در ستایش «شنیدن»

‌شرق: همایش یک‌روزه گفت‌وگوی ملی درباره وفاق، پنجشنبه به ابتکار معاونت راهبردی ریاست‌جمهوری و سخنرانی رئیس‌جمهور در سالن همایش کتابخانه ملی ایران برگزار شد. همایشی که به دنبال تبیین گفتمان دولت چهاردهم، یعنی وفاق ملی بود و همراه با سخنرانی رئیس‌جمهور در این همایش، پنل‌های تخصصی هم برای برررسی ابعاد گوناگون وفاق ملی برگزار شد. در این همایش، معاون راهبردی رئیس‌جمهور و برخی از وزرا و بسیاری از چهره‌های سیاسی حضور داشتند.

منیت‌ها اجازه نمی‌دهد حق دیگران دیده شود

در ابتدای این همایش، رئیس‌جمهور که سخنران اصلی این همایش بود، تأکید کرد: ایران جایی است که حق و عدالت را باید به خود ببیند و برای حق و عدالت شاخص وجود دارد. مسعود پزشکیان ادامه داد: جایی که دیگران را نمی‌بینیم و عدالت را رعایت نمی‌کنیم، این منیت است که اجازه نمی‌دهد حق دیگران دیده شود و منصفانه برخورد شود. عامل بی‌عدالتی و نادیده‌گرفتن حقوق انسان‌ها منیت است. در آیات و احادیث زیادی تأکید شده، هم برای حق و هم برای عدالت باید برمبنای حق عمل شود. پیامبر (ص) فرستاده شده تا بر‌اساس حق عمل کند و تابع هوای نفس نشود. کسانی که راه‌شان را از این مسیر کج کنند، به عذاب عظیمی گرفتار می‌شوند، چون روز حساب و کتاب را یادشان می‌رود.

جامعه و دنیای تک‌صدایی مرده است

در ادامه همایش، معاون راهبردی رئیس‌جمهور ابراز امیدواری کرد روش او در وفاق از سوی دیگران دنبال شود. محمدجواد ظریف افزود: خیلی خوش‌شانس بودیم که اعضای هیئت دولت در این همایش حضور داشتند. یاد‌گرفتن به معنای توافق و موافقت نیست. قرار ما این است که بشنویم. شنیدن به ما این امکان را می‌دهد که بهترین‌ها را انتخاب کنیم. شنیدن مایه تعقل است.

معاون رئیس‌جمهور تأکید کرد: وفاق به این معنی نیست که همه یک جور فکر کنیم و به هم علاقه فراوانی داشته باشیم؛ گرچه الفت یکی از نعمات خداوند به ماست. اگر با آرامش گفت‌وگو نکنیم، از هم پراکنده می‌شویم. داشتن دیدگاه‌های مختلف باعث بالندگی می‌شود. جامعه و دنیای تک‌صدایی مرده است. عده‌ای در دنیا به زور اسلحه صدای مخالف را می‌خواهند خفه کنند. آمریکا هم در جامعه بین‌المللی نتوانست به زور اسلحه صدای مخالف را آرام کند. ما هنوز هستیم، با وجود آنکه رنج دیده‌ایم.

پنل جریان‌های سیاسی و وفاق ملی

در بخش دیگری از این همایش نمایندگان جریان‌های سیاسی با حضور در پنل جریان‌های سیاسی و وفاق ملی در همایش گفت‌وگوی ملی درباره مباحث مختلف صحبت کردند و خواستار توافق بر سر اصول مشترک شدند. محمدرضا جلایی‌پور به ‌عنوان رئیس در پنل جریان‌های سیاسی و وفاق ملی با بیان اینکه اجماع در گفت‌وگوها این است که بازی حذفی سیاسی باید متوقف شود و منازعه باید تبدیل به رقابت شود، تأکید کرد: برای شروع حول مسائل اقتصادی، وفاق گسترده‌تری بین نیروهای سیاسی داخل حاکمیت وجود دارد. حول مسائل اقتصادی اجماع زیادی وجود دارد اما همه مسئله موضوع اقتصاد نیست. باید درباره دیگر بازیگران این میدان به توافق برسیم.

