رئیس جمهور سابق فیلیپین بازداشت شد
میراث خونین دوترته
رودریگو دوترته، رئیس‌جمهور سابق فیلیپین، به اتهام جنایات علیه بشریت در جریان سرکوب مرگبار مواد مخدر دستگیر شد.
به گزارش گروه رسانه ای شرق؛ این دستگیری پس از صدور حکم دادگاه کیفری بین‌المللی و در میان گمانه‌زنی‌ها درباره فرار احتمالی او به هنگ‌کنگ صورت گرفت.
رودریگو دوترته ، رئیس‌جمهور سابق فیلیپین، که به دلیل سرکوب مرگبار قاچاق مواد مخدر میراثی وحشیانه از خود به جای گذاشت، بر اساس حکمی که دادگاه کیفری بین‌المللی به اتهام جنایات علیه بشریت صادر کرده بود، دستگیر شد. این اتهامات به هزاران نفری مربوط می‌شود که در جریان جنگی که او علیه مواد مخدر در دوران سیاسی چند دهه‌ای خود به راه انداخت، کشته شدند. بازداشت او نقطه پایانی بر تحقیقات بین‌المللی درباره این قتل‌ها بود که بیش از یک دهه به طول انجامید.
دوترته بار دیگر در جریان سفر آخر هفته‌اش به هنگ‌کنگ مورد توجه قرار گرفت، زمانی که این سفر گمانه‌زنی‌هایی را
برانگیخت مبنی بر اینکه او ممکن است برای فرار از حکم دستگیری بین‌المللی قریب‌الوقوع، در حال تبعید به هنگ‌کنگ باشد. او روز یکشنبه به عنوان سخنران اصلی در تجمعی از هزاران مهاجر فیلیپینی شاد و پرچم‌به‌دست حاضر شد که استادیوم ساوثورن در منطقه وان چای مرکز شهر را پر کرده بودند.
دوترته که اکنون 79 ساله و در وضعیت سلامتی نامناسبی است، برای نامزدهای سناتوری حزب سیاسی خود پیش از انتخابات میان‌دوره‌ای 12 می در فیلیپین تبلیغات می‌کرد. او گفت که آگاه است دادگاه کیفری بین‌المللی به دلیل کمپینش علیه مواد مخدر غیرقانونی که هزاران مظنون را به کام مرگ کشاند، حکم دستگیری او را صادر کرده است. او بار دیگر سعی کرد سرکوب وحشیانه‌اش را توجیه کند و جمعیت او را تشویق کردند. اما در نهایت، پلیس او را هنگام پیاده شدن از هواپیما در فرودگاه بین‌المللی مانیل فیلیپین بر اساس حکم دادگاه کیفری بین‌المللی دستگیر کرد.
جزئیات دوترته و پرونده‌اش دوترته ، که پیش از این دادستان، نماینده کنگره و شهردار دیرینه شهر داوائو در جنوب فیلیپین بود، با سخنان تند و زننده‌اش علیه نخبگان، کلیسای کاتولیک و غرب، نام سیاسی خود را جنجالی ساخت. او همچنین به عنوان یک چهره پوپولیست و حامی فقرا دیده می‌شد، اما شاید بیشتر به دلیل رویکرد وحشیانه‌اش به جرم و جنایت، به ویژه مواد مخدر غیرقانونی، به یاد آورده شود.
در جریان سرکوب پلیس تحت فرمان او در داوائو در آغاز قرن بیست و یکم، تخمین زده می‌شود که 1000 مظنون، که عمدتاً فقیر بودند، کشته شدند. یکی از افسران پلیس درگیر در قتل‌های داوائو که بعداً از دوترته جدا شد، به آسوشیتد پرس گفت که تا 10,000 مظنون توسط او و دیگر تیم‌های ضربت پلیس و غیرنظامی تحت رهبری دوترته کشته شدند.
تعداد کشته‌شدگان در این سرکوب برای سال‌ها به طور هشداردهنده‌ای بالا بود و به دوترته القابی مانند «مجازاتگر» و « دوترته هری» داد، برگرفته از شخصیت پلیس فیلم‌های غربی که توجه کمی به قانون داشت. فعالان حقوق بشر گفتند که مردم از شهادت علیه دوترته در دادگاه می‌ترسیدند.
