جهان اوليه، جهان مدرن
ترجمه: منصور نقي‌لو: ما از مدل‌ها براي درک کيهان استفاده مي‌کنيم، مدل‌ها به پاس مشاهده‌ها و نظريه‌هاي جديد به طور پيوسته در حال بهتر‌شدن هستند. در طول سال‌هاي گذشته، نتايج محققان نشان داده است که طريقه نگاه ما به جهان (مدل استاندارد کيهان‌شناسي) ديگر قدرت تطابق با مشاهدات جديد را ندارد و اين کار باعث بروز مسائل پيچيده‌تري مي‌شود. محققان معتقدند اين مدل نياز به بازنگري دارد. به گزارش بيگ‌بنگ، اين مسئله در بنيادي‌ترين حالت با يک پارامتر با عنوان «ثابت هابل» گره خورده است. اين ثابت نشان‌دهنده مقدار انبساط کيهان است. مقدار اين انبساط که از اندازه‌گيري‌هاي مربوط به جهان اوليه به دست آمده، با آنچه در جهان امروزي مشاهده شده، تطابق ندارد. مقاله جديدي که به‌تازگي منتشر شده، شواهد بيشتري از تنش ميان اندازه‌گيري ثابت هابل نشان مي‌دهد. اخترشناسان از مشاهده اختروش‌هايي که با عدسي گرانشي ثبت شده‌اند، براي اندازه‌گيري اين مقدار استفاده کردند. شيوه انجام کار محققان در اين روش بسيار جالب است. «اختروش» کهکشان فعالي است که مقدار عظيمي انرژي از سياه‌چاله غول‌پيکرش در هسته خود منتشر مي‌کند. برخي از اين
کهکشان‌ها آن‌قدر از ما دور هستند که به طور عادي امکان مشاهده‌شان وجود ندارد؛ اما به پاس دستاوردهاي فيزيک، اين امکان براي ما فراهم شده است. اگر کهکشاني عظيم يا گروهي از کهکشان‌ها بين آنها و ما وجود داشته باشد، مي‌توانند فضا-زمان را آن‌قدر دچار خمش کنند که نورِ اختروش‌هاي دوردست، بزرگ‌نمايي شود. اين عدسي‌ها مي‌توانند عکس‌هاي متعددي از اختروش‌ها ايجاد كنند. شکلِ عجيب آنها به هندسه سامانه عدسي در زمان عبور نور اختروش‌ها از ميان عدسي‌هاي گرانشي بستگي دارد. اختروش‌ها سوسو مي‌زنند و نوري که از مسيرهاي مختلف عبور مي‌کند، مي‌تواند به تأخير زماني ختم شود. براي اندازه‌گيري اين تأخيرها بايد ابزارهاي فوق‌العاده قدرتمندي در اختيار داشته باشيم. مشاهدات قبلي با استفاده از تلسکوپ فضايي هابل انجام شده بود. تحقيقات زميني هم با بهره‌گيري از روشي به نام «ابزار نوري سازگار» در رصدخانه کِک انجام شده است. محققان مي‌خواستند منابع خطا و سوگيري‌هاي بالقوه را در تحقيقات خود از ميان بردارند و جواب نهايي تا آخرِ کار از آنها پنهان بماند. نويسنده ارشد اين مقاله «جئوف چِن»، دانشجوي دوره کارشناسي ارشد در دانشگاه کاليفرنيا، در‌اين‌باره
گفت: «وقتي فکر مي‌کرديم همه مسائل احتمالي را در تجزيه و تحليل نهايي حل کرديم و اين جواب را سرانجام افشا مي‌کنيم، بسيار استرس و هيجان داشتيم. قانوني كه گذاشته بوديم، اين بود كه هر مقداري به دست آمد، آن را منتشر کنيم؛ حتي اگر دور از منطق باشد». مقدارِ به‌دست‌آمده با اندازه‌گيري‌هاي ثابت هابل در جهان محلي و همچنين با داده‌هاي حاصل از بررسي‌هاي قبلي، سازگار است. پروفسور «کريس فاشنت» گفت: «اگرچه ثابت هابل در همه‌جا در فضا ميزاني ثابت دارد؛ اما در زمان ثابت نيست. پس وقتي ثابت‌هاي هابلي را که از روش‌هاي مختلفي به دست آمده، با همديگر مقايسه مي‌کنيم، در واقع جهان اوليه را با جهان مدرن، مقايسه مي‌کنيم». اخترشناسان زيادي از سراسر دنيا اين مسئله را مورد مطالعه قرار مي‌دهند. تيم محققان خواستار انجام مشاهده‌هاي بيشتر از اختروش‌ها هستند تا اندازه‌گيري‌هاي خود را بهبود ببخشند. جزئيات بيشتر اين پژوهش در ماهنامه انجمن نجوم سلطنتي آمده است.
