10 ابربدهکار نظام بانکی کدامند

شفافیتی پر از ابهام!

پس از ۱۰ روز از انتشار اسامی بدهکاران بزرگ ۱۱ بانک دولتی که با واکنش‌ها و انتقاداتی مبنی بر عدم انتشار اسامی ابربدهکاران بانک‌های خصوصی،‌ کامل منتشر نشدن اسامی و نحوه انتشار مستقیم اسامی توسط بانک‌ها مواجه شد، چهارشنبه گذشته بانک مرکزی آمار مقدماتی تسهیلات و تعهدات کلان در پایان اسفند ماه سال ۱۴۰۰ را (از بانک‌هایی که تاکنون دریافت شده) منتشر کرد. البته این لیست‌ها که با هدف "شفاف سازی" منتشر شده بود، خودش "ابهامات" جدیدی ایجاد کرد که در این گزارش با هم جزییات آن را بررسی می‌کنیم.

وقتی دقت فدای سرعت می‌شود

در این میان بانک مرکزی حتی زحمت تجمیع  جداول بانک‌ها و انتشار یک لیست واحد از ابر بدهکاران بانکی را به خود نداد و همان جدول‌های منتشر شده در 10 رز گذشته را البته با حذف و اضافه‌هایی سوال‌برانگیز منتشر کرد. که جداول با نواقص بسیاری همراه بود و کار را برای یک جمع‌بندی و نتیجه‌گیری ساده که بالاخره ابربدهکاران بانکی چه کسانی یا کدام شرکت‌ها هستند سخت‌تر کرد.

نکات عجیب و ابهامات لیست بانک مرکزی

از نکات عجیبی که در انتشار این لیست‌ها وجود دارد می‌توان به افراد و شرکت‌هایی اشاره کرد که نامشان در این فهرست دیده می‌شود اما خبری از میزان بدهی‌شان به عنوان ابر بدهکار نیست! یا آنکه آنقدر بدهی آن‌ها ناچیز است که انتشار نام‌شان در بین ابربدهکاران بانکی بیشتر شبیه به یک شوخی است تا اقدامی در راستای ایجاد شفافیت. 

ابربدهکاران ناچیز 

در این میان فردی به نام «محسن رضایی» هم به چشم می‌خورد که حدود 67 میلیون تومان بدهکار است اما این لیست‌ها آنقدر مبهم است که نمی‌دانیم آیا او همان مشاور رییس‌جمهور است یا خیر. دومین نکته اینکه نگاهی به بدهی او و البته بسیاری از اعداد و ارقام بسیار ناچیز که تا 350 ریال هم در این جداول منتشر شده وجود دارد نشان می‌دهد که گویا تعریف دقیقی در نظام بانکی از واژه ابربدهکار وجود ندارد!

اسامی بانک‌ها در بین ابربدهکاران بانکی!

جالب اینجاست که در بین این بدهکاران، اسامی برخی بانک‌ها و زیرمجموعه هایشان به عنوان بدهکار کلان ذکر شده است! گفته میشود که بانک‌ها در برخی موارد برای انجام تعهدات خود از جمله تسهیلات تکلیفی و پرداخت سود سپرده‌گذاران با توجه به کمبود نقدینگی و منابع، از بانک‌های دیگر قرض می‌گیرند که اگر اینگونه نباشد، دست به برداشت از بانک مرکزی زده و بدهکار آن می‌شوند که در کنار تبعات مربوط به افزایش پایه پولی باید جریمه ۳۴ درصدی پرداخت کنند. 

پاسخ بانک مرکزی به ابهامات

بانک مرکزی درخصوص ابهاماتی که درباره لیست ابربدهکاران وجود دارد اعلام کرده که انتشار این اطلاعات به صورت فصلی بوده و طبعاً می بایست در تیر ماه سال جاری منتشر گردد لکن به جهت شفاف سازی هرچه بیشتر اطلاعات و آمار، این امر از ماه جاری در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته است. لازم به ذکر است اطلاعات مذکور، اولیه بوده و اقدامات مقتضی در زمینه پایش و بهبود مستمر کیفیت آن در دست اقدام و پیگیری است. در پایان تاکید می شود تاکنون اطلاعات از ۱۴ بانک دریافت شده و به تدریج همزمان با دریافت اطلاعات از سایر بانک‌ها جدول مربوطه کامل‌تر می‌شود.

پیشنهاد  به بانک مرکزی

با وجود مثبت‌بودن این اقدام در نظام بانکی کشور برای شفاف سازی وضعیت بدهکاران بانکی پس از سال‌ها، به نظر می رسد اقدام اخیر بانک مرکزی عجولانه و بدون برنامه انجام شده است. این در حالی است که در دستگاه عریض و طویل این بانک قطعا کارشناسانی حضور دارند که به نرم افزارهایی ساده مانند اکسل تسلط داشته باشند بتوانند لیست بانک‌ها را یکپارچه و مرتب کنند، باگ‌های فراوانش را حذف و اطلاعاتی در اختیار افکار عمومی بگذارند که قابل تحلیل و شفاف باشد. اما به نظر می‌رسد در این فقره، اولویت با نمایش شفافیت مهم‌تر از اطلاع رسانی صحیح بوده است.