در نامه جامعه محیط‌‌زیستی ایران به پزشکیان مطرح شد
رئیس سازمان محیطزیست از پرسنل سازمان انتخاب شود
جمعی از اساتید دانشگاهها، محیط‌بانان، کارشناسان و کارکنان سازمان محیطزیست و همچنین فعالان و کنشگران حوزه محیطزیست و منابع طبیعی در نامهای به مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور منتخب دولت چهاردهم درخواست کردند که رئیس سازمان حفاظت محیطزیست کشور از جمع پرسنل همین سازمان انتخاب شود.
جمعی از اساتید دانشگاهها، محیط‌بانان، کارشناسان و کارکنان سازمان محیطزیست و همچنین فعالان و کنشگران حوزه محیطزیست و منابع طبیعی در نامهای به مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور منتخب دولت چهاردهم درخواست کردند که رئیس سازمان حفاظت محیطزیست کشور از جمع پرسنل همین سازمان انتخاب شود.
به‌گزارش «شرق»، در این نامه که با موضوع «درخواست انتصاب رئیس سازمان حفاظت محیطزیست از پرسنل سازمان» روز شنبه 23 تیرماه 1403، به دفتر مسعود پزشکیان ارسال شده، چنین آمده است: «از سال 1401 پویشی توسط آحاد جامعه محیطزیست ایران، مبنی‌بر انتصاب رئیس سازمان حفاظت محیطزیست، برای اولین‌بار از درون مجموعه محیطزیست کشور در قالب کارزاری راه‌اندازی و منتشر شد و از رئیس‌جمهور شهید درخواست شد که این پویش مورد اجرا قرار گیرد. این پویش، امروز به درختی تنومند تبدیل شده و به‌شکل یک مطالبه صنفی به‌حق مورد انتظار متخصصین، اندیشمندان و کارشناسان این حوزه درآمده است که دلایل و جزئیات آن تقدیم حضور می‌شود». این گروه از محیطزیستیها با اشاره به اینکه با کمال مسرت، پیروزی جنابعالی را به‌عنوان چهاردهمین رئیس‌جمهور ایرانِ عزیز تبریک عرض می‌کنیم و امیدواریم در انجام وظایف خطیر قوه مجریه با توکل بر خداوند سبحان، موفق و همواره با عزت و مستدام باشید، این‌طور نوشتند: «رئیس‌جمهور محترم ملت شریف ایران؛ به استحضار می‌رساند بیش از نیم‌قرن از تأسیس سازمان حفاظت محیطزیست و قریب 46 سال از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی می‌گذرد. سازمان حفاظت محیطزیست کشور در راه حفاظت از انفال و مواهب الهی حدود 150 شهید تقدیم این سرزمین کرده است. پرواضح است این سازمان در نیم‌قرن گذشته همانند سایر دستگاههای اجرائی به درجه‌ای از توانایی علمی و تخصصی رسیده، که بعد از 50 سال برای اولین‌بار از بین 8000 پرسنل این سازمان، رئیس آن انتخاب و به‌عنوان معاون رئیس‌جمهور منصوب شود. این مطالبه به‌حق آحاد جامعه محیطزیست از رئیس‌جمهور عزیز است». امضاکنندگان نامه پنج دلیل برای درخواست خود مطرح کرده و اولین دلیل خود را این‌طور توضیح دادند: «سازمان حفاظت محیطزیست یک دستگاه کاملاً تخصصی و حاکمیتی است و در 50 سال گذشته انتخاب رؤسای خارج از بدنه سازمان موجب تولید انواع حاشیه و هزینه‌های فراوان برای کشور شده و این حواشی در ادوار گذشته باعث ناکارآمدی این سازمان تخصصی و عدم‌انجام درست وظایف خطیر آن شده و خروجی آن علاوه‌بر نارضایتی جامعه محیطزیست، موجب بحرانها و ابرچالشهای زیست‌محیطی مثل آلودگی هوا، گرد‌و‌غبار، کمبود آب و خشکسالی، پسماند و کاهش تنوع زیستی برای کشور شده است».
