ایده های جنجالی ترامپ برای غزه

به گزارش شرق؛ این پیشنهاد دونالد ترامپ در حضور بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در حالی مطرح شد که مذاکرات برای تمدید آتش‌بس شکننده میان اسرائیل و حماس و آزادسازی گروگان‌های باقی‌مانده در غزه در حال انجام است.

این اظهارات در شرایطی بیان شد که تلاش‌های دیپلماتیک برای ارسال کمک‌های بشردوستانه و تأمین منابع مورد نیاز برای بازسازی غزه پس از بیش از ۱۵ ماه جنگ و ویرانی تشدید شده است. اکنون ترامپ خواهان آن است که حدود 1.8 میلیون نفر از فلسطینیان، خانه‌های خود را ترک کنند و ایالات متحده این منطقه را در صورت لزوم با استقرار نظامیان امریکایی تحت مالکیت ایالات متحده قرار دهد. در این دیدار، ترامپ و نتانیاهو در مورد آتش‌بس شکننده، تبادل گروگان‌ها در جنگ اسرائیل و حماس و همچنین نگرانی‌های مشترک درباره ایران گفت‌وگو کردند.

ترامپ گفت: «من فکر نمی‌کنم مردم باید به غزه بازگردند. در حال حاضر زندگی در غزه ممکن نیست. به نظرم باید مکان دیگری را پیدا کنیم، مکانی که باعث خوشحالی مردم شود.»

او اضافه کرد که ایالات متحده مالکیت نوار غزه را در دست خواهد گرفت و پس از اسکان مجدد فلسطینیان در مکانی دیگر، آن را بازسازی خواهد کرد و این منطقه را به «بهشت خاورمیانه» تبدیل خواهد کرد؛ جایی که «مردم جهان» – از جمله فلسطینیان – در آن زندگی خواهند کرد. ترامپ گفت: «ما مطمئن خواهیم شد که این کار به بهترین شکل انجام شود. این فوق‌العاده خواهد شد، به خصوص برای مردم فلسطین. ما آنجا را در اختیار خواهیم داشت و مسئولیت خنثی‌سازی تمام بمب‌های عمل‌نکرده و سایر سلاح‌های خطرناک را بر عهده خواهیم گرفت. منطقه را مسطح می‌کنیم و تمام ساختمان‌های تخریب‌شده را از بین می‌بریم. زمین را هموار می‌کنیم و توسعه اقتصادی ایجاد می‌کنیم که مشاغل و مسکن نامحدودی برای مردم منطقه فراهم کند...یک کار اساسی انجام دهید. کاری متفاوت انجام دهید. [شما] نمی‌توانید فقط به همان وضعیت قبلی بازگردید. اگر بازگردید، دوباره همان اتفاقی رخ خواهد داد که در صد سال گذشته افتاده است.» ترامپ اعلام کرد که طی چهار هفته آینده، بیانیه‌ای در این زمینه منتشر خواهد شد.

واکنش منفی کشورهای منطقه

ترامپ می گوید که این ایده را با دیگر رهبران خاورمیانه مطرح کرده است و آنها از این ایده استقبال کرده اند.ترامپ افزود: «احساس می‌کنم، با وجود اینکه فلسطینی‌ها مخالفت می‌کنند؛ پادشاه اردن و رئیس‌جمهور مصر قلب‌شان را خواهند گشود و زمینی را که برای انجام این کار نیاز داریم در اختیارمان قرار خواهند داد تا مردم بتوانند در هماهنگی و صلح زندگی کنند.»

با این حال، مصر، اردن و دیگر متحدان آمریکا در خاورمیانه به ترامپ هشدار داده‌اند که اسکان فلسطینی‌ها در خارج از غزه می‌تواند ثبات منطقه را تهدید کند، خطر گسترش درگیری را افزایش دهد و دهه‌ها تلاش آمریکا و متحدانش برای راه‌حل دو دولتی را تضعیف کند.

با این حال، ترامپ اصرار دارد که فلسطینی‌ها «هیچ گزینه‌ای» جز ترک این منطقه که آن را «تلی از ویرانه» توصیف کرده است، ندارند. این در حالی است که مشاوران ترامپ معتقدند که بازسازی غزه در بازه زمانی سه تا پنج ساله که در توافق آتش‌بس موقت پیش‌بینی شده است، عملی نیست و بین ده تا پانزده سال به طول می انجامد.

هفته گذشته، عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، و عبدالله دوم، پادشاه اردن، درخواست ترامپ برای پذیرش فلسطینی‌های غزه را رد کردند.اما ترامپ معتقد است که در نهایت مصر و اردن – و سایر کشورها که نامی از آن‌ها نبرد – با این طرح موافقت خواهند کرد.

