفیت و مقرون به صرفه نهاده‌ها است، درحالی که همه ما معتقدیم تولیدکننده نباید به غیر از دغدغه تولید، نگران تامین مواد اولیه خود باشد اما امروز به جرات می‌توان گفت تولید محصولات کشاورزی در ایران در شرایط بسیار کم نهاده و حتی بد نهاده است و بخش قابل ملاحظه‌ای خلا عملکرد و بهره‌وری پایین مربوط به همین مسئله است.

با رانت به ویژه انحصاری شدن تامین مواد اولیه تولید مبارزه خواهم کرد

نیکبخت در بحث تامین نهاده‌ های تولید اظهارداشت: نباید در این مسیر به راهبری سنتی خود اصرار کنیم و تولیدکننده را محکوم به اجرای تصمیم های دولتی خود کرده و آنها را در دام سودجویان قرار دهیم.

وی اضافه کرد: اینجانب به شما قول می‌دهم که با بهره‌گیری از همه امکانات بخش‌ های دولتی و با محوریت بخش خصوصی و تشکل‌ ها و برنامه‌ ای دقیق نظام تامین و توزیع نهاده‌ ها را ساماندهی کند، همچنین با رانت و به ویژه انحصاری شدن مواد اولیه تولید مبارزه خواهم کرد تا حمایت‌ های قیمتی متناسب با واقعیت‌ های کشاورزی کشور داشته باشد.

وی تصریح کرد: درتمام دنیا رابطه مشخصی فی‌ ما بین قیمت محصولات مختلف وجود دارد و متناسب با سیاست‌ های کلان کشور، دولت‌ ها نسبت به حمایت‌ های قیمتی خود اقدام می‌ کنند اما ما از این ناحیه بسیار آسیب‌پذیر هستیم و این سبب شده تولیدکنندگان انگیزه لازم برای تولید محصولات راهبردی را نداشته باشند که این مسئله باعث ایجاد کمبودهای دوره‌ ای می‌شود.

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی گفت: بنابراین اینجانب با استفاده از ابزارهای حمایتی در اختیار و بهره‌ گیری از مجرب‌ ترین متخصصین اقتصادی مدل‌ های موفق کشاورزی قراردادی و حمایت‌ های قیمتی را بومی کرده و با مشارکت جدی بخش خصوصی و مردمی سازی این بخش به تنظیم الگوی تولید خواهم پرداخت و تلاش خواهم کرد تا همه حمایت‌ ها به طور هدفمند و دقیق در طول زنجیره ارزش توزیع شود.

وی ادامه داد: همچنین نوآوری و متنوع‌سازی، روش‌ های خدمات و تامین مالی و افزایش سرمایه‌ گذاری به ویژه تامین مالی زنجیره‌ ای از بخش صنعت، استفاده از ظرفیت‌ های بورس کالا، اصلاح رویکردهای کشاورزی را پیگیری خواهم کرد و سومین بخش این برنامه نیز ارتقاء دانش، مهارت و اطلاعات بهره‌ برداران است.

نیکبخت افزود: بهره برداران باید با کمک فناوری نو و امکانات جدید تولید و امنیت منابع پایدار بازار به طور کامل آشنا باشند و از اطلاعات لازم به صورت برخط استفاده کنند، البته نظام جامع جمع آوری داده، پردازش و انتشار اطلاعات، آمار و توسعه رصدخانه های کشاورزی ایران به عنوان یک ابزار هوشمند در جهت پایش بخش کشاورزی نیازمند بازنگری جدی است که در این راستا با نهادهای مربوطه هماهنگی لازم صورت خواهد گرفت.

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی با اشاره به برنامه های خود در حوزه حمایت از بهره برداران در برابر بلایا و خسارت های طبیعی، سرما و یخبندان، باران های بی موقع، تگرگ و طوفان، بادهای گرم، نوسانات دمایی، سیل و خشکسالی، شیوع بیماری و آفات که منجر به آسیب به دسترنج تولیدکنندگان می شود گفت: نمایندگان بارها و بارها با تولیدکنندگان خسته از این حوادث روبرو شده اند بنابراین اینجانب این موضوع را از دو مسیر نفوذ فناوری های نرم افزاری و سخت افزاری دنیا برای پیش آگاهی و مقابله با بلایای طبیعی و دوم افزایش ضریب نفوذ بیمه با تغییر در ساختار نظام بیمه و تنوع بخشی به ابزارهای بیمه ای دنبال خواهیم کرد.

