قوانین حقوق و دستمزد که هر کارمندی باید بداند!

فرقی نمی کند شاغل یک شرکت خصوصی یک نفره باشید و یا کارمند یک بخش از یک وزارت خانه عریض و طویل. اگر فعالیت اقتصادی یا شغل دارید خواندن این مطلب را برای آشنایی با قوانین حقوق و دستمزد از دست ندهید.

قوانین مربوط به ساعت کار

طبق تبصره 1 ماده 51 قانون کار، ساعت کاری کارکنان که بر مبنای 6 روز کاری در هفته درنظر گرفته می‌شود، نباید بیشتر از 44 ساعت در هفته باشد. یعنی شما به عنوان کارمند یا کارگر با درنظر گرفتن اوقات ناهار و نماز، روزانه 7 ساعت و 20 دقیقه کار خواهید کرد. این میزان ساعت برای یک ماه 220 ساعت می‌شود.

ساعات کاری چگونه ثبت و محاسبه می شوند؟

اکثر ادارات و شرکت ها سیستم حضور غیابی دارند که ساعات کاری کارکنان در آن ثبت می‌شود. خروجی این سیستم جدول کارکرد یا اصطلاحا تایم شیت کاری شماست.

*** اطلاعات بیشتر راجع به محاسبه حقوق کارمندان و کارگران بر اساس تایم شیت

قوانین مربوط به اضافه کاری

نحوه محاسبه حقوق و دستمزد اضافه کاری کمی متفاوت است. در اضافه کاری عادی باید موافقت شما وجود داشته باشد تا کارفرما بتواند درخواست کار اضافی از شما کند. همچنین نباید بیشتر از 4 ساعت در روز اضافه کاری کنید. البته برای اضافه کاری روز تعطیل هم شرایط خاصی وجود دارد. با توجه به این که طبق قانون کار باید در هفته حداقل یک روز را به عنوان مرخصی داشته باشید، اگر روز تعطیل کار کنید، باید یک روز مرخصی تشویقی به انتخاب شما یا کارفرما تعیین شود. اگر هم از مرخصی خود استفاده نکنید، دستمزد روز تعطیل شما دو برابر مزد روزانه عادی و پرداخت 40 درصد اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی کارگر است.

قوانین مربوط به مرخصی

به طور کلی چند نوع مرخصی وجود دارد:

• استحقاقی: در قانون کار مرخصی کارگر برای یک ماه کارکرد، 2.5 روز در نظر گرفته شده است. این میزان را می‌توان در سال و به صورت 26 روز متصل استفاده کرد.
• زایمان: کارگران خانم 9 ماه مرخصی زایمان و آقایان 10 روز مرخصی با حقوق دارند.
• استعلاجی: این مرخصی برای کارگران به صورت 3 روز با حقوق است.

قوانین مربوط به انواع مدل‌های کار

کارگرانی که به صورت شیفتی کار می‌کنند، میزان دریافتی به عنوان مزد فوق‌العاده متفاوتی دارند. این میزان برای کارگران نوبت صب و عصر، 10% و برای شیفت شب 35% است.

حقوق پایه

این میزان حقوق هر ساله و طبق مصوبه شورای عالی کار تعیین می‌شود. میزان حقوق پایه بر اساس موقعیت جغرافیایی و صنایع مختلف، متفاوت خواهد بود. البته میزان حقوق پایه، ممکن است توسط خود کارفرماهای هر مجموعه نیز تعیین شود که نباید کمتر از حقوق مصوب شورای عالی کار باشد. طبق مصوبه حقوق پایه سال ۱۴۰۱ برابر با مبلغ ۴۱،۷۹۷،۵۰۰ است.

مزایای مستمر و غیر مستمر

مزایا به صورت نقدی یا غیر نقدی اختصاص داده می‌شود. مزایای مستمر به صورت ماهانه و مداوم به همراه حقوق پایه برای کارگران واریز می‌شود. برخی از مهم‌ترین این مزایای مستمر، عبارتند از:

• انواع بن کارگری
• حق اولاد
• حق مسکن

مزایای غیر مستقیم هم نوع و روال پرداخت مشخصی ندارند. این مزایا به صورت دوره‌ای و موردی به کارگران اختصاص داده می‌شود. برخی از این مزایای غیر مستمر، عبارتند از:

• عیدی
• سنوات
• اضافه کاری
• پاداش
• فوق العاده ماموریت

کسورات

برخی مبالغ خاص که از حقوق کارگران کم می‌شود را کسورات می‌نامند. این مبالغ بین کارکنان و کارفرما به صورت توافقی تعیین می‌شود. برخی از کسورات، شامل بیمه سهم کارگر، مساعده، بیمه تکمیلی، مالیات حقوق و مزایا، اقساط وام و ... می‌شوند.

نحوه محاسبه حقوق و دستمزد چگونه است؟

بعد از کسر کسورات حقوق، خالص دریافتی کارکنان مشخص می‌شود. اگر کارفرما هستید می توانید از نرم افزار برای محاسبه حقوق و دستمزد به صورت خودکار و آسان استفاده کنید. (اطلاعات بیشتر: نرم افزار مدیریت پروژه)

فیش حقوقی چیست؟

بعد از نحوه محاسبه حقوق و دستمزد، سندی تحت عنوان فیش حقوقی به کارکنان داده می‌شود. این سند میزان مبلغ دریافتی شاغلین را برای یک ماه نشان می‌دهد. فیش حقوقی برای ادارات دولتی، سندی بسیار رایج و شناخته‌ شده است. به طور کلی فیش حقوقی شامل موارد مختلفی می‌شود که برخی از آنها عبارتند از:

• حقوق پایه
• افزایش سنواتی
• فوق‌العاده پرداختی شرایط محیط کار
• حق اولاد
• فوق‌العاده محرومیت از تسهیلات زندگی
• حداقل دریافتی
• فوق‌العاده محل خدمت