هشدار سیل جدید

شرق: درست در روزهایی که رسانه‌ها در ایران بیش از هر چیز توجه‌شان را به انتخابات مجلس شورای اسلامی جلب کرده‌اند، یکی از استان‌های بزرگ ایران درگیر سیلی گسترده است. بخش‌های زیادی از شهرهای بلوچ‌نشین استان سیستان‌وبلوچستان ایران چند روزی است که در سیل گرفتار شده‌اند و با احتمال ورود سامانه بارشی جدید احتمال وخامت بیشتر اوضاع می‌رود. اگرچه سیل در سیستان‌و‌بلوچستان از ششم اسفند‌ماه در جریان است؛ اما تا ابتدای هفته جاری کمتر رسانه‌ای به آن پرداخته بود؛ اما با پایان انتخابات مجلس اخبار و گزارش‌هایی از وضعیت این سیل در رسانه‌ها منتشر شد؛ سیلی که ۱۱ شهرستان این استان را درگیر کرده و زندگی بیش از ۱۱۰ هزار نفر در روستاهای این استان را که از امکانات کمتری برخوردارند، تحت تأثیر قرار داده است و در صورت نبود امدادرسانی ممکن است در روزهای آینده و با سامانه بارشی جدید فاجعه‌ای جدیدتر به بار بیاورد. در این سیلاب تاکنون یک کودک و یک نوجوان هم جان باخته‌اند.

هشدار هواشناسی

دیروز، مدیر‌کل هواشناسی سیستان‌و‌بلوچستان با اشاره به صدور هشدار سطح نارنجی هواشناسی از فعالیت سامانه بارشی در جنوب و جنوب غرب این استان خبر داد. او گفت: از صبح سه‌شنبه تا بعداز‌ظهر چهارشنبه (۱۵ تا ۱۶ اسفند)، در شهرستان‌های زرآباد، فنوج، لاشار، قصرقند، نیکشهر، سرباز، راسک، کنارک، چابهار و دشتیاری رخداد بارش باران، برخی نقاط رگبار، رعد‌وبرق و احتمال بارش تگرگ و تند‌باد لحظه‌ای به‌ویژه جنوب غرب استان پیش‌بینی می‌شود. او از مردم خواست از اسکان و تردد در حاشیه مسیل‌ها و رودخانه‌ها خودداری کنند و همچنین به کشاورزان برای محافظت از محصولات کشاورزی توصیه کرد: دامداران از چرای دام در مناطق مرتفع خودداری کنند. همچنین افراد در ترددهای جاده‌ای احتیاط کنند و برای کاهش خسارات احتمالی تمهیدات لازم در نظر گرفته شود. او پیش‌از‌آن گفته بود: براساس نتایج نقشه‌های هواشناسی، از دوشنبه تا چهارشنبه (۱۴ تا ۱۶ اسفند) بر روی دریای عمان رگبار و رعدوبرق، تندباد لحظه‌ای و وزش باد تا حدود ۵۰ کیلومتر در ساعت و افزایش ارتفاع موج تا حدود دو متر پیش‌بینی می‌شود.