وی با بیان اینکه توجه به حفاظت و صیانت از منابع محیط زیست یکی از برنامه های اینجانب است اظهارداشت: یکی از موضوعاتی که کمتر به آن توجه شده موضوع خاک است، امروزه در حالی که نرخ خاک سازی در کشور نیم تن در هکتار برآورد می شود شاهد افزایش شدید ۵ تا ۱۶ تن تخریب هستیم. در این راستا مقام معظم رهبری نیز به درستی فرمودند که تجزیه خاک از تجزیه آب مهم تر است.

نیکبخت با اشاره به برنامه های خود در حوزه منابع آبی گفت: مدیریت مصرف آب در حوزه کشاورزی جدی ترین عامل محدود کننده دستیابی به امنیت غذایی است بنابراین با توجه به پیچیدگی موضوع و ابعاد گسترده اجتماعی و اقتصادی تاکید دارم با استفاده از مدل تلفیقی و مشارکتی مردم به عنوان محور اصلی حفظ منابع آب برنامه ریزی کرده و با همکاری وزارت نیرو نظام های تولیدات کم آب بر و تجهیز منطقه به امکانات نرم افزاری و سخت افزاری نوین برای مصرف بهینه را به کارگیری خواهم کرد.

وی تصریح کرد: در حال حاضر کشاورزان و نخبگان زیادی وجود دارند که با سرمایه های خود و قبول خطر پذیری آن اقدام به ورود به فناوری های جدید از جمله آبیاری زیرسطحی در مزارع تولیدات خود استفاده کردند که البته موفق هم بوده اند بنابراین بنده و همکارانم باید صدور مجوزهای لازم را تسریع و فناوری های مورد استفاده را گسترش دهیم.

وزیر پیشنهادی وزارت جهاد کشاورزی افزود: توانمندسازی جوامع مختلف و نفوذ تجهیزات آبیاری مناسب، احیا و مرمت قنات ها و استفاده از اینترنت اشیاء و هوشمند سازی، توسعه و تکمیل شبکه های آبیاری و زهکشی، توسعه کشت در محیط های کنترل شده مانند گلخانه ها، راه اندازی نهضت احداث سایه بان در باغات کشور، استفاده از آب های نامتعارف، بهره گیری بیشتر از آب های سطح و استفاده از گیاهان کم آب بر از جمله برنامه های اینجانب است.

وی با اشاره به برنامه های خود برای حفظ جنگل ها و مناطق، گفت: طرح تنفس جنگل های شمال، سرعت بخشی به حدنگاری، طرح صیانت از جنگل های زاگرس، جنوب و مناطق مرکزی ایران و مدیریت پایدار و مردم محور به دلیل معیشت حدود یک میلیون نفر به ویژه عشایر و نقش کلیدی آن ها در حفاظت از آب و جلوگیری از ورود سیل به مناطق و تولید گوشت قرمز از برنامه های اصلی اینجانب است. اجرای طرح کنترل و پیش آوری سیل و توجه به طرح های آبخیزداری و آبخوان داری از جمله برنامه های بنده است.

نیکبخت به برنامه های خود در حوزه توسعه متوازن زنجیره ارزش در بخش کشاورزی اشاره کرد و افزود: متاسفانه زنجیره های ارزش در کشورمان از جامعیت مناسبی برخوردار نیست و اجزای زنجیره متناسب با ظرفیت اجزای تولیدی نیست بنابراین این امر موجب تلفات بسیاری می شود، در دنیا غریب به ۹۸ درصد از تولیدات کشاورزی پس از برداشت وارد فرآیند بسته بندی می شوند، این درحالیست که در ایران این رقم ۱۵ درصد بوده است و این به معنی خام فروشی و تلفات و ضایعات است.

وی اضافه کرد: در صورت وجود ماشین آلات، برداشت، انبارهای استاندارد و سردخانه ها و حمل و نقل سرد و وجود واحدهای فرآوری در محل های تولید از تلفات گسترده محصولات می کاهد، تنها یک قلم ریزش برگ یونجه در سال به دلیل نبود ماشین آلات مناسب برداشت معادل حداقل ۶۵۰ هزار تن کنجاله سویا است.

وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی با بیان اینکه در بخش توسعه سرمایه گذاری شیلات ظرفیت های بسیار زیادی وجود دارد گفت: در این حوزه برنامه بنده خودکفایی در هسته های اولیه تولید اعم از انواع مواد و مولدها است.

وی به جهت گیری چهارم برنامه های خود اشاره کرد و افزود: یل گذاری برای آینده کشاورزی ایران، در این جهت گیری تلاش کردم در چند حوزه مختلف ریل گذاری داشته باشم، ابتدا راه اندازی شهرک های نوآوری بذر است که با حداکثر استفاده از ظرفیت بخش خصوصی نخبگان علمی و توانمند کشور و با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری انجام می شود که ضمن دستیابی به فناوری های موجود و خودکفایی، زیست بوم فناوری شکل خواهد گرفت که با توجه به شرایط مختلف، ایران را به قطب تولید بذر تبدیل خواهد کرد.

نیکبخت ادامه داد: دومین ریل گذاری؛ راه اندازی نهضت تولید، خوراک دام و پسماندها است و سومین ریل گذاری ایجاد شرکت های حرفه ای خدمات کشاورزی است.

وی پیش بینی کرد: به دلیل افزایش هزینه های تولید در سال های آینده ممکن است مالکین اراضی کشاورزی قادر به تولید نباشند بنابراین یکی از برنامه های بنده ایجاد شرکت های خدمات فنی کشاورزی است که با تشکیل آن ها به واسطه حضور نخبگان کشاورزی و حمایت دولت در زمینه اشتغال نیروهای جوان ایجاد می شود.

وزیر پیشنهادی وزارت جهاد کشاورزی گفت: بنده به تجربه، دانش و دلسوزی نمایندگان باور دارم و در صورت توفیق خدمت در تمامی برنامه ها از شما نمایندگان به عنوان مشاورین امین یاری خواهم گرفت، بنده به خرد جمعی ایمان دارم و میدان را برای مشارکت همگانی نخبگان و فعالان بخش کشاورزی باز خواهم کرد و معتقدم در بخش های مختلف جهاد کشاورزی نیروهای ارزشمندی وجود دارد که بنده مصمم به استفاده از آنها هستم و در انتخاب مدیران و همکارانم از رهنمودهای مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم در خصوص استفاده از نیروهای جوان بهره خواهم گرفت.

وی افزود: قول می دهم با جریان های فساد به شدت مبارزه کنم، رهبر فرزانه انقلاب فرمودند دستگاه کشاورزی برای ما بسیار مهم است، زیرا امنیت غذایی برای کشور بزرگی مثل ایران پرجمعیت و دارای اهداف بلند، بسیار مهم است، بنابراین فرد انتخابی مسئولیت خطیری را برعهده خواهد گرفت که تامین امنیت غذایی و رضایت مردم نیازمند مدیریت و تلاش و مدیریت او و همکارانش می باشد.

وی اضافه کرد: برای اینجانب واژه مدیریت جهادی یادآور روزهای خدمت بی ادعا، صادقانه و پر جنب و جوش جوانی ام است که در محروم ترین روستاهای کشور با فقر و انواع محرومیت های مادی و اجتماعی و قهر طبیعت با تحمل بادهای سیستان و گرمای طاقت فرسای بلوچستان دست و پنجه نرم می کردم.

به گزارش ایرنا، در جلسه علنی امروز (سه‌شنبه، ۳۰ خرداد ماه) مجلس شورای اسلامی، صلاحیت و برنامه‌های محمدعلی نیکبخت وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی دولت سیزدهم مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

در نهایت دکتر محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در این نشست نتیجه رأی نمایندگان به وزیر پیشنهادی را قرائت کرد که براساس آن نمایندگان مجلس با ۱۹۸ رأی موافق، ۴۰ رأی مخالف، ۱۰ رأی ممتنع و بدون رأی باطله از مجموع ۲۴۸ نماینده حاضر در صحن، تصدی وزارتخانه جهاد کشاورزی را به نیکبخت سپردند.