ضرورت آشنایی با مبانی علمی و عملی محیطزیست
دلیل دوم و سومی که این گروه برای ضرورت انتخاب رئیس سازمان محیطزیست از درون آن سازمان مطرح کرده‌اند بدین شرح است: «آحاد جامعه محیطزیست انتظار دارند، در دهه پنجم انقلاب اسلامی ایران یک نفر از بدنه تخصصی سازمان که با مبانی علمی و عملی دانش محیطزیست آشنایی کامل دارد، به‌عنوان رئیس انتخاب شود تا انگیزه و امید و شوق انجام کار به این سازمان بی‌ر‌مق برگردد و بتوان محیطزیست ایران عزیز را که میراث فرزندان و نسل آتی است، به‌درستی مدیریت و برای آیندگان حفاظت کرد. دلیل سوم این است که اعتماد به پرسنل موجب تکریم جامعه محیطزیست کشور، خوشحالی فعالان و دوستداران محیطزیست و مردم است و برگ زرینی در دولت برای ایران خواهد بود. دولتی که شعار به‌حق و درست آن از منظر قرآن کریم و نهج‌البلاغه بر این است که شایستگان زمام امور را به دست بگیرند، زیرا مسئولیتها امانات الهی هستند و در‌نتیجه کار به کارشناسان و متخصصان همان مجموعه واگذار شود».
انتخاب رئیس سازمان محیطزیست از خارج این سازمان چه مشکلاتی ایجاد کرده؟
در ادامه این نامه در تشریح دلیل چهارم برای اهمیت انتخاب رئیس سازمان از میان پرسنل این سازمان این‌طور نوشته شده است: «آسیبشناسی پنج دهه گذشته نشان می‌دهد که انتخاب رؤسای سازمان حفاظت محیطزیست بیرون از مجموعه علاوه‌بر ایجاد یک وقفه بلندمدت برای شناخت ایشان از وظایف سازمان موجب مشکلات ذیل بوده است:
الف. رؤسای منصوبشده تا همین امروز در بدو ورود تعداد زیادی از همکاران خود را از بیرون سازمان به‌عنوان مدیران ارشد و میانی به کار گماردند که موجب به‌حاشیه‌راندن متخصصین و کارشناسان محیطزیست شد و همیشه حاشیه‌های مهم‌تر از متن گریبانگیر این سازمان بوده و عملا نتوانسته به وظایف و مسئولیتهای خود بپردازد.
ب. عدم واگذاری مسئولیتها به کارشناسان متخصص، موجب بی‌انگیزگی کارکنان و متخصصین این حوزه شده که علاوه‌بر داشتن مدارج علمی از بهترین مراکز علمی ایران و جهان، تجارب کمنظیری در ردههای مختلف محیطزیست کشور دارند. مع‌الاسف در ادوار گذشته مدیران ارشد و میانی سازمان حتی به‌اندازه انگشتان یک دست از کارشناسان محیطزیست نبوده‌اند.
پ. عدم‌شناخت از شغل محیط‌بانی و محیط‌بانان که حدود نیمی از جمعیت سازمان حفاظت محیطزیست (4000 نفر) را این جان‌برکفان تشکیل می‌دهند، موجب شده که آسیبهای جدی و جبران‌ناپذیری به محیط‌بانان وارد شود، تشکل‌های مردم‌نهاد، فعالان محیطزیست و کارشناسان محیطزیست اعتقاد دارند کسانی میتوانند بار مسئولیت سازمان حفاظت محیطزیست را عهدهدار شوند که درد‌‌و‌رنج محیط‌بانی را لمس کرده باشند.
ت. سازمان دچار یک عقب‌ماندگی تاریخی است که عدم‌توانایی در پیاده‌سازی وظایف حاکمیتی، نظارتی و عدم‌اجرای سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری مدظله العالی و برنامه‌های توسعهای و قوانین موجود محیطزیست نمونه‌هایی در سنوات اخیر است».
رئیس سازمان محیطزیست باید چه مشخصاتی داشته باشد؟
امضاکنندگان نامه به رئیس‌جمهور دولت چهاردهم در ادامه به ویژگیهای مورد نیاز رئیس سازمان محیطزیست اشاره کرده و در قالب دلیل پنجم برای درخواست خود این‌طور نوشتهاند: «ما اعتقاد راسخ داریم رئیس سازمان حفاظت محیطزیست باید شاخصها و ویژگیهای ذیل را داشته باشد:
داشتن تقوا و التزام عملی به اصول و مبانی نظام جمهوری اسلامی ایران
برخورداری از سلامت و صلابت نفس و پاکدستی
تسلط علمی و تجربی بر موضوعات مختلف محیطزیست (نه صرفا یک رشته تحصیلی خاص) به‌عنوان یک علم میانرشتهای
درک صحیح و استراتژیک از نیازهای اقتصادی کشور و توانایی پیوند آن با رکن حیاتی توسعه فرابخشی
شناخت ظرفیت‌های بین‌المللی محیطزیست در ایجاد تعاملات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی با کشورهای منطقه و جهان
تسلط بر قوانین و مقررات حقوق داخلی و بین‌المللی محیطزیست
تجربه و دانش ایجاد تعامل میان دستگاههای اجرائی مؤثر بر محیطزیست
مقبولیت و خوشنامی در میان پرسنل سازمان حفاظت‌محیط زیست کشور
تجربه کارشناسی، کار اجرائی و مدیریتی در سطوح مختلف سازمان حفاظت محیطزیست».
