به ممنوعالکاری پایان دهید!
اسفندماه امسال ویدئویی از «فاطمه معتمدآریا»، بازیگر سینما، در فضای مجازی دست به دست شد که از مهاجرت خود خبر میداد. او در یک نشست گفته بود اولینباری که بعد از دادگاههای متعدد توانسته پاسپورتش را بگیرد و برای یک فستیوال به فرانسه برود، همسرش به او توصیه کرده که به ایران بازنگردد؛ چراکه ممکن است پاسپورتش دوباره گرفته شود. درنتیجه، معتمدآریا بهگفته خودش، بیش از یک سال است که مقیم فرانسه است.

به گزارش گروه رسانه ای شرق؛ این شرح ماجرا درواقع بهنوعی شرح مشت نمونه خروارگونهای از شرایط بسیاری از هنرمندان در ایران است؛ ممنوعالکار، سرگردان، احتمالاً درگیر دادگاههای متعدد و وضعیتی در تضاد با شعارهای دولت. شهریورماه امسال «فاطمه مهاجرانی»، سخنگوی دولت، در آیین نکوداشت زندهیاد امین تارخ تأکید کرده بود نگاه دولت چهاردهم برای به تصویر کشیدن واقعیتها و آرزوها در سینما، حمایتی است و برای رفع ممنوعالکاری هنرمندان بهویژه سینماگران زن بهدنبال وفاق ملی خواهد بود.
بهمنماه امسال و در حاشیه چهلوسومین جشنواره فیلم فجر هم رسانهها از «خبر خوش معاون اول رئیسجمهور برای هنرمندان ممنوعالکار» تیتر زدند. خبر خوش از زبان محمدرضا عارف درباره رفع ممنوعالکاری چنین بود که «مشکلات که بلافاصله حل نمیشود و هر چیزی روندی دارد».
حالا سال رو به پایان است و در روزهای واپسین ۱۴۰۳ هنوز بسیاری از هنرمندان ممنوعالکار هستند. هنر، بخشی جداییناپذیر از هویت اجتماعی و فرهنگی هر کشور است. محدودیت در فعالیت آنها، صرفاً بهمعنای ایجاد محدودیت برای یک فرد یا گروه نیست، بلکه تأثیر آن در سطحی وسیعتر، بر فضای فرهنگی و اجتماعی کشور قابلمشاهده خواهد بود.
ممنوعالکاری هرچند ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، اما پیامدهای آن معمولاً فراتر از حوزه فردی است و به کلیت فضای هنری کشور ارتباط پیدا میکند. زمانی که یک هنرمند از فعالیت منع میشود، بخشی از جریان طبیعی تولیدات فرهنگی و هنری دچار اختلال میشود. این مسئله نهفقط بر روند کاری هنرمندان، بلکه بر صنعت هنر، سینما، تئاتر و حتی رسانهها نیز تأثیر میگذارد.
رفع این محدودیتها میتواند به پویایی بیشتر فضای فرهنگی کشور کمک کند. مخاطبان هنر بهعنوان بخشی از جامعه، علاقهمندند که بتوانند انتخابهای متنوعتری داشته باشند و شاهد حضور همه هنرمندان در عرصههای مختلف باشند. همچنین، بازگشت هنرمندان به صحنه میتواند انگیزهای برای نسلهای جدیدتر باشد که با اطمینان بیشتری مسیر فعالیتهای هنری را دنبال کنند.
دولت چهاردهم با وعده وفاق ملی روی کار آمد، اما وفاق تنها با شعار محقق نمیشود. وفاق نیازمند اقدامات عملی و عینی است که بتواند اعتماد ازدسترفته را بازسازی کند. رفع ممنوعالکاری هنرمندان یکی از این اقدامات ضروری است. اما تا زمانی که این ممنوعیتها پابرجاست، وفاق ملی نیز فقط در حد یک شعار باقی میماند.