www.iflscience.com
ترجمه: منصور نقي‌لو: ما از مدل‌ها براي درک کيهان استفاده مي‌کنيم، مدل‌ها به پاس مشاهده‌ها و نظريه‌هاي جديد به طور پيوسته در حال بهتر‌شدن هستند. در طول سال‌هاي گذشته، نتايج محققان نشان داده است که طريقه نگاه ما به جهان (مدل استاندارد کيهان‌شناسي) ديگر قدرت تطابق با مشاهدات جديد را ندارد و اين کار باعث بروز مسائل پيچيده‌تري مي‌شود. محققان معتقدند اين مدل نياز به بازنگري دارد. به گزارش بيگ‌بنگ، اين مسئله در بنيادي‌ترين حالت با يک پارامتر با عنوان «ثابت هابل» گره خورده است. اين ثابت نشان‌دهنده مقدار انبساط کيهان است. مقدار اين انبساط که از اندازه‌گيري‌هاي مربوط به جهان اوليه به دست آمده، با آنچه در جهان امروزي مشاهده شده، تطابق ندارد. مقاله جديدي که به‌تازگي منتشر شده، شواهد بيشتري از تنش ميان اندازه‌گيري ثابت هابل نشان مي‌دهد. اخترشناسان از مشاهده اختروش‌هايي که با عدسي گرانشي ثبت شده‌اند، براي اندازه‌گيري اين مقدار استفاده کردند. شيوه انجام کار محققان در اين روش بسيار جالب است. «اختروش» کهکشان فعالي است که مقدار عظيمي انرژي از سياه‌چاله غول‌پيکرش در هسته خود منتشر مي‌کند. برخي از اين
کهکشان‌ها آن‌قدر از ما دور هستند که به طور عادي امکان مشاهده‌شان وجود ندارد؛ اما به پاس دستاوردهاي فيزيک، اين امکان براي ما فراهم شده است. اگر کهکشاني عظيم يا گروهي از کهکشان‌ها بين آنها و ما وجود داشته باشد، مي‌توانند فضا-زمان را آن‌قدر دچار خمش کنند که نورِ اختروش‌هاي دوردست، بزرگ‌نمايي شود. اين عدسي‌ها مي‌توانند عکس‌هاي متعددي از اختروش‌ها ايجاد كنند. شکلِ عجيب آنها به هندسه سامانه عدسي در زمان عبور نور اختروش‌ها از ميان عدسي‌هاي گرانشي بستگي دارد. اختروش‌ها سوسو مي‌زنند و نوري که از مسيرهاي مختلف عبور مي‌کند، مي‌تواند به تأخير زماني ختم شود. براي اندازه‌گيري اين تأخيرها بايد ابزارهاي فوق‌العاده قدرتمندي در اختيار داشته باشيم. مشاهدات قبلي با استفاده از تلسکوپ فضايي هابل انجام شده بود. تحقيقات زميني هم با بهره‌گيري از روشي به نام «ابزار نوري سازگار» در رصدخانه کِک انجام شده است. محققان مي‌خواستند منابع خطا و سوگيري‌هاي بالقوه را در تحقيقات خود از ميان بردارند و جواب نهايي تا آخرِ کار از آنها پنهان بماند. نويسنده ارشد اين مقاله «جئوف چِن»، دانشجوي دوره کارشناسي ارشد در دانشگاه کاليفرنيا، در‌اين‌باره
گفت: «وقتي فکر مي‌کرديم همه مسائل احتمالي را در تجزيه و تحليل نهايي حل کرديم و اين جواب را سرانجام افشا مي‌کنيم، بسيار استرس و هيجان داشتيم. قانوني كه گذاشته بوديم، اين بود كه هر مقداري به دست آمد، آن را منتشر کنيم؛ حتي اگر دور از منطق باشد». مقدارِ به‌دست‌آمده با اندازه‌گيري‌هاي ثابت هابل در جهان محلي و همچنين با داده‌هاي حاصل از بررسي‌هاي قبلي، سازگار است. پروفسور «کريس فاشنت» گفت: «اگرچه ثابت هابل در همه‌جا در فضا ميزاني ثابت دارد؛ اما در زمان ثابت نيست. پس وقتي ثابت‌هاي هابلي را که از روش‌هاي مختلفي به دست آمده، با همديگر مقايسه مي‌کنيم، در واقع جهان اوليه را با جهان مدرن، مقايسه مي‌کنيم». اخترشناسان زيادي از سراسر دنيا اين مسئله را مورد مطالعه قرار مي‌دهند. تيم محققان خواستار انجام مشاهده‌هاي بيشتر از اختروش‌ها هستند تا اندازه‌گيري‌هاي خود را بهبود ببخشند. جزئيات بيشتر اين پژوهش در ماهنامه انجمن نجوم سلطنتي آمده است.
www.iflscience.com