موضع رئیسجمهوری جوزف عون نسبت به ایران چیست؟
لبنان جدید
لبنان پس از بیش از دو سال بیدولتی و بحران سیاسی، سرانجام روز پنج شنبه جوزف عون را به عنوان رئیسجمهور جدید خود انتخاب کرد. این انتخاب گامی مهم برای پایان دادن به خلا قدرت و بازسازی نهادهای دولتی لبنان است. با وجود چالشهای فراوانی که لبنان از جمله بحران اقتصادی و وضعیت سیاسی پیچیده خود با آن مواجه است، این انتخاب ممکن است فرصتی برای تغییرات مثبت در معادلات داخلی و بینالمللی لبنان باشد.
به گزارش شرق؛ فرانسه، آمریکا، اسرائیل، ایران، عربستان سعودی و قطر ابراز امیدواری کردند که این امر منجر به ثبات و رفاه در لبنان شود.
جوزف عون در دور اول تنها ۷۱ رای از ۱۲۸ رای ممکن را کسب کرده بود، اما در دور دوم با ۹۹ رای به اکثریت رسید و به مقام ریاستجمهوری لبنان دست یافت.
هیچ حزب سیاسی در لبنان نتوانسته بود اکثریت لازم را در پارلمان برای تحمیل نامزد خود به دست آورد که به یک بحران سیاسی عمیق در این کشور منجر شد.
شانس عون پس از کناره گیری نامزد مورد نظر حزب الله، سلیمان فرنجیه، از رقابت های ریاست جمهوری افزایش یافت.
بلوک جنبش میهنی آزاد به رهبری جبران باسیل، داماد میشل عون، رئیس جمهور پیشین، تنها جناحی بود که به همراه برخی از مستقلین به جوزف عون رای ندادند.
منابع سیاسی اشاره کردند که عربستان سعودی به ویژه پس از دیدار هفته گذشته شاهزاده یزید بن فرحان، فرستاده عربستان سعودی با سیاستمداران لبنانی، سیگنالهای مثبتی نسبت به عون نشان داده است.
ایالات متحده همچنین با ادامه کمک های نظامی به ارتش لبنان، که عون از سال 2017 رهبری آن را برعهده داشت، حمایت غیرمستقیم از عون نشان داده است. این در چارچوب سیاست دیرینه ایالات متحده برای حمایت از نهادهای دولتی لبنان در مواجهه با نفوذ حزب الله است.
انتخاب جوزف عون به عنوان رئیس جمهور با استقبال گسترده در داخل و خارج از لبنان مورد توجه قرار گرفت، زیرا این تغییری تلقی می شود که تکمیل کننده تغییری است که در سوریه رخ داده است، یعنی باز شدن صفحه ای جدید وکاهش نفوذ ایران در دو کشوری که در طول دو دهه گذشته در معرض بحران های درهم تنیده سیاسی و اقتصادی بوده اند.
اگرچه حزب الله و جنبش امل در پیروزی رئیس جمهور جدید در دور دوم رای گیری سهیم بودند، اما تصمیم برای حمایت از او برای آنها آسان نبود، زیرا عون انتخاب آنها نبود و همچنین از تعهداتش می ترسیدند.
عون خود را متعهد کرده بود، چه در تماسهایش با احزاب خارجی و چه در... سخنرانیای که پس از انتخابش ایراد کرد، که در آن مشخص بود که برای تثبیت حق دولت در انحصار حمل سلاح تلاش خواهد کرد، به این معنی که او موظف به خلع سلاح حزب الله است.
او در سخنرانی اش حتی اشاره ای به مقاومت نکرد، اما بر لزوم جلوگیری از حملات اسرائیل و رفع هرگونه اشغالگری، چه از طریق کنترل مرزها و چه با ایجاد یک استراتژی دفاعی یکپارچه برای جلوگیری از هرگونه تجاوز، تاکید کرد.
حزب الله و جنبش امل در دور اول رای سفید را انتخاب کرده بودند که در آن مشخص بود اکثریت زیادی به فرمانده ارتش رای داده اند، بنابراین، این دو حزب به گفته محمد رعد نمی خواستند مخالف وفاق ملی باشند رئیس بلوک پارلمانی حزب الله، با این حال، می خواست نقش خود را در آوردن رئیس جمهور بدون پسوند قانون اساسی تایید کند.
پیش از آن شایعه شده بود که حزب الله و جنبش امل قبل از حمایت از عون ضمانت هایی مانند اختصاص وزارت دارایی به سهم فرقه شیعه و گذراندن مکانیسم بازسازی از صندوق جنوب که متهم به سوء ظن فساد است، خواسته اند.
اما عون، از دادن هرگونه تضمینی به هر حزبی خودداری کرد و سخنرانی وی پس از ادای سوگند قانون اساسی، عناوین برنامه ریاست جمهوری وی را در بر داشت.
عون گفت: دخالت در قوه قضائیه ممنوع است و برای مجرم و مفسد مصونیت وجود ندارد. هیچ مافیایی قاچاق مواد مخدر و پولشویی وجود ندارد. عون ضمن تاکید بر نیاز به روابط بهتر با کشورهای عربی و جامعه بینالمللی، از لبنان خواست تا به بیطرفی مثبت پایبند باشد.
●برجسته ترین چالش های پیش روی عون
عون و دولتی که او تشکیل خواهد داد با چالشهای عمدهای روبرو هستند که مهمترین آنها بازسازی پس از جنگ اخیر بین اسرائیل و حزبالله است که بخشهایی از جنوب و شرق کشور و حومه جنوبی بیروت را ویران کرد.
چالش دیگر اجرای توافق آتشبس است که خروج اسرائیل از مناطقی در جنوب است که شامل تعهد به قطعنامه 1701 شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال 2006 است که یکی از مفاد آن خروج حزبالله از مرزها، خلع سلاح همه گروههای مسلح است.
اگر لبنان موفق به تحمیل کنترل دولتی بر سلاحها و متحد کردن تلاشها برای تعیین مرزها شود، ممکن است لبنان به طرف منسجمتری در مذاکرات خود با اسرائیل تبدیل شود.
اجرای اصلاحات فوری برای تقویت اقتصاد پس از بیش از پنج سال سقوط بی سابقه نیز از اولویت های عون و دولت بعدی او است.
لبنان از یک فروپاشی مالی همه جانبه رنج می برد، زیرا پول محلی بیش از 90 درصد ارزش خود را از دست داده است و بیش از 80 درصد از جمعیت زیر خط فقر قرار گرفته اند.
ریاست جمهوری جوزف عون وعده تغییر قواعد بازی لبنان و اسرائیل را می دهد، اما با موانع داخلی و خارجی مواجه است.
توانایی رئیسجمهور برای بسیج حمایت داخلی و اجرای دیدگاه حاکمیتیاش تعیین میکند که آیا این مرحله آغازی جدید برای لبنان است یا گسترش چرخه بحرانهای مزمن برای این کشور.
در مورد رویکرد جوزف عون نسبت به ایران، اطلاعات دقیقی در منابع بینالمللی در دسترس نیست. با این حال، تحلیلگران سیاسی بر این باورند که وی در تلاش است تا رویکردی متوازن میان جناحهای داخلی لبنان و بازیگران منطقهای و بینالمللی اتخاذ کند. اما سیاسیت های اودر برابر حزب الله تا حدودی رقم زننده نگاه او به ایران است.