تبدیل وفاق به اپوزیسیون، «هرگز»

سعید آجرلو، دیگر عضو پنل، گفت: اگر کسی در وفاق دنبال تغییر قانون اساسی است، بنده می‌گویم، هرگز. اگر جریان وفاق تبدیل به اپوزیسیون نظام شود، کارش تمام است.

‌ موضوع وفاق حل‌شدنی است، اما...

همچنین محمد قوچانی در بخشی از این پنل با تأکید بر ضرورت اصلاح قانون انتخابات مبتنی‌بر تحزب، تأکید کرد: تا این‌طور نشود، مشکل وفاق حل نمی‌شود. بنده در آستانه ۵۰‌سالگی قرار دارم و دیگر جوان نیستم که بخواهم با ناپختگی حرف بزنم. باید از آسمان پایین بیاییم و روی زمین با هم صحبت کنیم.

نقش جنگ‌طلب‌ها در وفاق

عماد بهاورد هم با بیان اینکه وفاق بدون مشارکت و حضور مردم امکان‌پذیر نیست، تصریح کرد: اینکه تمام صلح‌طلبان کشور و دنیا دور هم جمع شوند‌ اما جنگ‌طلبان همراهی نکنند، نمی‌توان به توافق رسید. باید این گروه‌ها را به شکلی کنترل کرد تا سیستم را به سمت تنش و درگیری نبرند.

پنل مفهوم‌سنجی وفاق ملی

در ادامه پنل‌هایی که در حاشیه همایش گفت‌وگوی ملی درباره وفاق ملی، با حضور کارشناسان و استادان تشکیل شد، پنل مفهوم‌سنجی وفاق ملی بود که کارشناسان حاضر بر محدودبودن زمان و افزایش جدی فشارهای دشمنان بر ایران و لزوم رسیدن به وفاق ملی تأکید کردند.

‌وفاق باید تبدیل به گفتمان و نهادینه شود

در این پنل سیدصادق حقیقت در اظهاراتی تأکید کرد: رئیس‌جمهور برای اینکه درباره وفاق موفق شود، باید فشار اقتصادی را از طبقات اجتماعی بردارد. باید گفتمان وفاق مانند گفتمان اصلاحات نهادینه شود؛ موضوعی که در گفتمان اعتدال اتفاق نیفتاد.

زمینه‌های وفاق قدرتمند باید ایجاد شود

در ادامه این پنل، هادی خانیکی هم با بیان اینکه «انتظار نتیجه‌ای متفاوت از این همایش در مقایسه با همایش‌های مشابه گذشته می‌رود» ادامه داد: در نشست‌های مختلف دانشگاهی و مدنی، مسئله وفاق مطرح شده است و ما نیز امروز در این نشست باید درباره این مفهوم به نتیجه برسیم. از گفتمان اعتدال اثری در جامعه سیاسی دیده نشد اما گفتمان اصلاحات به صورت نسبی در جامعه نهادینه شد. زمینه‌های قدرتمند وفاق ملی باید به وجود آید.

وفاق در گرو حل مسئله «ایران»

همچنین سعید معیدفر در این پنل گفت: نمی‌توانیم بدون شناخت ایران اولویت‌های مورد نیازمان را تعیین کنیم. متأسفانه استراتژی‌هایی تعیین کرده‌ایم که جواب‌گو نیست. به همین دلیل است که هر‌یک از مسئولان و استادان دانشگاه‌ها می‌گویند چیزی که من می‌گویم، اولویت کشور است. او تأکید کرد: وفاق زمانی اتفاق می‌افتد که مسئله ایران در داخل حل شود، نه مسئله این جناح و آن جناح و این حزب و آن تشکیلات.

«وفاق» برای «تنازع» پادزهر تولید کند

ابوالفضل دلاوری هم در ادامه پنل با بیان اینکه مفهوم وفاق در دولت جدید معنا و مفهوم دیگری پیدا کرده است، ادامه داد: در سیاست تنازعی بازیگران و نیروهای سیاسی تمام موضوعات را به حوزه تعارض و تخاصم تبدیل می‌کنند و بعد درگیری به وجود می‌آورند. آنان خودِ منازعه را هدف قرار می‌دهند. وفاق باید برای این دیدگاه پادزهر تولید کند تا سیاست مصالحه جایگزین شود.

پنل وفاق ملی و توسعه

در ادامه، نمایندگان جریان‌های سیاسی با حضور در پنل وفاق ملی و توسعه به بحث و تبادل نظر با یکدیگر پرداختند.

