پاسخ به پرسش کودکان

کودکان مثل يک لوح سپيد هستند که چيزي روي آن نوشته نشده و اين لوح سپيد اطلاعات خود را از محيط اطراف، خانواده و جامعه دريافت مي‌کند. زماني که بچه‌ها اطلاعات را جمع‌‌آوري کردند، به‌تدريج شروع به پرسيدن سؤال از والدينشان مي‌کنند. هر چقدر کودک نسبت به محيط اطراف خود دقت بيشتري داشته باشد، به همان اندازه سؤالات بيشتري مي‌پرسد. معمولا سؤالات کودکان در ابتدا عيني‌تر است و از چيزهايي که مي‌بينند، مي‌پرسند و در مورد آنها از پدر و مادر خود پرس‌وجو مي‌کنند. اما به تدريج که سن کودک بالا مي‌رود، سؤالات او انتزاعي‌تر مي‌شود، مثل بچه‌ها از کجا مي‌آيند؟ و... .

واکنش والدين در مقابل سؤالات کودکان مهم است و تأثير زيادي در شکل‌گيري شخصيت و منش کودکان دارد. نکته‌اي که بايد به آن توجه ويژه کنيم اين است که در چه شرايطي به فرزندتان واقعيت را بگوييد. مثلا ممکن است فرزندتان در مورد اينکه از کجا آمده از شما سؤال بپرسد و شما به عنوان پدر و مادر به دليل اينکه نمي‌خواهيد جواب واضحي به او بدهيد، بگوييد «تو را از بيمارستان خريديم، يا آقا/ خانم دکتر بهمون داده و...» اين‌گونه پاسخ‌دادن، فقط باعث مي‌شود کودک شما اعتمادش به شما سلب شود يا باعث مي‌شود کودک شما را يک پدر و مادر نادان ببيند و رابطه پدر و مادر با کودک آسيب ببيند. براي پاسخ به سؤالات کودکان در ابتدا بايد بدانيم که او چه اطلاعاتي دارد و چه چيزي در ذهنش مي‌گذرد. بهترين حالت اين است که از خود کودک بپرسيم در مورد سؤال مطرح‌شده‌اش چه اطلاعاتي دارد. البته شيوه رسيدن به اطلاعات مهم است. شما با اين نوع سؤال‌ها مي‌توانيد در مورد ميزان اطلاعات او آگاهي پيدا کنيد: «چه سؤال خوبي پرسيدي، راستي چي شد اين سؤال را پرسيدي؟ تو در مورد اين سؤالي که کردي چي مي‌دوني؟ و...» کودکان براساس جواب‌هايي که از شما و محيط اطراف دريافت مي‌کنند، ياد مي‌گيرند که چگونه زندگي کنند و افکار و شخصيتشان در جهت همين جواب‌ها شکل مي‌گيرد. در نتيجه والدين بهتر است به پرسش‌هاي کودکان حساس باشند و با شفافيت و صداقت پاسخ کودک را بدهند و جواب قانع‌کننده براي کودک داشته باشند. کودک از شما جواب‌هاي درست، دقيق و منطقي مي‌خواهد و اگر از شما پاسخ اشتباه بشنود، اعتماد خود را از دست داده و اين اعتماد به سختي بازمي‌گردد. اگر جواب پرسشي را نمي‌دانيد، به اتفاق کودکتان آن پاسخ را بيابيد يا از او بخواهيد به شما فرصت دهد تا جواب پرسش او را بيابيد و در اولين فرصت اين کار را انجام دهيد. البته گاهي لازم است در موارد معدودي به پرسش‌هاي کودک پاسخ نگفت، چنانچه تشخيص داديم جواب‌دادن به سؤالي باعث ازبين‌رفتن سازگاري کودک مي‌شود و احساسات منفي ماندگاري پديد مي‌آورد، با زيرکي و البته رعايت صداقت، آن را جواب نمي‌دهيم يا زماني که کودک از مسائل شخصي ما مي‌پرسد و ما نمي‌خواهيم به اين پرسش پاسخ دهيم، در اين حالت با صراحت و صداقت و البته روي خوش مي‌گوييم دوست ندارم راجع به اين مسئله صحبت کنم، زيرا اين مسئله شخصي من است. پدر و مادر عزيز! در مواجهه با سؤالات کودکان، صداقت و صراحت و در عين حال شفافيت و مهرباني را فراموش نکنيد و جواب‌هاي قانع‌کننده و کوتاه براي پرسش‌هاي کودک ارائه كنيد.

