فاصله کابینه عون با موفقیت معنادار است / آشفته بازار بیروت
با وجود آتش‌بس شکل گرفته در لبنان، این کشور کماکان زیر آتش توپ‌خانه‌های اسرائیلی قرار دارد. اما این تنها بحرانی نیست که بیروت با آن دست و پنجه نرم می‌کند. ماجرا وقتی پیچیده‌تر می‌شود که بدانیم همه شاخص‌های اقتصادی در لبنان، خبر از فلاکتی مثال‌زدنی می‌دهند. نرخ لیر این کشور البته در مقابل با سال قبل کمی بهتر شده و در حدود ۸۹ هزار لیر به ازای هر دلار تثبیت شده است.
به گزارش گروه رسانه ای شرق، اما گزارش‌ها خبر می‌دهند که ۸۰ درصد لبنانی‌ها زیر خط فقر زندگی می‌کنند. در مارس ۲۰۲۵، بانک جهانی اعلام کرد که لبنان برای بازسازی و بهبود اقتصاد به حدود ۱۱ میلیارد دلار نیاز دارد. تصمیم گروه ویژه اقدام مالی (FATF) برای قرار دادن لبنان در لیست خاکستری به دلیل ضعف در مبارزه با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم، مشکلات جذب سرمایه خارجی را تشدید کرده است. کمبود و برق و انرژی دیگر بحرانی است که لبنانی‌ها با آن دست به گریبان هستند و با فرا رسیدن فصل گرما اوضاع بدتر هم می‌شود. بانک جهانی می‌گوید درگیری‌های سال گذشته میان اسرائیل و لبنان هشت و نیم میلیارد دلار به اقتصاد لبنان آسیب زده است که جبران آن بدون کمک‌های خارجی غیرممکن به نظر می‌رسد.
خلا‌ء سیاسی به پایان رسید اما بحران کماکان پابرجاست
با پایان دولت میشل عون در سال ۲۰۲۲ خلا سیاسی هولناکی بر بیروت حاکم شد. دولت موقت نجیب میقاتی نتوانست از پس بحران‌های سیاسی و اقتصادی بربیاید و عملکردی تاسف‌بار را از خود برجای گذاشت. در ابتدای سال ۲۰۲۵، پارلمان لبنان پس از مدتی مدید، جوزف عون، فرمانده سابق ارتش لبنان را با ۹۹ رأی از ۱۲۸ نماینده به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب کرد. عون، که به دلیل مدیریت ارتش در دوران بحران‌ها و روابط خوب با کشورهای غربی، به‌ویژه ایالات متحده، چهره‌ای مقبول تلقی می‌شد، نواف سلام را به‌عنوان نخست‌وزیر مأمور تشکیل دولت کرد. نواف سلام از چهره‌های خوشبین به غرب است که سابقه ریاست دادگاه دادگستری بین‌المللی را دارد. او با شعار تغییر ساختاری و اصلاحات سیاسی و اقتصادی پا به میدان گذاشت، اما اوضاع ظاهرا از آنچه تصورش را می‌کرد پیچیده‌تر است. در کابینه دولت اصلاح و نجات سهم حزب‌الله در مشارکت سیاسی کاهش پیدا کرد و در عوض، جنبش امل، رقیب سال‌های اخیر این گروه دست بالا را پیدا کرد. همچنین حزب الله موفق نشد تا یک سوم کرسی‌های پارلمان را به دست بگیرد و حق وتو را از دست داد.
تغییرات سیاسی تا امروز کلید حل بحران‌های بی‌شمار لبنان نبوده‌اند. دولت جدید با چالش‌های عظیمی روبه‌روست که شامل بازسازی اقتصادی، احیای زیرساخت‌های پس از جنگ و... است.