بحران آب شرب و خسارت‌های دیگر

سیستان‌و‌بلوچستان استانی است که نامش با محرومیت گره خورده است. در مواقع بروز حوادثی مانند سیل اخیر، چنین محرومیت‌هایی خودش را بیش‌از‌پیش نشان می‌دهد. در گزارش‌های مردمی از سیل سیستان‌و‌بلوچستان بارها به کمبودهایی اشاره شده که نشان می‌دهد زیرساخت‌ها در این استان در وضعیت نابسامانی است. آقای هوتی، یکی از فعالان مدنی سیستان‌و‌بلوچستان در گفت‌وگو با «شرق» می‌گوید که بیش از هر چیزی در این سیل چالش‌های زیرساختی سیستان‌و‌بلوچستان خودش را نشان داده است؛ مسائلی که سال‌ها برای رفع آنها تأکید می‌شود؛ اما اقدامی انجام نمی‌شود و در زمان چنین بحرانی خودش را بیش‌از‌پیش نشان می‌دهد. یکی دیگر از اهالی سیستان‌و‌بلوچستان که در یک برنامه زنده تلویزیونی گزارشی از وضعیت سیستان‌و‌بلوچستان بعد از سیل می‌داد، از وضعیت بحرانی آب آشامیدنی در این مناطق می‌گوید و از مردم تقاضا کرده بود تا به کمک هلال‌احمر آب معدنی را به سیل‌زده‌ها برسانند. این یکی از همان بحران‌هایی است که در نبود زیرساخت‌های مناسب خودش را نشان می‌دهد. از سوی دیگر اعداد و ارقام هم از خسارت‌های بالای سیل در سیستان‌و‌بلوچستان خبر می‌دهند. ایوب کرد، مدیر‌کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای سیستان‌و‌بلوچستان، در‌این‌باره به رسانه‌ها گفته: بر اثر بارش‌های هفته گذشته و جاری‌شدن سیلاب ۳۰۰ میلیارد ریال به راه‌های حوزه استحفاظی این اداره کل خسارت وارد شده است. هم‌زمان با هشدار سازمان هواشناسی مبنی بر ورود سامانه بارشی به استان، ۱۸ اکیپ راهداری با ۲۰۰ نفر نیروی راهداری در محورهای مواصلاتی تحت پوشش این اداره کل برای سفر ایمن کاربران جاده‌ای مستقر شدند؛ ولی شدت بارش‌ها به حدی بود که به ابنیه فنی راه‌ها، محورهای مواصلاتی و محورهای روستایی تحت پوشش خسارت وارد کرد. مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای سیستان‌و‌بلوچستان افزود: بر اثر بارندگی‌های اخیر شاهد خسارت در محورهای مواصلاتی و روستایی شهرستان‌های سراوان، گلشن‌، سیب و سوران مهرستان و بخشی از محورهای روستایی شهرستان خاش بوده‌ایم. کرد گفت: بارندگی و ریزش کوه در محور گلشن به سراوان سبب مسدودشدن این محور شده بود که با تلاش شبانه‌روزی راهداران، علاوه بر بازگشایی این محور ‌به بیش از ۲۰ خودروی گرفتار در سیلاب این منطقه امدادرسانی شد و جان چهار نفر نیز که خودروهای‌شان در سیلاب گیر افتاده بود، نجات پیدا کرد.

وضعیت ناگوار کشاورزان

یکی از ساکنان مناطق سیل‌زده در گفت‌وگو با «شرق» می‌گوید عمده مردم در مناطق سیل‌زده به‌ویژه جامعه بزرگ روستاییان این استان به کار کشاورزی مشغول هستند و سیل در آستانه بهار خسارت‌های زیادی به موزستان‌ها و دیگر باغات این استان وارد کرده است. همچنین رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان سیستان‌وبلوچستان میزان خسارت واحدهای تولیدی، زیرساخت‌های بخش کشاورزی، باغات و مزارع زیر کشت محصولات خارج از فصل ناشی از بارندگی‌های سیل‌آسای چند روز گذشته در جنوب استان را سنگین ارزیابی کرد و افزود: عمده خسارات وارده به بخش کشاورزی در شهرستان‌های زرآباد، دشتیاری، چابهار، قصرقند، نیکشهر، کنارک، راسک، فنوج، سرباز، سیب و سوران و مهرستان بوده است. سیدمحمدرضا سیدحسینی، در نشست ستاد بحران استان که با حضور وزیر کشور، در چابهار برگزار شد، افزود: بیشترین خسارت به ۱۸‌هزارو ۹۹۳ هکتار از اراضی زراعی آبی، هزارو 933 هکتار اراضی باغی، ۲۲۱ واحد گلخانه، ۳۰۰ واحد دامداری روستایی و عشایری، ۴۵ رأس دام سبک و سنگین، ۱۵ کلنی زنبور عسل، ۲۷۱ حلقه چاه کشاورزی، ۵۰ دستگاه ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی، ۱۱۵ رشته قنات، ۱۰۴ کیلومتر جاده بین مزارع و جاده عشایری، ۶۳ کیلومتر انتقال آب با لوله و کانال، ۸۴ بندسار و سازه آبخیزداری و ۵۹ باب استخر ذخیره آب در این بارندگی سیل‌آسا وارد شده است.

