سرانجام یک جنگ و یک توافق؛
چه کسانی غزه را پس از آتشبس اداره میکنند؟
پس از ۱۵ ماه درگیری خونین و مرگبار سرانجام میانجیها موفق شدند جنگ را در غزه متوقف و مبادله دهها زندانی و اسیر فلسطینی و اسرائیل را در برنامه بگذارند.
پس از ۱۵ ماه درگیری خونین و مرگبار سرانجام میانجیها موفق شدند جنگ را در غزه متوقف و مبادله دهها زندانی و اسیر فلسطینی و اسرائیل را در برنامه بگذارند.
درگیریهای ۷ اکتبر یکی از ویران کنندهترین جنگهای اسرائیل و حماس در سرزمینهای مقدس بوده است.
اسرائیل در این درگیری هرچند ضربات قابل توجهی به پیکر حماس وارد کرد، اما هرگز نمیتواند ادعا کند پیروز قطعی و کامل این غائله است. آنها رهبران ارشد حماس و حزبالله و محور مقاومت را حذف کرده اند، اما …
اما آنها خوب میدانند حماس با همه ضرباتی که متحمل شده، زنده مانده است و این آن چیزی نیست که اسرائیل میخواست. اسرائیلیها در آغاز درگیری ۷ اکتبر متعهد شدند همه گروگانها و اسرای خود را آزاد کنند، اما میدانیم که برخی از آنها در اسارت و در حملات حماس و حتی اسرائیل کشته شدند. پس طرف اسرائیلی در کنار هدف حذف کامل حماس، هدف آزادی همه گروگانها را هم محقق نکرده است. آنها نمیتوانند از پیروزی قطعی بگویند.
ناگفته نماند خشونتهای صورت گرفته غزه در طی این ۱۵ ماه چنان خشم جهانی را برانگیخت که دادگاه بین المللی، اتهامات جنایات جنگی و نسل کشی را برای نتانیاهو بررسی و حکم بازداشت او و یکی رهبران حماس را صادر کرد. با همه این حرفها نتانیاهو موفق شد جایگاه خود را در عرصه سیاست داخلی به قدری محکم کند که مانع از شکلگیری تحقیقات داخلی علیه خود شود. اما این وضعیت تا کی پایدار میماند؟
اما حماس …
حماس با همه ضرباتی که در طی این ۱۵ ماه متحمل شد، زنده ماند. غزه ویران شد، اما حماس زنده ماند، هرچند که رهبران نامی خود را از دست داده و انبارهای مهماتش خالی است و تونلها ویران. آنها پس از انجام عملیات ۷ اکتبر مدعی شدند میخواهند آرمان فلسطین را به دستور کار نهادهای بینالمللی و سازمان ملل بازگردانند و اسرائیل را برای انواع خشونتهایی که در سرزمینهای اشغالی مرتکب شده، مجازات بگیرند و اسرای خود را آزاد کنند.
حالا اما جان هزاران فلسطینی از دست رفته، خانوادهها نابود شده اند. از شهر چیزی نمانده و البته رویای تشکیل دولت بسیار دورتر از همیشه است.
نهادهای بهداشتی رسمی تعداد شهدای فلسطینی جنگ اخیر را ۴۶ هزار نفر اعلام کرده اند. اغلب شهدا زن و کودک بوده اند. این در حالی است که طرف اسرائیلی بی این که مدرکی رو کند مدعی است تنها ۱۷ هزار نیروی نظامی فلسطینی را کشته و به غیرنظامیان کاری نداشته است.
واقعیت این که بخش اعظم غزه در حال حاضر غیر قابل سکونت است. ساختمانها ویران شده، تا آنجا که چشم کار میکند، ویرانی و تل آوار و خاک است. سازمان ملل میگوید ۹۰ درصد جمعیت کمتر از ۳ میلیون نفری غزه آواره شده اند. ۱۰ درصد در چادرها سکونت دارند که این روزها درگیر گرسنگی و بیماری هستند.
با همه این حرفها اما حماس زنده مانده است. آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا میگوید آنها به اندازهای که نیرو از دست داده اند، نیرو گرفته اند و هنوز علیه اسرائیل حملاتی را ترتیب میدهند. اما آنها هیچ برنامهای برای غزه پس از آتش بس ندارند و مهم این که غزه هم جایگزینی برای آنها ندارد!
تحقق هرگونه صلح در خاورمیانه دور از دسترس است. حفظ آتشبس اخیر کار بسیار دشواری است. مفاد این آتشبس هیچ تضمینی برای کاهش موارد منجر به درگیریها نیست.
ترامپ تا چندی دیگر راهی کاخ سفید میشود. او در سیاست ساخت و گسترش شهرکهای اسرائیلی نشین در کرانه باختری همراه نتانیاهو است. با این حساب خبری از کاهش خشونت نخواهد بود.
جنگ اخیر غزه یکی از بدترین درگیریها میان طرفین بود. اما شاید آخرین هم نباشد.