او گفت: «اگر به دهه‌های گذشته نگاه کنید، تنها چیزی که در غزه وجود داشته، مرگ و ویرانی بوده است. این وضعیت سال‌ها ادامه داشته است. اگر بتوانیم منطقه‌ای زیبا برای اسکان مردم ایجاد کنیم، جایی که خانه‌های خوبی داشته باشند، خوشحال باشند، و دیگر شاهد خشونت و کشتار نباشند، چرا که نه؟»

عربستان سعودی ساعاتی پیش با انتشار بیانیه‌ای تأکید کرد که سیاست دیرینه این کشور درباره لزوم تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی همچنان تغییری نکرده است. بر اساس این موضع، ریاض هرگونه مذاکره با اسرائیل را منوط به تحقق این هدف می‌داند. این دیدگاه بارها از سوی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، بازتاب یافته است.

بیانیه وزارت خارجه عربستان اندکی پس از اظهارات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، منتشر شد. ترامپ اعلام کرده که ایالات متحده برنامه دارد پس از خروج فلسطینی‌ها از نوار غزه و اسکان آنان در کشورهای دیگر، مسئولیت نوار غزه را بر عهده بگیرد.

احتمال استقرار نیروهای نظامی آمریکا در غزه

ترامپ همچنین گفت که احتمال اعزام نیروهای آمریکایی برای پشتیبانی از بازسازی غزه را رد نمی‌کند. او مالکیت آمریکا بر این منطقه را «بلندمدت» توصیف کرد و افزود: «ما هر کاری که لازم باشد، انجام خواهیم داد.» این شامل اعزام نیروهای نظامی آمریکا برای پر کردن خلأ امنیتی احتمالی نیز می‌شود.

تمرکز کاخ سفید بر آینده غزه در حالی صورت می‌گیرد که آتش‌بس شکننده میان اسرائیل و حماس در وضعیت نامعلومی قرار دارد.

نتانیاهو تحت فشارهای شدید از سوی جناح راست افراطی ائتلاف خود قرار دارد تا آتش‌بس موقت با حماس را پایان داده و حملات را از سر بگیرد. از سوی دیگر، شهروندان اسرائیلی که از جنگ خسته شده‌اند، خواستار آزادی کامل گروگان‌ها و پایان درگیری هستند.

عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر، تشکیلات خودگردان فلسطین و اتحادیه عرب نیز همراه با مصر و اردن، طرح انتقال فلسطینیان از غزه و کرانه باختری را رد کرده‌اند.

ترامپ ممکن است امیدوار باشد که بتواند مصر و اردن را متقاعد کند که این طرح را بپذیرند، زیرا ایالات متحده کمک‌های مالی زیادی به قاهره و امان ارائه می‌دهد. با این حال، در داخل اسرائیل، جناح راست‌گرای تندرو در کابینه  نتانیاهو از این پیشنهاد استقبال کرده است.

در همین حال، استیو ویتکاف مشاور ترامپ در امور خاورمیانه در جمع خبرنگاران گفت: «منصفانه نیست که به فلسطینی‌ها بگوییم که ممکن است تا پنج سال دیگر به خانه‌هایشان بازگردند. این کاملاً غیرمنطقی است.»

موضع ترامپ در مورد راه‌حل دو دولتی

ترامپ همچنین اشاره کرد که ممکن است نظر خود را درباره تشکیل کشور مستقل فلسطینی به عنوان بخشی از راه‌حل دو دولتی تغییر دهد. وقتی از او پرسیده شد که آیا هنوز به طرحی مانند برنامه سال ۲۰۲۰ خود پایبند است، پاسخ داد: « با گذشت زمان، برنامه‌ها تغییر می‌کنند. از زمانی که من از قدرت کنار رفتم و اکنون که برگشته‌ام، مرگ و ویرانی زیادی رخ داده است.»

سفر نتانیاهو به واشنگتن – که اولین سفر یک رهبر خارجی به آمریکا در دوره دوم ترامپ است – در شرایطی انجام می‌شود که محبوبیت نخست‌وزیر اسرائیل به شدت کاهش یافته است.

او در میانه جلسات دادگاهی است که در آن به فساد متهم شده است. این پرونده شامل اتهاماتی مبنی بر دریافت رشوه و ارائه امتیازات به سرمایه‌داران و رسانه‌ها در ازای حمایت سیاسی است. نتانیاهو این اتهامات را رد کرده و آن را «یک پرونده‌سازی سیاسی» خوانده است.دیدار با ترامپ که در میان اسرائیلی‌ها محبوب است، می‌تواند توجه افکار عمومی را از محاکمه او منحرف کرده و جایگاه سیاسی‌اش را تقویت کند.