2 هزار میلیارد تومان خسارت

روز گذشته سخنگوی سازمان مدیریت بحران کشور اعلام کرد که تاکنون براساس برآوردهای انجام‌شده دو هزار میلیارد تومان در پی سیل به استان سیستان‌و‌بلوچستان خسارت وارد شده است «به دلیل این سیلاب‌ها و آب‌گرفتگی حدود ۸۰۰ واحد مسکونی آسیب‌ دیده که از این تعداد ۳۰۰ واحد احداثی (باید نوسازی شود) و ۵۰۰ واحد نیاز به تعمیر دارد». این برآورد خسارت در حالی است که به گفته رضا اکبری، معاون راهداری و حمل‌‌و‌نقل جاده‌ای سیستان‌و‌بلوچستان در بخشی از روستاها همچنان جریان آب برقرار است و امکان بازگشایی تا فروکش‌کردن آب وجود ندارد «برنامه‌ریزی شده که تا ۱۰ روز، همه مقاطعی که دچار آب‌‌گرفتگی شده است، ترمیم و تردد برقرار شود». موضوعی که علی‌بخش شه‌بخش، رئیس شورای اسلامی بخش باهوکلات در شهرستان دشتیاری، هم به آن اشاره کرده است: «کل شهرستان دشتیاری ۱۸۴ روستا دارد و در بخش باهوکلات ۷۴ روستا داریم، در این بخش هنوز مسیر ۱۵ روستا مسدود است و هیچ‌گونه دسترسی وجود ندارد؛ ولی متأسفانه تا این لحظه هیچ‌گونه خدمات امدادرسانی انجام نشده است». او همچنین گفته: «دیروز یک بالگرد در فراز آسمان بود، وقتی پرسیدیم متوجه شدیم گویا در آن یکی از مسئولان با مقامات استانی حضور داشتند، فقط در آسمان یک دور زدند و رفتند؛ اما متأسفانه حاضر نشدند پایین بیایند و از نزدیک وضعیت سیل‌زده مردمانی را که با تراکتور پای صندوق‌های رأی رفتند، ببینند. اهالی و مردم پای کار هستند؛ اما وضعیت طوری هست که برای امدادرسانی نیاز به بالگرد داریم؛ به طوری‌ که با وجود فروکش‌کردن آب در برخی روستاها، حدود چهار یا پنج روز هست که به اهالی آنها هیچ‌گونه جیره غذایی نرسیده و هیچ امکاناتی وجود ندارد. ناگفته نماند که محمد رئیسی، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق سیستان‌و‌بلوچستان هم تخریب ۱۵۷ تیر برق، خسارت به ۱۷ دستگاه ترانس و یک دستگاه تقویت‌کننده ولتاژ و نیز تخریب ۱۰ کیلومتر شبکه فشار متوسط و فشار ضعیف در شهرستان‌های دشتیاری، چابهار، قصرقند و نیکشهر بر اثر باران، توفان و سیلاب خبر داده است. این روزها نیروهای مردمی آستین بالا زده‌اند و در کنار محلی‌ها در سیستان‌‌و‌بلوچستان تمام‌قد در کنار مردم سیل‌زده ایستاده‌اند. اگرچه این کمک‌ها به‌تنهایی کافی نیست و به گفته برخی از فعالان اجتماعی این استان مهم‌ترین کمک برای سیل‌زده تهیه بولدوزر برای هدایت و جمع‌آوری آب‌ها و همچنین ایجاد سیل‌بند است. به‌ویژه آنکه مردم این منطقه هنوز در اضطراب سیل تازه به سر می‌برند. عبدالباسط وحدتی، معاون امدادونجات جمعیت هلال‌احمر شهرستان چابهار، در همین زمینه به خبرآنلاین گفته: «تیم‌های امدادی پنج استان با تجهیزات کامل به ما ملحق شدند، هرکدام در بخش‌های مختلف مستقر می‌شوند و تا آخرین لحظه کنار مردم هستند. روزهای اولِ بارندگی مسیر دسترسی به حدود ۴۰۰ روستا مسدود بود؛ اما روزهای بعدی که آب فروکش کرد، حدود ۲۰۰ روستا در محاصره آب بودند، در این روزها روستایی که مسیر دسترسی به آن مسدود شده باشد، خیلی کم است، شاید حدود ۲۰ الی ۳۰ روستا این وضعیت را دارند؛ آن‌هم روستاهایی که بیشتر سمت شهرستان دشتیاری یا بخش باهوکلات هستند، همچنان در مسیرهای دسترسی محدودیت وجود دارد».