چهره هفته | مردی که تکذیب می‌کند!

تصویر حکمرانی در ایران، هفته گذشته برگی دیگر و اعجاب‌آور از خود نشان داد. رئیس یک سازمان در یک نشست خبری حرفی می‌زند؛ رسانه‌ها آن را بازتاب می‌دهند؛ تلفن آقای رئیس زنگ می‌خورد و یک «آقای دکتر» پشت خط تذکر می‌دهد که چرا چنین گفته و او هم خیلی راحت می‌گوید چنین حرفی نزده و «آقا لطفا شما این را عنایت داشته باشید!»

داستان عجیب هفته گذشته و چهره‌اش را باید از اندکی عقب‌تر آغاز کرد. از روز 11 آبان 1400 که ابراهیم رئیسی در حکمی مهدی اسلام‌پناه را به عنوان رئیس سازمان ملی استاندارد ایران منصوب کرد: «در اجرای ماده (۳۶) قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد مصوب 11/7/1396 مجلس شورای اسلامی و مصوبه جلسه مورخ 11/8/1400 شورای عالی استاندارد؛ نظر به تعهد و شایستگی جناب‌عالی، به موجب این حکم برای مدت چهار سال به عنوان «رئیس سازمان ملی استاندارد ایران» منصوب می‌شوید. امید است با اتکال به خداوند متعال و با روحیه انقلابی‌، پاکدستی، فسادستیزی و اهتمام به مفاد «عهدنامه مدیران دولت مردمی» در گره‌گشایی از مشکلات مردم و تحقق «عدالت و پیشرفت» کوشا باشید.»

مهدی اسلام‌پناه در این دو سال در پست خود مسیر کم چالشی را نداشته است. البته که رئیس سازمان ملی استاندارد بودن در حالت عادی نباید چالش چندانی از نظر سیاسی داشته باشد اما آقای اسلام‌پناه همین هفته نشان داد که چرا حواشی اطراف او را هم می‌گیرد. درباره اسلام‌پناه نوشته‌اند که «استاد دانشگاه و دارای مدرک دکترای خط و مشی و همچنین پست دکترای کسب و کارهای نوین و متخصص در امور اقتصاد تولید» است. او «علاوه بر راه‌اندازی و مدیرعاملی چندین شرکت دانش بنیان، مسئولیت‌هایی از جمله قائم مقام و معاونت تولید شرکت دخانیات ایران، مدیر کل صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت» را هم بر عهده داشته و همچنین «مؤلف چندین جلد کتاب تخصصی در حوزه صنعت و معدن و مدیریت» است.

اما آنچه این هفته اسلام‌پناه را در مرکز توجه قرار داد، نشست خبری او با اهالی رسانه بود که در آن اعلام کرد آیفون 14 رجیستر خواهد شد. در شرایطی که مدت‌هاست همه ارکان مملکت از این سو تا آن سو به طور جدی پشت کار ایستاده‌اند تا آیفون از سری 14 به بعد وارد ایران نشود و کار به جایی رسیده که آن را در زمره اجناس قاچاق هم قرار داده‌اند، به ناگاه رئیس سازمان استاندارد از راه رسید و در یک نشست خبری گفت: «موبایل آیفون 14 ریجستر خواهد شد. با کاهش محدودیت‌های ارزی، گوشی آیفون 14 رجیستر خواهد شد و این گوشی از نظر تکنولوژی مشکلی ندارد، البته باید در نظر داشت که موبایل مشمول استاندارد اجباری نیست و این موضوع زیرمجموعه وزارت ارتباطات است.» واکنش او به قدری مهم بود که در فیلم‌های نشست هم خبرنگاران به او می‌گویند که قیمت آیفون 13 بعد از این اظهارنظر کاهش پیدا می‌کند. همه چنان ذوق‌زده شده بودند که تلفن آقای رئیس زنگ بخورد و او در پشت گوشی برای «آقای دکتر» توضیح دهد من خدمت دوستان هم گفتم که «وزارت ارتباطات این موضوع را بررسی خواهد کرد و اگر گشایشی باشد در خصوص ریجستری آیفون ۱۴ در آینده نزدیک اعلام خواهد شد.» و در آخر جمله‌اش هم بگوید: «آقا لطفا شما این را عنایت داشته باشید!»