آقای پزشکیان در چارچوب وفاق باید قدرت را بازآرایی کند

محمد فاضلی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه، به‌عنوان رئیس پنل وفاق ملی و توسعه با بیان اینکه وفاق به روایتی نیاز دارد تا جامعه بین‌المللی را تحت تأثیر قرار دهد، افزود: ایران امروز فاقد روایتی است که کشورهای دیگر را تحت تأثیر قرار بدهد. ایران امروز هیچ داستان انسجام‌بخش قانع‌کننده‌ای ندارد. رسیدن به وفاق مستلزم روایتی است که همه مردم جامعه آن را باور کنند. آقای پزشکیان در چارچوب وفاق باید قدرت را بازآرایی کند، به نحوی که گروه‌های نخبه میانی از صحنه قدرت کم‌رنگ شوند و توافقی شکل بگیرد تا هسته سیاسی داخلی توسعه پیدا کند. حل مشکل فقر چندبعدی و تولید بزرگ‌مقیاس قابل رقابت در جهان ازجمله مهم‌ترین اثرات این توسعه‌یافتگی است.

نزاع میان گروه‌های مختلف مانع رشد است

محسن یزدان‌پناه، استاد دانشگاه، هم در این پنل عنوان کرد: بیشتر از یک دهه است که رشد کشور متوقف شده است و نزاع میان گروه‌های مختلف جامعه افزایش پیدا کرده است. در صورت تشدید نزاع، نیازهای اولیه برای رشد را نمی‌توانیم تجربه کنیم.

جاه‌طلبان در صورت وفاق هم گامی در راستای توسعه کشور برنخواهند داشت

همچنین حسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران، در این پنل با بیان اینکه مسئولانی که فاقد جاه‌طلبی مثبت هستند، در صورت وفاق هم گامی در راستای توسعه کشور برنخواهند داشت، تصریح کرد: رقابت بین نهادهای خصوصی و سیاسی بهتر باعث اصلاح کشور می‌شود. وفاق ملی محصول توسعه است. دکتر پزشکیان با انتخاب شعار وفاق و تنظیم رابطه خوب خود با رهبر انقلاب فرصت خوبی برای توسعه کشور در اختیار دارد. در‌حال‌حاضر در سیاست خارجی کشورمان وضعیت پرچالشی را داریم. آقای پزشکیان باید متوجه باشد که جایگاه مهم و نقش تاریخی را می‌تواند ایفا کند.

مسائل توسعه‌ای و شکاف‌ها باید حل شود تا وفاق ملی شکل بگیرد

احمد موثقی، استاد دانشگاه، هم در ادامه پنل وفاق ملی و توسعه با اشاره به اینکه توسعه سیاسی به معنای ظرفیت و کارآمدی یک نظام سیاسی در پاسخ‌گویی به بحران‌های جامعه است، افزود: تا زمانی که مسئله هویت ملی شکل نگیرد، انسجام و وفاق ملی شکل نخواهد گرفت. مسائل توسعه‌ای و شکاف‌ها باید حل شود تا وفاق ملی شکل بگیرد. بسیج ملی برای توسعه باید شکل بگیرد. دولت و بخش خصوصی باید در این موضوع کمک کنند. توسعه صلح‌محور باید در دستور کار دولت و حکومت قرار بگیرد.

در پایان همایش «گفت‌وگوی ملی برای وفاق ملی» معاون رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه نشنیدن مردم یعنی راه غلط را ادامه‌دادن، گفت مردم اصل وفاق هستند. 30درصدی که در این انتخابات شرکت نکردند، کسانی هستند که درد کشور را می‌فهمند. باید با اینها گفت‌وگو کنیم. وفاق به معنای تقسیم رانت و ایجاد شرکت سهامی نیست. وفاق به معنای شنیدن مخالفان دولت و شنیدن مردم است. هرچه داریم، از مردم داریم. اگر مردم نبودند، جنگ را باخته بودیم. مردم در برابر اشغال ایران و تحریم‌ها مقاومت کردند. حضور مردم در انتخابات ۹۲ به اوباما نشان داد تحریم بر مشارکت مردم اثری نداشت. خیلی از راه‌حل‌ها را مردم می‌دانند.