پکک به پایان رسید؟
درحالی‌که وبگاه مجله فارن‌افرز، دو هفته پیش در یادداشتی به قلم «خلیل کاراولی» پایان گروه پکک را پیش‌بینی کرده است، این گروه به رهبری عبدالله اوجالان، رهبر دربند خود پیشنهاد یک مسیر سیاسی را داده است تا با دولت مرکزی ترکیه به توافق برسد.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق؛ سایت خبری موسسه میدل‌ایست، در گزارشی نوشت: ممکن است یک تغییر تاریخی در افق باشد؛ زیرا ترکیه و رهبر شبه نظامیان کرد عبدالله اوجالان درگیر مذاکرات غیرمنتظره صلح هستند. انتظار می‌رود پس از ۴۰ سال شورش و ۴۰ هزارتلفات جانی، اوجالان از شبه‌نظامیان پکک بخواهد سلاح‌های خود را زمین بگذارند.
گونل تول، از موسسه میدل‌ایست می‌گوید: هنوز درباره اینکه این صلح چگونه پایدار باقی بماند، به‌ویژه اینکه رئیس‌جمهور ترکیه عقب‌نشینی کرده، باقی مانده است. سایت روداو، نزدیک به کردها هم گزارش داد: یکی از فرماندهان ارشد پکک روز پنج‌شنبه گفت که عبدالله اوجالان رهبر زندانی آنها می‌خواهد مساله کردها را «از قلمرو جنگ، به حوزه دموکراسی‌سازی» منتقل کند؛ اما احزاب حاکم ترکیه را به تلاش برای «خرابکاری» در روند نوپای صلح متهم کرد.
جمیل بایک، رئیس مشترک شورای اجرایی اتحادیه جوامع کردستان (KCK) پس از تماس مجدد با رهبر پکک گفت: اوجالان «می‌خواهد گامی را که قبلا برداشته بود به سوی هدفی بزرگ‌تر بردارد. او می‌خواهد این گام را عمیق‌تر کند تا مساله کرد را از قلمرو جنگ خارج کند و به حوزه دموکراسی‌سازی وارد کند.» وی تاکید کرد که اوجالان یک نامه به دولت مرکزی ترکیه نوشته است. وی جزئیاتی از محتوای نامه را ارائه نکرد.
بنیان‌گذار پکک درخواست مشابهی را برای دموکراتیزه کردن مبارزات کردها در یک دهه پیش هم مطرح کرد که این طرح شکست خورد. رسانه‌های وابسته به دولت ترکیه حدس می‌زنند که اوجالان ممکن است، در بیست‌وششمین سالگرد دستگیری خود، پیامی ویدئویی ارائه کند و از گروه خود بخواهد سلاح‌ها را زمین بگذارند. بایک اما گفت که پایان دادن به جنگ مسلحانه، آنها را وارد مبارزه‌های سیاسی می‌کند. حزب دموکراسی و برابری خلق که طرفدار کردهاست، در حال حاضر میانجی‌گری مذاکرات را بین آنکارا و پکک برای پایان دادن به خصومت‌های طولانی‌مدت بر عهده دارد.
جزئیات
این روند همچنان نامشخص است؛ اما مقامات حزب دموکراسی و برابری خلق گفته‌اند که هدف صلح است. یک هیات حزب دموکراسی و برابری خلق در ماه‌های اخیر دو بار با رهبر زندانی پکک، عبدالله اوجالان دیدار کرده است. آنها همچنین با تمام احزاب سیاسی که در مجلس قانون‌گذاری ترکیه حضور دارند، دیدارهایی داشته‌اند. در ژانویه، دولت باغچه‌لی، رهبر حزب ملی‌گرای ترکیه (MHP) گفت که پکک باید «بدون هیچ قید و شرطی» منحل شود. حزب ملی‌گرای باغچه‌لی در دولت ائتلافی اردوغان حضور دارد.