داستان حکمرانی در ایران همین‌جا شکل متفاوت خود را به ما نشان می‌داد. داستانی که برای مهدی اسلام‌پناه در این هفته اتفاق افتاد اما اولین باری نبود که او را در این دو سال به حاشیه می‌کشاند. روایت چند دوره متفاوت از زندگی و روزگار کاری اسلام‌پناه در این دو سال داستانی خواندنی است.

یک انتصاب فامیلی

احتمالا اولین داستانی که درباره آقای اسلام‌پناه باید آن را روایت کرد داستان انتصاب او به عنوان یک انتصاب فامیلی در مجموعه دولت است. داستان انتصاب‌های فامیلی در مجموعه دولت چنان مورد توجه بود که بحث درباره آن به جایی رسید که حتی صدای کیهان هم در آمد و این روزنامه نوشت: «انتصاب منسوبین و نزدیکان حتی اگر از نظر قانون و شرع مشکل نداشته باشد، بی‌شک هزینه و حوصله دولت و مردم را صرف پاسخ‌گویی به بهانه‌گیرانی می‌کند که چیزی برای باختن ندارند. انتخاب سریع مدیران ارشد استان‌ها از بین افراد پاک، امین، سفید و خدمتگزار و تمرکز بر ترمیم خرابی‌ها و تعمیر خرابکاری‌های لیبرال‌های بی‌خیال، خواست قطعی مردمی است که برای رضای خدا و رهایی از چنگال فریبکاران، به دولت و مجلس فعلی رأی داده‌اند و از دولتمردان انقلابی، اقدام انقلابی می‌خواهند.» در همان روزهای سال 1400 بحث انتصاب فامیلی و انتخاب مدیران دولت از فارغ‌التحصیلان دانشگاه امام صادق (ع) کار را به جایی رسانده بود که همه ذره‌بین‌ها روی دولت رئیسی زوم شده بود و انتقادات از دست خالی دولت حتی در انتصاب مدیر وضعیت امروز کشور را هشدار می‌داد.

