درباره سریال «آواتار: آخرین بادافزار»
اقتباس اجباری
«آواتار: آخرین بادافزار» (Avatar: The Last Airbender) با همین جملات آغاز میشود. یک لایو اکشن تازه از شبکه نتفلیکس که قصد دارد اقتباسی متفاوت از سریال انیمیشنی به همین نام باشد که بین سالهای 2005 تا 2008 در سه فصل پخش شد و همچنان در میان محبوبترین مجموعههای انیمیشنی قرن بیست و یکم قرار دارد.
«آب، خاک، آتش، باد. قرنهاست که چهار ملت در آرامش و توازن کنار یکدیگر زندگی میکنند. صلحی که آن را مدیون آواتار هستیم... تنها شخصی که توانایی کنترل هر چهار عنصر را دارد و میتواند از توازن حساس میان چهار ملت حفاظت کند. زمانی که یک آواتار میمیرد، در چرخهای بیپایان، روحاش درون جسم تازهای جان میگیرد. از زمان مرگ آواتار قبلی، تجدید حیات دوباره آواتار هنوز اتفاق نیفتاده است. در نتیجه ارباب آتش «سوزین»، رهبر بیرحم ملت آتش، فکر میکند که الان زمان مناسبی است تا جنگی بیرحمانه را برای حکمفرمانی بر جهان آغاز کند. قدم اول، حذف تنها فردی است که میتواند سر راه او قرار بگیرد. استاد بعدیِ چهار عنصر، یک پسر بادافزار که شاید هنوز برای این مسئولیت سنگین آماده نباشد... یعنی آواتار شدن.»
«آواتار: آخرین بادافزار» (Avatar: The Last Airbender) با همین جملات آغاز میشود. یک لایو اکشن تازه از شبکه نتفلیکس که قصد دارد اقتباسی متفاوت از سریال انیمیشنی به همین نام باشد که بین سالهای 2005 تا 2008 در سه فصل پخش شد و همچنان در میان محبوبترین مجموعههای انیمیشنی قرن بیست و یکم قرار دارد. دلیل اینکه میگوییم یک اقتباس متفاوت به این خاطر است که سال 2010 ام. نایت شالامان برای اولین بار به سراغ این مجموعه انیمیشنی رفته و با یک شکست اجباری در «آخرین بادافزار» (The Last Airbender) روبهرو شده بود. اما از همان روزی که خبر رسیده بود نتفلیکس دوباره به سراغ این داستان میرود بسیاری از طرفداران انیمیشن امیدوار بودند که این لایواکشن بتواند اتفاق متفاوتی را رقم بزند. اما حوادثی که در زمان تولید این سریال پیش آمد شرایط را به سمتی برد که میشد فهمید قرار نیست با یک مجموعه شش دانگ طرف شویم.
انیمیشن «آواتار: آخرین بادافراز» را مایکل دانته دی مارتینو و برایان کونیتزکو برای شبکه Nickelodeon ساخته بودند و قرار بود آنها به عنوان تهیهکنندگان اجرایی و مجریان برنامه حضور داشته باشند. با این حال، بعد از حدود 2 سال در ژوئن 2020، این زوج به دلیل «تفاوتهای خلاقانه»، سریال را ترک کردند. در آگوست 2021، آلبرت کیم به طور رسمی به عنوان نویسنده، تهیهکننده اجرایی و مجری برنامه معرفی شد.
داستان سریال همچنان که پیش از این اشاره شد در دنیایی تخیلی میگذرد که در آن تمدن بشری بر اساس چهار عنصر کلاسیک به چهار ملت تقسیم میشود: قبایل آب، پادشاهی خاک، ملت آتش و عشایر هوا. در هر کشوری، برخی از افرادی که به عنوان «خمکن» شناخته میشوند، میتوانند یکی از چهار عنصر را دستکاری کنند. داستان سفر آنگ (با بازی گوردون کورمیر) دوازده ساله، آخرین بازمانده از عشایر هوایی و «آواتار» بعدی را روایت میکند که میتواند بر هر چهار عنصر مسلط شود. فصل اول سریال در 22 فوریه 2024 در نتفلیکس منتشر و با استقبال متفاوتی از سوی منتقدان مواجه شد. در مارس 2024، این سریال برای فصل دوم و سوم تمدید شد.