رئیس‌جمهور از فرصت تاریخی استفاده کند
در بخش پایانی نامه، نگارندگان و امضاکنندگان این نامه، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور منتخب را مورد خطاب قرار داده و نوشتند: «اکنون با افتخار یک فرصت تاریخی در پیش‌روی جنابعالی فراهم شده و برای اولین‌بار و برای ایران، با یک تصمیم کارشناسی و به حرمت خون شهدای گران‌قدر محیط‌بان و ندای آحاد جامعه محیطزیست لبیک گویید و از کارشناسان محیطزیست ایران یک نفر را به‌عنوان رئیس سازمان انتخاب و منصوب فرمایید؛ چراکه اگر مقامات و افراد درون سازمانی، درست انتخاب شوند، در بهبود جو سیاسی پیرامون برنامه‌های محیطزیست موفقتر از بیرونی‌ها خواهند بود و تأثیر شگرف در رشد و پیشرفت توسعه پایدار خواهند داشت. مزید استحضار برای انتخاب رئیس سازمان از مجموعه متخصصان سازمان حفاظت محیطزیست و در صورت صلاحدید به تعداد لازم افراد شایسته و متناسب با نگاه و رویکرد دولت برای پیاده‌سازی برنامه و سیاست‌های اجرائی، معتقد به مبانی، اصول و اهداف دولت برای ایران در بین پرسنل محیطزیست کشور وجود دارد که به حضورتان معرفی خواهند شد». بنا به گزارش «شرق»، این نامه را 460 نفر امضا کرده‌اند که به‌دلیل محدودیت کلمه، از انتشار اسامی همه این افراد در روزنامه اجتناب می‌شود اما نام تعدادی از امضاکنندگان بدین شرح است: احمدعلی کیخا، عضو هیئت علمی دانشگاه زابل و معاون اسبق محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست؛ احمدرضا لاهیجانزاده، معاون سابق محیطزیست دریایی سازمان حفاظت محیطزیست کشور و مدیرکل اسبق استان‌های خوزستان و بوشهر؛ حمید ظهرابی، معاون اسبق محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست و مدیرکل اسبق حفاظت محیطزیست استان‌های سمنان، اصفهان و فارس؛ جلیل بادام فیروز، عضو هیئت علمی پژوهشکده محیطزیست و توسعه پایدار و مدیرکل اسبق حفاظت محیطزیست استان کهگیلویه‌و‌بویراحمد؛ مجید مخدوم، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و رئیس انجمن ارزیابی محیطزیست ایران و عضو شورای عالی محیطزیست؛ سعید محمودی، مدیرکل سابق حفاظت محیطزیست استان تهران و مدیرکل اسبق حفاظت محیطزیست استان‌های سیستان‌و‌بلوچستان، مرکزی و فارس؛ مصطفی نخعی، نماینده مجلس شورای اسلامی دوره یازدهم و دوازدهم و عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی؛ محمد بهرامی، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی و عضو هیئت علمی دانشگاه؛ رضا سپهوند، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی و عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان؛ محمود قاسمپوری عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس و عضو هیئت مؤسس انجمن تنوع زیستی ایران؛ مرجان شاکری، متخصص و پژوهشگر حوزه محیطزیست و مدیرکل سابق حفاظت محیطزیست استان کرمان؛ محمد درویش، عضو هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور؛ بهمن ایزدی، رئیس هیئت مدیره کانون سبز فارس و فعال و کنشگر محیطزیست؛ فاطمه آرتا، معاون سابق مرکز آموزش محیطزیست و تربیت محیط‌بان سازمان محیطزیست؛ شهرام شیران زائی، پژوهشگر مشاور اسبق معاونت محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی؛ بهروز ساری‌صراف، عضو هیئت علمی گروه آب‌و‌هواشناسی دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی دانشگاه تبریز. گفتنی است در سال 1401 کارزاری با موضوع انتخاب رئیس سازمان محیط زیست از میان پرسنل این سازمان راه‌اندازی شد که توانست امضا و تأیید دو هزار و 60 نفر را بگیرد. این تعداد مخالف انتخاب رئیس سازمان محیط زیست از خارج این سازمان بودند برای همین با شرکت در کارزاری اعلام کردند که رئیس سازمان محیط زیست باید از میان کارکنان، مدیران و کارشناسان خود این سازمان انتخاب شود.