در این میان اما روزنامه شرق در گزارشی درباره انتصاب‌های فامیلی دولت نوشت: «انتصاب یکی از آشنایان حدادعادل به‌عنوان مدیر‌کل روابط‌عمومی ریاست‌جمهوری گرفته تا حکم‌گرفتن دختر یک نماینده در وزارت نفت و انتصابات فامیلی در وزارت جهاد کشاورزی.» این روزنامه همان زمان اشاره کرده بود: «رئیس‌جمهور نیز چندی پیش مهدی اسلام‌پناه را به سمت رئیس سازمان ملی‌ استاندارد منصوب کرد که گفته می‌شود داماد حجت‌الاسلام محمد محمدیان، رئیس شورای نمایندگان رهبری در دانشگاه‌ها و معاون ارتباطات حوزوی دفتر مقام معظم رهبری است.» اسلام‌پناه هر چند که با 39 سال سن چندین و چند مدرک تا حد پست دکتری دارد اما آنچه درباره او مورد توجه قرار گرفت همین انتصاب فامیلی بود. انتصابی که گویا در روزگار امروز ایران چندان اهمیتی ندارد و مدیران می‌آیند و می‌روند و تنها نکته قابل ذکر درباره آنها باید خصوصیت «همراهی» آنها باشد. آنها باید همراه باشند تا در لحظه حساس حتی حرف دقایقی قبل خود را نیز تغییر دهند! شهربازی‌های غیرمجاز مجوز استاندارد را دارد؟ روز 18 تیر امسال تاب‌گردان شهربازی ناژوان اصفهان به‌دلیل بروز نقص فنی سقوط کرد و 9 نفر نوجوان حدود 13 تا 15 سال مصدوم شدند. این حادثه در حالی اتفاق افتاده بود که علی مالکی، مدیرکل استاندارد اصفهان، صبح همان روز در یک نشست خبری با اعلام اینکه نظارت‌های لازم بر تجهیزات و دستگاه‌های بازی در شهر‌های بازی، پارک‌های بادی و مجموعه‌های آبی دوره‌ای انجام می‌شود، اظهار کرده بود: «در حال حاضر حدود 750 تجهیز در شهر‌های بازی، مراکز آبی و تله کابین‌ها در این استان دارای تأییدیه و مجوز معتبر و فعال است.» وی با تاکید بر اینکه بهره‌برداران این اماکن ملزم به رعایت استاندارد هستند و باید همه دستگاه‌ها و تجهیزات بازی آنها گواهی انطباق و مجوز‌های لازم را داشته باشند، افزوده بود: «اگر تجهیزی در شهربازی‌ها گواهی بازرسی فنی نداشته باشد در اسرع وقت پلمب می‌شود.» اما حادثه شهربازی ناژوان نشان داد که استانداردهای قوی‌تر برای این ماجرا لازم است. بعد از آن بود که مهدی اسلام‌پناه رئیس سازمان استاندارد وارد شد و از پلمپ 40 شهربازی و تله‌کابین دیزین خبر داد. اسلام‌پناه درباره استاندارد شهر‌بازی‌ها و حوادث رخ‌داده در آنها گفته بود و در نهایت به مردم تذکر می‌داد که خودشان ایمنی را از طریق بررسی سازمان استاندازد چک کنند: «متأسفانه هر فردی خیلی راحت می‌تواند یک دستگاه تفریحی خریداری یا وارد کند و با اجاره محلی از آن استفاده کند بدون آنکه الزامی برای نظارت و بازرسی پیش از راه‌اندازی یا هنگام استفاده وجود داشته باشد. در مجموعه‌های بزرگ و تحت نظر شهرداری، سازمان‌های استاندارد مکلف هستند که نظارت را انجام دهند؛ اما لزوما هر جا که شهربازی یا مجموعه تفریحی فعالیت دارد، توسط سازمان استاندارد بازرسی نشده است؛ بنابراین مردم باید خود نیز حساسیت لازم را در این خصوص داشته باشند و قبل از استفاده فرزندان از دستگاه پلاک آهنی نصب‌شده متعلق به سازمان استاندارد را رویت کنند» ماجرای توقف تولید سمند و تیبا اما مهم‌ترین حاشیه اسلام‌پناه در این دو سال - تا پیش از ماجرای ریجستر آیفون 14 - به اظهارنظر او در مسئله خودرو باز می‌گردد. این مدیر دولت سیزدهم در تیرماه 1401 اعلام کرد که استاندارد باعث شده که چرخه تولید تیبا و سمند متوقف شود: «بر اساس تعهدنامه‌ ۱۵ گانه‌ای که از خودروسازها در سال گذشته داشتیم؛ موجب شد تا امسال بعضی از این خودروها را از تولید خارج کنیم و تیبا و سمند از این خودروها بود.» این خبر احتمالا برای بازار خودرو به قدری اهمیت داشت که چند روز نقل بحث محافل رسانه‌ای باشد. اسلام‌پناه اعلام کرده بود که به مردم قول داده و توقف خط تولید این خودروها به این دلیل بوده است: «تیبا یک، تیبا ۲ و سمند به دلیل عیوب پرتکرار و مشکلات ایمنی و عملکرد از خط تولید سایپا و ایران خودرو خارج شد.» کمتر از یک هفته بعد سخنگوی وزارت صمت هم وارد میدان شد و تولید شدن دوباره این دو خودرو را وابسته به رفع ایرادات سازمان استاندارد دانست. مسئله‌ای که خبرگزاری تسنیم برای آن از تیتر «توقف تولید سمند و تیبا منتفی شد؟» استفاده کرد. مهدی اسلام‌پناه 23 آبان 1401 در همایش روز ملی کیفیت به نکته مهمی اشاره کرده بود: «سازمان ملی استاندارد ایران ثابت کرده به وکالت از مردم در جهت تحقق حق‌الناس در حوزه کیفیت زندگی با اتکا به قانون با هیچ متخلفی تساهل و تسامح ندارد و در این راستا اگر نیاز به بازتعریف، اصلاح و دگرگونی روش های اجرایی باشند انجام خواهیم داد تا عقب ماندگی‌های گذشته را جبران کنیم.» حرف‌های زیبایی که خوب است آقای اسلام‌پناه دوباره به آنها نگاهی بیاندازد و با تماشای فیلم نشست خبری هفته گذشته به این مورد هم «عنایت داشته باشد».