همه این مقدمه طولانی را گفتیم تا اگر هیچ اطلاعی از مجموعه انیمیشن و اقتباس سینمایی «آواتار: آخرین بادافزار» ندارید متوجه این مساله باشید که در خاطرات عاشقان و مخاطبان پرشمار این داستان یک انیمیشن فوقالعاده و یک فیلم بسیار بد داشتیم و اکنون قرار بود سریال لایواکشن تفاوت را شکل دهد. اما در نهایت - و به طور حداقلی- نتیجه اول «آواتار: آخرین بادافزار» آن چیزی نبود که مردم و منتقدان انتظار داشتند.
با نگاهی به انیمیشن اصلی «آواتار: آخرین بادافزار»، واضح است که دیمارتینو و کونیتزکو دیدگاه متفاوتی برای آنگ و این جهان داشتند. بدون راهنمایی دقیق آنها، سریال لایو اکشن عناصری را که کار انیمیشن را منحصر به فرد و پالایش کرده از دست میدهد. در نهایت، «آواتار: آخرین بادافزار» بهجای غوطهور کردن دقیق تماشاگران در این دنیای ساختهشده، احساس میکند که در حال اجرای نمایش است.
در حالی که جلوههای بصری و ستارههای آسیایی و بومی آن به سریال اصالت میبخشد، بازی اکثر بازیگران، مهم نیست چقدر جدی است، وزن روایت را تحمل نمیکند. بسیاری از تصویرهای سریال فاقد احساسات گسترده مورد نیاز برای اجرای نمایشی با محوریت وحشت نسلکشی، جنگ و تمامیتخواهی هستند. همانند بسیاری از فیلمهای لایو اکشن و اقتباسهای تلویزیونی از منابع مکتوب یا انیمیشن، کیم و اتاق نویسندگانش چندین ضربآهنگ روایی محوری را با هم ترکیب کردند. با این حال، درهم تنیدگی داستان بسیار ناامیدکننده است.
با وجود این نکات، چند لحظه برجسته در سریال وجود دارد. افتتاحیه «آواتار» و اپیزود دوم آن، «جنگجویان»، دو قسمت قوی سریال باقی میمانند و قسمت ماقبل آخر فصل اول نمایش فوقالعادهای از خمیدگی آب را به مخاطب القا میکند که برای احیای دوباره سریال لازم است. به طور مشخص دو اپیزود ابتدایی سریال به شکلی است که هر مخاطبی را میتواند برای تماشای این ماجرا مشتاق کند حتی اگر سریال را ندیده باشد. اما آنچه در ادامه دچار مشکل میشود این است که اساسا دیگر آن اجرای جذاب ادامه پیدا نمیکند و مانند بسیاری از سریالهایی که این روزها پخش میشود عملا در قسمتهای میانی مخاطب از دست میرود.
خالق این سریال آلبرت کیم به وضوح سعی کرده است که به مجموعه انیمیشن وفاداری خود را حفظ کند. از بسیاری جهات، به نظر می رسد یک کپی از کارتون زنده شده است. برخی از صحنهها برای کمک به زیباییشناسی با جزئیات طاقتفرسا بازسازی شدهاند. اما هر چه جلوتر میرویم بیشتر متوجه این موضوع میشویم چرا نتفلیکس به طرز عجیبی در حال ساخت اقتباسهایی است که گویا مجبور بوده آن را بسازد. رقابت عجیب برای ساخت اسپینآف و دنباله به جایی رسیده که اگر هر قصهای توانایی داشت آن را به گونهای به سریال تبدیل کنند تا شاید درآمد بیشتری برای هالیوود بسازد.
ما در سریال «آواتار: آخرین بادافزار» با اقتباس از داستانی مواجه هستیم که بر خلاف بسیاری دیگر از نمونههای مشابه، چندان خوب از کار در نیامده است. با توجه به تجربه فیلم سینمایی شاید بتوان نتیجه گرفت جهان «آواتار: آخرین بادافزار» به دلیل ویژگیهای داستانی در دل یک انیمیشن خود را بهتر نشان میدهد تا یک فیلم سینمایی و یک سریال لایو اکشن تلویزیونی. ماجرایی که نتیجهاش یک شکست تقریبا کامل است اگر به دنیای فانتزی علاقه نداشته باشید. فصل اول سریال «آواتار: آخرین بادافزار» در 8 اپیزود ساخته شده و به طور یکجا در دسترس مخاطبان قرار گرفته است.