رمضان در جهان - مصر
موسم مُسلسلات مصری است!
مصر همچون عربستان نقش پررنگی در همهگیری آداب و رسوم خاص ماه رمضان دارد. ازجمله این آداب و رسوم، سنت «فاوانی» یا نصب فانوس و لامپهای رنگی در خیابان و کوچه و سردرِ خانههاست. چند روز مانده به آغاز ماه رمضان هر سال، مصریها فاوانیها (فانوسهای سنتی مصری) را از انبار بیرون میآورند و همراه با کاغذهای رنگی خیابانها را تزیین میکنند و به پیشواز میروند. فاوانیها نماد ماه رمضان در مصر به شمار میآیند. با آمادهشدن خیابانها و تزیین خانهها و مغازهها و رؤیت هلال، ماه رمضان آغاز میشود و نوبت به تدارکدیدن سفره افطار و سحور میرسد
سحر طلوعی: مصر همچون عربستان نقش پررنگی در همهگیری آداب و رسوم خاص ماه رمضان دارد. ازجمله این آداب و رسوم، سنت «فاوانی» یا نصب فانوس و لامپهای رنگی در خیابان و کوچه و سردرِ خانههاست. چند روز مانده به آغاز ماه رمضان هر سال، مصریها فاوانیها (فانوسهای سنتی مصری) را از انبار بیرون میآورند و همراه با کاغذهای رنگی خیابانها را تزیین میکنند و به پیشواز میروند. فاوانیها نماد ماه رمضان در مصر به شمار میآیند. با آمادهشدن خیابانها و تزیین خانهها و مغازهها و رؤیت هلال، ماه رمضان آغاز میشود و نوبت به تدارکدیدن سفره افطار و سحور میرسد. مصریها میگویند ماه رمضان یعنی همه آن چیزهایی که در سفره میبینی، به بشقاب تو تعلق ندارد! پس درست این است که افطار و سحر را دور هم و با هم بخوریم. با این حساب، افطار و سحرهای ماه رمضان مصر زمانی است برای نزدیکی بیشتر دوستان، آشنایان و خانوادهها. همین ایده و نگاه است که باعث میشود در ماه رمضان رستوراندارهای مصری از معروفترینشان تا گمنامترین آنها، پس از دررفتن توپ افطار، درهای رستورانها را باز کنند و میزهایی بچینند برای فقرا و سهمی در اطعام آنها داشته باشند. این سنت در رستورانهای راسته بازار خانالخلیلی قاهره هنگام افطار بیش از دیگر مناطق پایتخت مصر مرسوم است. شلیک یا دررفتن توپ افطار در مصر واقعیتر از هر کشور دیگری است؛ رسمی بهجامانده از قرن نهم هجری در این کشور. در داستانهای فولک مصری آمده والی قاهره توپ جدیدی خریده و مشغول بررسی آن بوده که ناگهان درمیرود؛ ازقضا آن روز ماه رمضان و هنگام افطار بوده است. مردم قاهره میترسند و هیجانزده میشوند و روزه باز میکنند. خبر به حاکم میرسد و دخترش، حاجیه فاطمه، اصرار اصرار که توپ دررفتن بشود نشانه فرارسیدن موعد افطار ماه رمضان. به توپ افطار در مصر توپ «حاجیه فاطمه» هم میگویند. توپ حاجیه فاطمه همیشه در ارگ صلاحالدین مستقر بوده است، اما برای حفظ امنیت سازهها و خانههای اطراف هنگام شلیک، آن را به پارک الدراسه انتقال دادهاند. مصریها افطارشان را با شیر و خرما بازمیکنند. برخی خرمای خشک را به مدت یک شب در شیر خیس میکنند و هنگام افطار آن را میخورند. عَطایِف یا همان قطایف (پنکیکی که قیفیطور آماده و با خامه و پودر پسته پُر و با شربت گل سرخ سرو میشود)، شیرینی خاص ماه رمضان مصریها و بودنش کنار سفره افطار ضروری است. آب زردآلو به شکلی که برگه آن در آب خیسانده شود، ازجمله نوشیدنیهای خاص مصریها در ماه رمضان است. نوشیدن چای ترش و دوغ هم در سنت مصریها برای بعد از افطار توصیه شده است. پس از افطار نوبت «مسلسلات» مصری است! سالهاست هنگام ماه رمضان شبکههای مختلف تلویزیونی مصر انواع و اقسام سریالهای مفرح، تاریخی، درامهای اجتماعی و... را برای شهروندان این کشور تدارک میبینند. سریالدیدن پس از افطار از سنتهایی است که با شدت و قوت در مصر پیگیری میشود. به خیابان رفتن و شرکت در رویدادهای فرهنگی و سنتی، مثل برگزاری رقص آیینی «تنورا» از دیگر آداب و رسوم مصریها در ماه رمضان است. این رقص سماعگونه را مردان مصری در مناطق و اماکن فرهنگی مثل کاخ الغوری برگزار میکنند. با شنیدن صدای مِسراحاتیها (طبالهایی که طبل میزنند و میخوانند و سحر را خبر میدهند)، مصریها برای سحر آماده میشوند و غذایی ساده متشکل از مقداری ماست یا دیگر لبنیات و کمی هم شیرینی مثل کنافه برای سحر ماه رمضان تدارک میبینند. کنافه خمیر رشتهای همراه با خامه و پنیر و پودر پسته و دیگر مغزهاست که در شربت شکر مزهدار میشود؛ این دسر همواره در سفره سحر مصریها پیدا میشود.