دولت لبنان با حزب‌الله کنار می‌آید؟
جوزف عون در سخنرانی تحلیف خود وعده داد که انحصار سلاح را به دولت بازگرداند و ارتش را به تنها نیروی مسلح کشور تبدیل کند. حرف‌های او از منظر نگاه کارشناسان، به گونه ای تبیین شد که گویا دولت جدید لبنان علیه حزب الله شمشیر را از رو کشیده است. رئیس‌جمهور لبنان که از ماه فوریه علیه حزب الله واکنش‌هایی را داشته است در تازه‌ترین حرف‌های خود گفت حزب الله نمیتواند نیروی نظامی مستقل باشد، نیروهایش باید با گذراندن آموزش به ارتش بپیوندند.
این گفته‌ها پس از آن مطرح می‌شود که در ماه‌های گذشته، دولت لبنان تلاش خود را برای گرفتن سلاح از حزب‌الله به بیشترین میزان ممکن رسانده و در عین حال این گروه هم اعلام کرده تا زمانی که تجاوز اسرائیل بر خاک لبنان ادامه دارد، سلاح را زمین نخواهد گذاشت.
نواف سلام فردی است که به‌عنوان چهره‌ای علیه حزب‌الله شناخته می شود. به نظر می‌رسد که او برای دریافت حمایت مالی از کشورهایی چون فرانسه، ابایی از مقابله آشکار با این گروه ندارد. در مقابل حزب‌الله هم از همان روز اول، به حضور سلام در قدرت خوش‌آمد نگفت.
حزب‌الله در ماه‌های گذشته و با ترور سیدحسن نصرالله و برخی دیگر از مهم‌ترین چهره‌هایش در مقایسه با قبل دچار مشکلاتی شده است. البته این گروه توانایی خود را برای بازیابی جایگاه پیشین، فراوان می‌بیند. با این حال ناظران معتقدند این گروه در مقایسه با سال‌های گذشته دچار بحران‌هایی است که می‌تواند موقعیتش را در داخل خاک لبنان، دستکم برای مدتی با مشکل روبه‌رو کند.
اخیرا وقتی ه رئیس‌جمهور لبنان از آمادگی حزب‌الله برای همکاری درخصوص سلاح خود بر اساس جدول زمانی مشخص سخن گفت، حزب‌الله با صدور بیانیه‌ای رسمی، تمامی اخبار منتشرشده در این زمینه از سوی برخی رسانه‌ها را کذب محض خواند و تأکید کرد که مواضع رسمی این جنبش صرفاً از طریق نهادهای اطلاع‌رسانی معتبر آن منتشر می‌شود. عون اعلام کرده بود که حزب‌الله در موضوع خلع سلاح موضع نرمی را اتخاذ کرده است.
موضوع دیگری که مطرح شد، عقب‌نشینی حزب‌الله از پایگاه‌های خود در جنوب لبنان بود. در حالی که این منطقه به صورت کلی زیر آتش اسرائیل قرار دارد، در روزهای اخیر برخی از رسانه‌ها از عقب‌نشینی حزب‌الله حرف زدند. از جمله مفاد آتش‌بس ۲۷ نوامبر ۲۰۲۴ که به بیش از یک سال درگیری بین حزب‌الله و اسرائیل، از جمله دو ماه جنگ تمام عیار پایان داد، این بود که تنها نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد و ارتش لبنان باید در جنوب مستقر شوند. توافق حزب‌الله را ملزم دانسته تا تا زیرساخت‌های نظامی باقیمانده خود در جنوب لبنان را تعطیل کرده و جنگنده‌های خود را به شمال رودخانه لیتانی، که در حدود ۳۰ کیلومتری از مرز اسرائیل قرار دارد، منتقل کند.
این منبع که خواست نامش فاش نشود، مدعی شده از ۲۶۵ مواضع نظامی شناسایی شده در جنوب لیتانی، حزب‌الله حدود ۱۹۰ موضع را به ارتش واگذار کرده است. خبر را یک چهره نزدیک به حزب‌الله به خبرگزاری فرانسه داده اما در نهایت سرنوشت چنین پایگاه‌هایی دقیقا روشن نشده است.