در سال 2016، دوترته با وعده جسورانه اما ناموفق ریشه‌کن کردن مواد مخدر غیرقانونی و فساد در عرض سه تا شش ماه، در کشوری که مدت‌ها از جرم و جنایت و رسوایی‌های فساد خسته شده بود، به ریاست جمهوری رسید.
همه شما که درگیر مواد مخدر هستید، حرامزاده‌ها، من واقعاً شما را خواهم کشت.دوترته به جمعیت عظیمی در یک ایستگاه کمپین در سال 2016 در مانیل گفت. «من صبر ندارم، حد وسطی ندارم. یا شما من را بکشید یا من شما احمق‌ها را خواهم کشت.»
ایالات متحده، اتحادیه اروپا و دیگر دولت‌های غربی در مورد کمپین ضد مواد مخدر هشدار دادند، که باعث شد دوترته در سال 2016 به باراک اوباما رئیس‌جمهور وقت امریکا بگوید «می‌توانید به جهنم بروید» در حالی که تهدید به «قطع رابطه با آمریکا» می‌کرد.
دادگاه کیفری بین‌المللی تحقیقاتی را در مورد قتل‌های مرتبط با مواد مخدر تحت رهبری دوترته از 1 نوامبر 2011، زمانی که او هنوز شهردار داوائو بود، تا 16 مارس 2019، به عنوان جنایات احتمالی علیه بشریت آغاز کرد. دوترته در سال 2019 فیلیپین را از اساسنامه رم خارج کرد، اقدامی که فعالان حقوق بشر می‌گویند با هدف فرار از پاسخگویی در مورد قتل‌ها بود.
دولت دوترته در اواخر سال 2021 با این استدلال که مقامات فیلیپین در حال بررسی همان اتهامات هستند، اقدام به تعلیق تحقیقات دادگاه جهانی کرد و استدلال کرد که دادگاه کیفری بین‌المللی صلاحیت ندارد.
قضات استیناف در دادگاه کیفری بین‌المللی در ژوئیه 2023 حکم دادند که تحقیقات می‌تواند از سر گرفته شود و اعتراضات دولت دوترته را رد کردند. دادگاه کیفری بین‌المللی، مستقر در لاهه هلند، می‌تواند زمانی که کشورها مایل یا قادر به تعقیب مظنونان در فجیع‌ترین جنایات بین‌المللی، از جمله نسل‌کشی، جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت نیستند، مداخله کند.
فردیناند مارکوس جونیور، که در سال 2022 به عنوان رئیس جمهور فیلیپین جانشین دوترته شد و درگیر مناقشه سیاسی تلخی با او گردید تصمیم گرفته است که به دادگاه جهانی بازنگردد. اما دولت مارکوس اعلام کرده که اگر دادگاه کیفری بین‌المللی از پلیس بین‌المللی بخواهد دوترته را از طریق اطلاعیه قرمز — درخواستی برای سازمان‌های اجرای قانون در سراسر جهان برای
مکان‌یابی و دستگیری موقت یک مظنون — بازداشت کند، با آنها همکاری خواهد کرد.
چین، که کنترل هنگ‌کنگ را در دست دارد، و فیلیپین در حال حاضر عضو دادگاه کیفری بین‌المللی نیستند، اما هر دو عضو اینترپل هستند.
دوترته در سخنرانی آخر خود در روز یکشنبه در برابر کارگران فیلیپینی در هنگ‌کنگ، بار دیگر کمپین مرگبار ضد مواد مخدر خود را توجیه کرد و گفت که از مردم فیلیپین محافظت کرده است. دوترته انکار کرده که مجوز قتل‌های فراقانونی را داده باشد، اما آشکارا و مکرراً تهدید به کشتن مظنونان قاچاقچیان مواد مخدر در زمان تصدی‌اش کرده بود.
گناه من چه بود؟ من در زمان خودم همه کار کردم تا فیلیپینی‌ها کمی آرامش و آسایش داشته باشند.
او گفت که آماده است به زندان برود اما به شوخی به جمعیت گفت که برای ساخت مجسمه‌ای از او کمک مالی کنند — که با اشاره دستش پیشنهاد داد باید او را در حال نگه داشتن اسلحه نشان دهد.
دوترته گفته بود پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری پرتلاطمش در سال 2022 از سیاست کناره‌گیری کرده است. اما در چرخشی دیگر از اظهارات قبلی خود، برای شهرداری داوائو نامزد شد و یکی از پسرانش نیز برای معاون شهردار در انتخابات ماه می همراه او ثبت‌نام کرد.