کودکان مثل يک لوح سپيد هستند که چيزي روي آن نوشته نشده و اين لوح سپيد اطلاعات خود را از محيط اطراف، خانواده و جامعه دريافت مي‌کند. زماني که بچه‌ها اطلاعات را جمع‌‌آوري کردند، به‌تدريج شروع به پرسيدن سؤال از والدينشان مي‌کنند. هر چقدر کودک نسبت به محيط اطراف خود دقت بيشتري داشته باشد، به همان اندازه سؤالات بيشتري مي‌پرسد. معمولا سؤالات کودکان در ابتدا عيني‌تر است و از چيزهايي که مي‌بينند، مي‌پرسند و در مورد آنها از پدر و مادر خود پرس‌وجو مي‌کنند. اما به تدريج که سن کودک بالا مي‌رود، سؤالات او انتزاعي‌تر مي‌شود، مثل بچه‌ها از کجا مي‌آيند؟ و... .

واکنش والدين در مقابل سؤالات کودکان مهم است و تأثير زيادي در شکل‌گيري شخصيت و منش کودکان دارد. نکته‌اي که بايد به آن توجه ويژه کنيم اين است که در چه شرايطي به فرزندتان واقعيت را بگوييد. مثلا ممکن است فرزندتان در مورد اينکه از کجا آمده از شما سؤال بپرسد و شما به عنوان پدر و مادر به دليل اينکه نمي‌خواهيد جواب واضحي به او بدهيد، بگوييد «تو را از بيمارستان خريديم، يا آقا/ خانم دکتر بهمون داده و...» اين‌گونه پاسخ‌دادن، فقط باعث مي‌شود کودک شما اعتمادش به شما سلب شود يا باعث مي‌شود کودک شما را يک پدر و مادر نادان ببيند و رابطه پدر و مادر با کودک آسيب ببيند. براي پاسخ به سؤالات کودکان در ابتدا بايد بدانيم که او چه اطلاعاتي دارد و چه چيزي در ذهنش مي‌گذرد. بهترين حالت اين است که از خود کودک بپرسيم در مورد سؤال مطرح‌شده‌اش چه اطلاعاتي دارد. البته شيوه رسيدن به اطلاعات مهم است. شما با اين نوع سؤال‌ها مي‌توانيد در مورد ميزان اطلاعات او آگاهي پيدا کنيد: «چه سؤال خوبي پرسيدي، راستي چي شد اين سؤال را پرسيدي؟ تو در مورد اين سؤالي که کردي چي مي‌دوني؟ و...» کودکان براساس جواب‌هايي که از شما و محيط اطراف دريافت مي‌کنند، ياد مي‌گيرند که چگونه زندگي کنند و افکار و شخصيتشان در جهت همين جواب‌ها شکل مي‌گيرد. در نتيجه والدين بهتر است به پرسش‌هاي کودکان حساس باشند و با شفافيت و صداقت پاسخ کودک را بدهند و جواب قانع‌کننده براي کودک داشته باشند. کودک از شما جواب‌هاي درست، دقيق و منطقي مي‌خواهد و اگر از شما پاسخ اشتباه بشنود، اعتماد خود را از دست داده و اين اعتماد به سختي بازمي‌گردد. اگر جواب پرسشي را نمي‌دانيد، به اتفاق کودکتان آن پاسخ را بيابيد يا از او بخواهيد به شما فرصت دهد تا جواب پرسش او را بيابيد و در اولين فرصت اين کار را انجام دهيد. البته گاهي لازم است در موارد معدودي به پرسش‌هاي کودک پاسخ نگفت، چنانچه تشخيص داديم جواب‌دادن به سؤالي باعث ازبين‌رفتن سازگاري کودک مي‌شود و احساسات منفي ماندگاري پديد مي‌آورد، با زيرکي و البته رعايت صداقت، آن را جواب نمي‌دهيم يا زماني که کودک از مسائل شخصي ما مي‌پرسد و ما نمي‌خواهيم به اين پرسش پاسخ دهيم، در اين حالت با صراحت و صداقت و البته روي خوش مي‌گوييم دوست ندارم راجع به اين مسئله صحبت کنم، زيرا اين مسئله شخصي من است. پدر و مادر عزيز! در مواجهه با سؤالات کودکان، صداقت و صراحت و در عين حال شفافيت و مهرباني را فراموش نکنيد و جواب‌هاي قانع‌کننده و کوتاه براي پرسش‌هاي کودک ارائه كنيد.