اتصالات لوله برق، انواع و کاربرد آن ها

اهمیت اتصالات لوله برق در سیستم های برقی

اتصالات لوله برق به دلایل متعددی در سیستم های الکتریکی حائز اهمیت هستند:

حفاظت فیزیکی: اتصالات لوله برق از سیم ها در برابر ضربه، فشار و سایر آسیب های مکانیکی محافظت می کنند.

ایمنی الکتریکی: با استفاده از اتصالات مناسب، خطرات ناشی از اتصالی ها و جرقه های الکتریکی کاهش می یابد.

نظم دهی به سیم کشی: اتصالات لوله برق به سازماندهی بهتر سیم ها کمک کرده و از درهم ریختگی آن ها جلوگیری می کنند.

مقاومت در برابر شرایط محیطی: برخی از اتصالات لوله برق مقاومت بالایی در برابر رطوبت، حرارت و مواد شیمیایی دارند که این ویژگی ها برای محیط های خاص ضروری است.

انواع اتصالات لوله برق

اتصالات لوله برق بر اساس جنس و نوع کاربرد به دسته های مختلفی تقسیم می شوند:

1- اتصالات فلزی

اتصالات فلزی به دلیل استحکام و مقاومت بالا در برابر حرارت و ضربه، در بسیاری از پروژه های صنعتی و ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند. انواع متداول این اتصالات عبارت اند از:

• زانویی (Elbow): برای تغییر جهت مسیر لوله ها به کار می رود.
• سه راهی (Tee): برای انشعاب گیری از مسیر اصلی لوله استفاده می شود.
• چهارراهی (Cross): برای ایجاد چهار انشعاب در یک نقطه به کار می رود.
• مُهره ماسوره (Union): برای اتصال و جدا کردن آسان لوله ها بدون نیاز به چرخاندن آن ها استفاده می شود.
• کپ (Cap): برای مسدود کردن انتهای لوله ها به کار می رود.

این اتصالات معمولاً در سیستم های با فشار و دمای بالا، مانند صنایع نفت و گاز، مورد استفاده قرار می گیرند.

2- اتصالات فشاری (Compression Fittings)

این نوع اتصالات بدون نیاز به جوشکاری یا رزوه کاری، با فشردن لوله ها به یکدیگر متصل می شوند. مزیت اصلی آن ها نصب سریع و آسان است. اتصالات فشاری معمولاً در سیستم های لوله کشی خانگی و تجاری با فشار کم تا متوسط استفاده می شوند.

3- اتصالات فلنجی (Flanged Fittings)

اتصالات فلنجی با استفاده از فلنج و پیچ و مهره به لوله ها متصل می شوند. این اتصالات امکان جداسازی و تعمیر آسان را فراهم می‌کنند و در سیستم هایی که نیاز به نگهداری مکرر دارند، مانند نیروگاه ها و صنایع شیمیایی، به کار می روند.

4- اتصالات جوشی (Welded Fittings)

این اتصالات با جوشکاری به لوله ها متصل می شوند و اتصال محکمی را ایجاد می کنند. اتصالات جوشی در سیستم های با فشار و دمای بالا، مانند صنایع نفت و گاز، استفاده می شوند.

5- اتصالات پیچی (Threaded Fittings)

این اتصالات دارای رزوه هایی هستند که به لوله های رزوه دار متصل می شوند. اتصالات پیچی در سیستم های با فشار کم تا متوسط، مانند لوله کشی های خانگی و تجاری، کاربرد دارند.

6- بوشن

بوشن ها برای اتصال دو لوله برق هم قطر به یکدیگر استفاده می شوند. این اتصالات زمانی کاربرد دارند که طول لوله ها کوتاه باشد و نیاز به افزایش طول آن ها وجود داشته باشد. بوشن ها معمولاً از جنس فلزی یا PVC ساخته شده و طبق گفته وب سایت grainder عملکرد آن ها به صورت زیر است:

"These attach to the end of metal conduit and their primary function is to create a smoother surface for rapid pulling of wires and cables through the conduit.”

«این اتصالات به انتهای لوله های فلزی وصل می شوند و وظیفه اصلی آن ها ایجاد سطحی صاف تر برای عبور سریع تر سیم ها و کابل ها از داخل لوله است.»

7- تبدیل

تبدیل ها برای اتصال دو لوله با قطرهای متفاوت به کار می روند. این اتصالات امکان انشعاب گیری از لوله های با قطر بزرگ تر به لوله های با قطر کوچک تر را فراهم کرده و در سیستم های لوله کشی برق برای تغییر سایز لوله ها مورد استفاده قرار می گیرند.

8- گلند

گلندها برای اتصال لوله های فلکسیبل به جعبه های تقسیم، تابلوها یا کاندوئیت ها استفاده می شوند. این اتصالات از جنس زاماک بوده و به گلند فلکسیبل خور نیز معروف اند. به نقل از وب سایت سه ستاره سمنان:

«این اتصالات، سیم کشی های الکتریکی را در برابر رطوبت، آلودگی، خوردگی و حتی گازهای قابل اشتعال محافظت می کنند و برای کابل هایی که در فضای باز یا محیط های خشن قرار می گیرند، ایده آل اند.»

9- ریل سی چنل و بست براکت

ریل های سی چنل برای منظم نگه داشتن کابل ها و لوله های برق به کار می روند. برای اتصال لوله های برق به ریل های سی چنل و قرارگیری محکم تأسیسات برقی، از بست براکت استفاده می شود.

نکات مهم در انتخاب اتصالات لوله برق

برای انتخاب مناسب ترین اتصال لوله برق، باید به نکات زیر توجه کرد:

جنس اتصال: با توجه به محیط کاری و نوع سیالی که در لوله جریان دارد، جنس اتصال باید انتخاب شود.

فشار و دمای کاری: اتصال باید توانایی تحمل فشار و دمای مورد نظر را داشته باشد.

سازگاری با لوله: اتصال باید با جنس و سایز لوله سازگار باشد.

شرایط محیطی: در محیط های خورنده یا با دمای بالا، باید از اتصالات مقاوم در برابر این شرایط استفاده شود.

با توجه به تنوع اتصالات موجود، مهم است که با توجه به نیاز پروژه و شرایط محیطی، اتصالات مناسب انتخاب و به درستی نصب شوند.