کاهش شدید صادرات فرش دستباف ایرانی

 براساس اظهارات رئیس کمیسیون فرش، هنر و صنایع دستی اتاق بازرگانی ایران، ارزش صادرات این محصول در حال حاضر به حدود ۴۰ میلیون دلار کاهش یافته است، در حالی که این رقم در سال ۱۳۷۳ بالغ بر ۲ میلیارد دلار بود.

این کاهش ۹۸ درصدی در صادرات فرش ایرانی زنگ خطر جدی برای این صنعت قدیمی و معتبر کشور به شمار می‌رود.

افت صادرات فرش ایرانی: از ۲ میلیارد به ۴۰ میلیون دلار در سال ۱۳۷۳، صادرات فرش ایرانی بیش از ۲ میلیارد دلار بوده است که در آن زمان، فرش ایرانی نه تنها در بازارهای جهانی شناخته شده بود بلکه در بسیاری از کشورهای اروپایی، آمریکایی و حتی کشورهای عربی از محبوبیت بالایی برخوردار بود.

فرش ایرانی به عنوان یک محصول فرهنگی با ارزش در بسیاری از خانه‌ها و دفاتر معتبر در سراسر جهان یافت می‌شد. اما در سال‌های اخیر، با وجود تلاش‌های مختلف برای حفظ این صنعت، ارزش صادرات فرش دستباف ایرانی به طور قابل توجهی کاهش یافته است و اکنون به حدود ۴۰ میلیون دلار در سال رسیده است.

این کاهش چشمگیر در صادرات، علاوه بر کاهش تولید و فروش فرش‌های ایرانی در بازارهای جهانی، نشان‌دهنده مشکلات ساختاری در صنعت فرش کشور است.

دلایل کاهش صادرات فرش ایرانی کشورهایی مانند هند، پاکستان، افغانستان و ترکیه توانسته‌اند با استفاده از روش‌های تولید ارزان‌تر و کیفیت‌های رقابتی، سهم بیشتری از بازار جهانی فرش را از آن خود کنند.

این کشورها با استفاده از نیروی کار ارزان‌تر و بهبود فناوری‌های تولید، توانسته‌اند قیمت‌های رقابتی‌تری ارائه دهند که این امر بر بازار فرش ایران تأثیر منفی گذاشته است.

همچنین تورم، تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی در داخل کشور، هزینه‌های تولید فرش را افزایش داده و باعث کاهش رقابت‌پذیری آن در بازارهای جهانی شده است.

همچنین، نوسانات ارز و تغییرات در نرخ ارز نیز تأثیرات منفی بر صادرات فرش ایرانی داشته است. با تغییراتی که در سلیقه و ترجیحات مصرف‌کنندگان در سراسر جهان ایجاد شده است، تقاضا برای فرش‌های دستباف کاهش یافته است.

فرش‌های ماشینی با قیمت‌های پایین‌تر و تولید سریع‌تر، جایگزین‌های مناسبی برای فرش‌های دستباف شده‌اند که این امر بر صادرات فرش ایرانی تأثیر منفی گذاشته است. نبود تبلیغات و برندینگ مناسب در دنیای امروز، برندینگ و تبلیغات نقش بسیار مهمی در فروش محصولات دارند.

فرش ایرانی نتوانسته است به اندازه کافی در بازارهای جهانی تبلیغ شود و برندهای معتبر در این صنعت شکل بگیرند. این امر موجب شده است که بسیاری از مصرف‌کنندگان در سراسر جهان از فرش ایرانی غافل شوند. مشکلات تولید و نیروی کار با کاهش تولیدکنندگان فرش دستباف و مهاجرت نیروی کار ماهر به سایر صنایع یا حتی خارج از کشور، تولید فرش‌های با کیفیت در داخل ایران کاهش یافته است.

همچنین، برخی از کارگاه‌ها به دلیل کمبود منابع مالی و سرمایه‌گذاری نتواسته‌اند به روزرسانی تجهیزات خود را انجام دهند، که این امر موجب افت کیفیت تولیدات شده است.

این کاهش در صادرات نه تنها به ضرر تولیدکنندگان و بافندگان فرش ایرانی است، بلکه می‌تواند به کاهش اشتغال در این صنعت و در نتیجه افزایش بیکاری در مناطق روستایی و شهری منجر شود. بسیاری از خانواده‌ها که به طور مستقیم یا غیرمستقیم از این صنعت درآمد دارند، با مشکلات اقتصادی روبه‌رو شده‌اند.

همچنین، کاهش صادرات فرش ایرانی تأثیرات منفی بر اقتصاد کشور خواهد داشت. این صنعت در گذشته منبع مهمی برای ارزآوری و بهبود تراز تجاری ایران بوده است و افت آن می‌تواند باعث کاهش درآمدهای ارزی و تأثیرات منفی بر وضعیت اقتصادی کشور شود.

کاهش صادرات فرش ایرانی یک بحران جدی برای این صنعت است که باید هر چه سریع‌تر به آن رسیدگی شود. این صنعت به عنوان بخشی از میراث فرهنگی ایران، نیازمند توجه و حمایت ویژه است تا بتواند جایگاه خود را در بازارهای جهانی بازیابی کند و دوباره به عنوان یک منبع مهم اقتصادی و فرهنگی در ایران شناخته شود.