|

تنش‌های اجتماعی روزهای اخیر؛ منجر به هشدارها برای تقویت همبستگی ملی و جلوگیری از تفرقه شده است

دو قطبی‌سازی در راستای تعمیق بحران‌ها

دو‌قطبی‌هایی در حال‌ شکل‌گیری هستند که زمینه‌ساز رشد گرایش‌های افراطی در جامعه خواهند شد که به تعمیق بحران‌ها منتهی می‌شوند؛ از اینرو وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید عباس صالحی، در توییتی به موضوع حساس دو‌قطبی‌سازی میان ایران و اسلام پرداخت و هشدار داد که نباید آتش‌بیار این معرکه شد.علی اکبر صالحی هم در توییتی نوشته«هرگونه شعار یا سخن نسنجیده می‌تواند به خواسته بدخواهان کشور منجر شود و از مردم خواست که در زمین این بدخواهان بازی نکنند»

دو قطبی‌سازی در راستای تعمیق بحران‌ها

به گزارش گروه رسانه ای شرق، با شروع تعطیلات سال نو؛ تنش‌های عمومی از جنس تقویت اختلاف نظرهای فرهنگی و اجتماعی و متعاقب آن دو قطبی سازی در جامعه به وضوح رو به گسترش بوده است از ماجرای ارومیه  گرفته تا ارامگاه خیام و فردوسی و… . «مردم در مقابل هم» پروژه‌ای است که از هفته ها قبل به بهانه‌های مختلف در حال اجراست، زمانیکه صف‌کشی خیابانی به دعوت تندروهای جریان اصولگرایی کلید خورد اولین جرقه‌های تشدید تنش اجتماعی نمایان شد با هر تحصن و تجمع این جماعت؛ نگرانی از تبعات ایستادن مردم در برابر هم رنگ جدی به خود گرفت.

تحلیل‌ها نشان می‌دهند که این تجمعات، علاوه بر ایجاد تنش‌های اجتماعی، به تقویت دو‌قطبی‌های سیاسی نیز دامن زده‌اند. برخی از این تحلیل‌ها بر این نکته تأکید دارند که سیاست‌های قهری و الزام‌آور در حوزه حجاب، به جای کاهش تنش‌ها، باعث افزایش اعتراضات و نارضایتی عمومی خواهد شد و ادامه روند تجمعات و تحصن ها خشم عمومی را شعله ور خواهد کرد.از سوی دیگر، برخی کارشناسان معتقدند که این تجمعات به عنوان نمادی از اختلافات فرهنگی و اجتماعی در جامعه ایران عمل می‌کنند و نیازمند مدیریت هوشمندانه و گفت‌وگوی سازنده میان گروه‌های مختلف هستند.

اما در عین ناباوری نه تنها تا کنون جلو این تندروی ها گرفته نشده که حمایت مالی و معنوی برخی از نمایندگان مجلس را هم با خود داشته اند.بنابراین گسترش تنش به ابعاد مختلف زندگی مردم در ایام تعطیلات نوروز اجتناب‌‌ناپذیر شد و اکنون جامعه ابستن تحولاتی نچندان خوش ایند است و هر روز در شهری و استانی مردم مقابل هم صف ارایی میکنند.

دو‌قطبی‌هایی در حال شکل گیری است کخ زمینه‌ساز رشد گرایش‌های افراطی و رادیکال در جامعه خواهند شد که خود به تعمیق بحران‌ها می‌انجامد. 

از اینرو وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سید عباس صالحی، در توییتی به موضوع حساس دو‌قطبی‌سازی میان ایران و اسلام پرداخت و هشدار داد که نباید آتش‌بیار این معرکه شد. او با اشاره به کتاب "خدمات متقابل اسلام و ایران" از شهید مطهری، از روندی انتقاد کرد که به تقابل میان شخصیت‌های برجسته‌ای چون حکیم عمر خیام و امام‌زاده محمد محروق منجر شده است. صالحی تأکید کرد که ظاهراً دست‌های پنهانی در تلاش‌اند تا این دو‌قطبی را تشدید کنند.

این اظهارات نشان‌دهنده نگرانی از تأثیرات منفی این دو‌قطبی‌سازی بر وحدت ملی و فرهنگی کشور است.نگرانی که علی‌اکبر صالحی، رئیس بنیاد ایران‌شناسی، هم انرا احساس کرده و در واکنش به وقایع اخیر ارومیه، بر اهمیت هوشیاری مردم در مقابله با اقداماتی که وحدت ملی و تمامیت سرزمینی ایران را تهدید می‌کنند، تأکید کرد. او در توییتی هشدار داد که هرگونه شعار یا سخن نسنجیده می‌تواند به خواسته بدخواهان کشور منجر شود و از مردم خواست که در زمین این بدخواهان بازی نکنند.