داستان از کجا شروع شد؟
در ۲۲ ژانویه سه تن از اعضای پارلمان ترکیه از حزب چپ‌گرای دموکراسی و برابر خلق به دیدار رهبر پکک در زندان ایمرالی رفتند و با عبدالله اوجالان موسس این حزب دیدار کردند. به نوشته وبگاه مجله فارن‌افرز، پکک یک گروه شورشی از دهه ۱۹۸۰ به حساب می‌آید که توسط ترکیه و ایالات متحده در زمره گروه‌های تروریستی قرار گرفته است. تقریبا سه سالی می‌شود که عبدالله اوجالان حق ملاقات پیدا کرده است. اما دیدار او با اعضای حزب دموکراسی و برابر خلق ترکیه دومین دیدار در یک ماه از دیدارهای این‌چنینی به‌حساب می‌آید. حزب چپ‌گرای کردها اعتراف کرد که با رهبر شبه‌نظامیان کرد دیدار کرده است. دولت باغچه‌لی؛ رهبر راست‌گرای افراطی حزب حرکت ملی که یک شریک کلیدی برای دولت اردوغان است، به عبدالله اوجالان پیشنهاد داد که وی از آزادی مشروط برخوردار خواهد شد، اگر حزب را منحل کند و سلاح‌ها را زمین بگذارند.
در یک بیانیه، او اعلام آمادگی کرد که از اعضای گروهش چنین خواهد خواست که سلاح‌ها را زمین بگذارند. او در ماه دسامبر در دیدار باقانون‌گذاران ترکیه گفت که این فرصتی است که نباید از آن غفلت کرد. اوجالان انگیزه کافی برای جدی گرفتن پیشنهاد باغچه‌لی و در نتیجه دولت ترکیه دارد. اگرچه پکک هنوز توان انجام عملیات تروریستی علیه نیروهای ترکیه دارد، اما توان کارزار تروریستی خود را در ترکیه از دست داده است. این گروه در حال حاضر در کوه‌های قندیل در شمال عراق پناه گرفته‌اند؛ اما همواره مورد حمله پهپادهای ترکیه قرار گرفته‌اند. کردستان عراق که رابطه خوبی هم با ترکیه دارد، جای زیادی برای مانور اعضای پکک نگذاشته است.
درحالی‌که اوضاع شبه‌نظامیان کرد تیره و تار است، اوجالان که وارد دهه هفتاد سالگی خود شده است، حالا دلیلی دارد که به راهکار سیاسی پناه ببرد. او در سال۲۰۱۳ این جمله را گفت: «پیش از اینکه بمیرم، دوست دارم صلح را ببینم.» گشایش سیاسی در ترکیه امیدها را برای توافق با پکک افزایش داده است؛ اما سقوط دولت سوریه می‌تواند پایان این گروه را شتاب ببخشد. بخشی از این گروه در شمال شرقی سوریه همچنان فعال است؛ جایی که شبه‌نظامیان کرد در کنار نیروهای عراقی علیه گروه تروریستی داعش جنگیدند. اما با فروپاشی دولت اسد، این فرصت برای اکثریت کرد فراهم شده است که با سایر بخش‌های سوریه متحد شوند. چنین رویه‌ای موجب می‌شود که اعضای این گروه ضعیف شوند و سرپناهشان را از دست بدهند.
صلح در چشم‌انداز قرار دارد؟
پایان این گروه بعید است به این زودی رقم بخورد. دولت ترکیه در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۳ هم مذاکراتی با پکک داشته که به نتیجه نرسیده است. به‌رغم موقعیت اوجالان در این گروه، رهبری شاخه عراقی این گروه ممکن است توجهی به پیام انحلال و غیرمسلح شدن نکند. در عوض، به محض اینکه دولت باغچه‌لی پیشنهاد آزادی مشروط عبدالله اوجالان را داد، این گروه تروریستی به منطقه صنعتی-نظامی در خارج از آنکارا حمله کرد و به موجب این حمله پنج غیرنظامی کشته شدند. همچنین اگر یک توافق بلندمدت توجهی به حقوق سیاسی کردها نکند، چشم‌انداز مثبتی را نمی‌توان برای غیرمسلح شدن پکک در نظر گرفت.