این موضع‌گیری صالحی نشان‌دهنده نگرانی او از افزایش دو‌قطبی‌ها در جامعه و اثرات منفی آن بر وحدت ملی است. او با اشاره به سوءاستفاده برخی از شرایط حساس کشور، بر ضرورت درایت و بصیرت در مواجهه با این چالش‌ها تأکید کرد. این پیام می‌تواند به عنوان هشداری برای تقویت همبستگی ملی و جلوگیری از تفرقه تلقی شود. اگر بخواهید جنبه‌های دیگری از این موضوع را بررسی کنیم، در خدمت هستم.

محمد رضا باهنر هم در گفت‌وگویی که اخیرا داشته 

بر سخنان گذشته تاکید کرده و‌گفته:«حزب اللهی‌ها توقع اضافی نکنند که ۹۰ درصد جامعه مثل این‌ها فکر کنند؛ مردم می‌خواهند زندگی کنند» او‌همچنین از عدم اجرای قانون حجاب هم به عنوان چهره‌ای مهم در جریان اصولگرایی حمایت کرده است.این سخنان باهنر می‌تواند در راستای کاهش تنش‌ها و دو‌قطبی‌ها تفسیر شود، زیرا او به جای حمایت از رویکردهای تندروانه، بر لزوم مدیریت هوشمندانه و جلوگیری از ایجاد اعتراضات اجتماعی تأکید کرده است.

بنابراین اگر واقع‌گریانه به اتفاق‌های هفته های اخیر بنگریم دیدن دستهایی پنهان برای ایجاد دو قطبی و قرار دادن مردم در برابر یکدیگر دشوار نخواهد بود و به همین دلیل نگرانی ها از تبعات این رفتارهای رادیکال رو به گسترش است.

photo_2025-03-27_17-07-47

در شرایطی که  مشکلات اقتصادی، مانند بیکاری، تورم و اختلاف طبقاتی، باعث ایجاد تقابل میان طبقات اجتماعی شده است.

همچنین، افزایش نارضایتی‌های عمومی و کاهش اعتماد به نهادهای حکومتی، به تشدید دو‌قطبی اجتماعی کمک کرده است.

مردم عاصی از تورم و کاهش لحظه‌ای ارزش پول ملی و کوچک شدن سفره‌هایشان توان تحمل شرایط روانی افزون بر مشکلات خود را ندارند و همین امر سبب شدت گرفتن واکنش ها در برابر اختلاف نظرها شده است.  از طرفی شکاف بین جناح‌های سیاسی اصلی کشور، مانند اصولگرایان و اصلاح‌طلبان، باعث ایجاد فضایی از رقابت و تقابل شده است. نبود فضای گفت‌وگو و تعامل مؤثر میان گروه‌های سیاسی، این شکاف را عمیق‌تر کرده و به دو‌قطبی‌های سیاسی دامن می‌زند.دو قطبی که طرف بازنده در انتخابات ریاست جمهوری بیش از سایر جناح ها به دنبال گسترش اسن است تا بتواند برای دور بعدی انتخابات قدرت و نفوذ خود را تقویت کند. از سویی تنوع فرهنگی و مذهبی در ایران، در عین حال که فرصتی برای غنی‌تر کردن جامعه است، به دلیل نبود مدیریت صحیح می‌تواند باعث تنش‌های قومی، مذهبی و فرهنگی شود. اختلاف نظر در ارزش‌ها و باورها میان گروه‌های مختلف، یکی از عوامل اصلی دو‌قطبی فرهنگی است.دو‌قطبی‌هایی که می‌توانند باعث کاهش همبستگی و انسجام ملی شوند، به‌ویژه در شرایط بحرانی. همچنین تضادها و اختلافات میان گروه‌های مختلف می‌تواند به تنش‌های اجتماعی بیشتر و در مواردی حتی به خشونت منجر شود.

این شکاف‌ها و تقابل‌ها می‌توانند فرآیندهای تصمیم‌گیری در سیاست و مدیریت کشور را مختل کنند.انهم در روزهایی که کشور به لحاظ مشکلات اقتصادی و تحریم های بیشمار در شرایط حساسی قرار دارد و نگرانی از تصمیمات بین المللی بر همه جوانب زندگی ایرانیان سایه افکنده است.

بنابراین بیش از هر زمان دیگری نیازمند ایجاد فضای گفت‌وگو  و تفاهم در جامعه هستیم و  تقویت آموزش‌های همزیستی مسالمت‌آمیز یک ضرورت در ایران بزرگ با اقوام و خرده فرهنگ‌های مختلف است.

بنابراین مدیریت هوشمندانه  چالش‌های اقتصادی،سیاسی و اجتماعی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است و دامن زدن به اختلاف نظرها بازی با اتش است.